نقوی، عضو کمیسیون امنیت ملی:
پتانسیل پذیرش«پروتکل الحاقی» وجود دارد
شرق: دو روز دیگر نشست جدید جمهوری اسلامی و 1+5 بر سر پرونده هستهای ایران در مسکو برگزار میشود. در فاصله نشست بغداد تا نشست مسکو قرار بود نشستهای کارشناسی میان معاونان کاترین اشتون و سعید جلیلی برگزار شود که به دلیل امتناع طرف غربی برگزاری نشستهای کارشناسی دچار مشکل شد. هرچند پس از نامهنگاریهای سعید جلیلی و کاترین اشتون اعلام شد این مشکل برطرف شده است اما حسین نقویحسینی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم بر این عقیده است که اختلال در برگزاری نشستهای کارشناسی نشان از بیمیلی غرب برای به نتیجه رسیدن نشست مسکو است. البته نقویحسینی از امکان پذیرش پروتکل الحاقی آژانس بینالمللی انرژی هستهای توسط جمهوری اسلامی هم خبر میدهد؛ موضوعی که یکی از چالشهای اصلی پرونده هستهای ایران است اما او پذیرش پروتکل الحاقی را منوط به اعتمادسازی طرف مقابل میداند. نقویحسینی خیلی به نشست مسکو خوشبین نیست و معتقد است در صورتی این نشست به نتیجه میرسد که اتفاق ویژهای رخ دهد.
با توجه به نزدیکی به دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در مسکو شما علایم مثبتی از دوطرف برای ادامه مذاکرات میبنید یا خیر؟
علایم خیلی مثبتی تا الان نشان داده نشده است. اتفاقهایی که از نشست بغداد تا امروز رخ داده نشان از این است که روند چندان مثبت نبوده است، ابتدا آمریکاییها اعلام کردند که ایران به سمت غنیسازی 27درصد رفته، بعد هم روی پارچین تمرکز و ادعا کردند که در آنجا فعالیت نظامی و بحث تلاش برای ساخت بمب اتمی در جریان است. بعد هم که دیدیم آژانس بینالمللی انرژی هستهای در آخرین نشستی که بین آقای سلطانیه به عنوان نماینده ایران در آژانس و آقای هرمان ناکارتس به عنوان معاون آژانس برگزار شد خروجی این نشست را مثبت ارزیابی نکرد. این نشان میدهد که 1+5 نمیخواهد در مسکو از گفتوگو با جمهوری اسلامی به نتیجهای برسد.
اما برخی از اعضای 1+5 هم میگویند که طرف ایرانی برای به نتیجه رسیدن مذاکرهها تلاش نمیکند.
اما ما تلاشمان را کردهایم که این مذاکرات به نتیجه برسد. در بغداد توافق شد که بعد از نشست، معاون خانم اشتون و معاون آقای جلیلی با هم گفتوگو کنند تا روال و مدالیته و دستور کار نشست مسکو تعیین شود. تعیین این دستور کارها بسیار در به نتیجه رسیدن یا نرسیدن نشست آینده ایران و 1+5 اهمیت دارد اما متاسفانه طرف 1+5 خیلی در تعیین مدالیته نشست مسکو همکاری نکرده است. اینکه معاون خانم اشتون اقدام درخوری نکرده نشانه خوبی نیست. هرچند که بعد از نامهنگاری خود آقای جلیلی با خانم اشتون بالاخره تلاشهایی از جانب 1+5 هم صورت گرفت اما این تاخیرها و بیمیلی طرف مقابل نشانهای از رویکرد مثبت آنان برای رسیدن به توافق در مذاکرات مسکو نیست.
چرایی آنچه شما عدم میل 1+5 برای به نتیجه رسیدن نشست مسکو میخوانید را چه میدانید؟
به نظرم 1+5 تحتتاثیر فضاسازیای است که اسراییلیها انجام دادهاند و بنا ندارند که توافق مهمی صورت بگیرد.
و نشان دادن بی میلی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات مسکو از جانب 1+5 یک نوع تاکتیک برای تحتفشار قرار دادن جمهوری اسلامی نیست؟
قطعا همینطور است و 1+5 خودش را بیمیل نشان میدهد تا جمهوریاسلامی در مسکو کوتاه بیاید. این فضاسازیای که از نشست بغداد شروع کردهاند نشانه این است که آنها میخواهند جمهوریاسلامی را تحتفشار قرار دهند تا از حقوق مسلم هستهای خودش کوتاه بیاید. معنای این فضاسازی این است که آنها میخواهند جمهوریاسلامی از حق غنیسازی کوتاه بیاید و پروتکل الحاقی را که اجازه دسترسی مداوم و بدون برنامهریزی تاسیسات هستهای ایران را میدهد، بپذیرد.
و ممکن است جمهوری اسلامی پروتکل الحاقی را در نشست مسکو بپذیرد؟
بله! اما اینکه جمهوریاسلامی پروتکل را بپذیرد به این بستگی دارد که طرف 1+5 چقدر اعتمادسازی میکند. ابهامی در برنامه هستهای جمهوری اسلامی وجود ندارد که ما از پذیرش پروتکل الحاقی نگرانی داشته باشیم اما میبینیم که غرب تنها براساس یک سری شبهات اثبات نشده علیه جمهوری اسلامی تحریمهای سختگیرانه وضع میکند.
یعنی جمهوری اسلامی این آمادگی را دارد که یک بار دیگر پروتکل الحاقی را بپذیرد؟
ما هیچ ابهامی در برنامه هستهای نداریم و حتی شاید آنها به این نتیجه برسند که اقدامهایی را در راستای اعتمادسازی برای پذیرش پروتکل الحاقی انجام دهند. در آن صورت وضع فرق میکند. 1+5 میخواهد جمهوری اسلامی پروتکل الحاقی را بپذیرد و میپرسند که چرا ما این کار را نمیکنیم اما ما هم سوالمان این است که شما برای جلب اعتماد جمهوری اسلامی چه کار کردهاید.
در آخرین دور مذاکرات ایران و آژانس معاون یوکیا آمانو اعلام کرد مذاکرات رضایتبخش نبوده اما علیاصغر سلطانیه به عنوان نماینده ایران در آژانس گفت همه چیز در مسیر درست است؛ این تضاد ناشی از چیست؟ با توجه به اینکه در آستانه نشست مسکو هستیم و شاید نظر آژانس در مورد ایران خیلی در دیدگاه 1+5 موثر باشد.
من ابتدای گفتوگویم گفتم که مواضع آژانس در نشستهایی که با ایران داشته مناسب نیست و من اصلا به آنها خوشبین نیستم. با این روند، نشست مسکو خیلی افق مثبتی ندارد. مگر آنکه اتفاق ویژهای در این فاصله باقیمانده رخ دهد.
و برای به توافق رسیدن 1+5 و ایران در مسکو چه اتفاقی باید بیفتد؟
باید 1+5 به صورت عملی به توافق بغداد پایبند باشد تا نشست مسکو به نتیجه برسد.
با توجه به نزدیکی به دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در مسکو شما علایم مثبتی از دوطرف برای ادامه مذاکرات میبنید یا خیر؟
علایم خیلی مثبتی تا الان نشان داده نشده است. اتفاقهایی که از نشست بغداد تا امروز رخ داده نشان از این است که روند چندان مثبت نبوده است، ابتدا آمریکاییها اعلام کردند که ایران به سمت غنیسازی 27درصد رفته، بعد هم روی پارچین تمرکز و ادعا کردند که در آنجا فعالیت نظامی و بحث تلاش برای ساخت بمب اتمی در جریان است. بعد هم که دیدیم آژانس بینالمللی انرژی هستهای در آخرین نشستی که بین آقای سلطانیه به عنوان نماینده ایران در آژانس و آقای هرمان ناکارتس به عنوان معاون آژانس برگزار شد خروجی این نشست را مثبت ارزیابی نکرد. این نشان میدهد که 1+5 نمیخواهد در مسکو از گفتوگو با جمهوری اسلامی به نتیجهای برسد.
اما برخی از اعضای 1+5 هم میگویند که طرف ایرانی برای به نتیجه رسیدن مذاکرهها تلاش نمیکند.
اما ما تلاشمان را کردهایم که این مذاکرات به نتیجه برسد. در بغداد توافق شد که بعد از نشست، معاون خانم اشتون و معاون آقای جلیلی با هم گفتوگو کنند تا روال و مدالیته و دستور کار نشست مسکو تعیین شود. تعیین این دستور کارها بسیار در به نتیجه رسیدن یا نرسیدن نشست آینده ایران و 1+5 اهمیت دارد اما متاسفانه طرف 1+5 خیلی در تعیین مدالیته نشست مسکو همکاری نکرده است. اینکه معاون خانم اشتون اقدام درخوری نکرده نشانه خوبی نیست. هرچند که بعد از نامهنگاری خود آقای جلیلی با خانم اشتون بالاخره تلاشهایی از جانب 1+5 هم صورت گرفت اما این تاخیرها و بیمیلی طرف مقابل نشانهای از رویکرد مثبت آنان برای رسیدن به توافق در مذاکرات مسکو نیست.
چرایی آنچه شما عدم میل 1+5 برای به نتیجه رسیدن نشست مسکو میخوانید را چه میدانید؟
به نظرم 1+5 تحتتاثیر فضاسازیای است که اسراییلیها انجام دادهاند و بنا ندارند که توافق مهمی صورت بگیرد.
و نشان دادن بی میلی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات مسکو از جانب 1+5 یک نوع تاکتیک برای تحتفشار قرار دادن جمهوری اسلامی نیست؟
قطعا همینطور است و 1+5 خودش را بیمیل نشان میدهد تا جمهوریاسلامی در مسکو کوتاه بیاید. این فضاسازیای که از نشست بغداد شروع کردهاند نشانه این است که آنها میخواهند جمهوریاسلامی را تحتفشار قرار دهند تا از حقوق مسلم هستهای خودش کوتاه بیاید. معنای این فضاسازی این است که آنها میخواهند جمهوریاسلامی از حق غنیسازی کوتاه بیاید و پروتکل الحاقی را که اجازه دسترسی مداوم و بدون برنامهریزی تاسیسات هستهای ایران را میدهد، بپذیرد.
و ممکن است جمهوری اسلامی پروتکل الحاقی را در نشست مسکو بپذیرد؟
بله! اما اینکه جمهوریاسلامی پروتکل را بپذیرد به این بستگی دارد که طرف 1+5 چقدر اعتمادسازی میکند. ابهامی در برنامه هستهای جمهوری اسلامی وجود ندارد که ما از پذیرش پروتکل الحاقی نگرانی داشته باشیم اما میبینیم که غرب تنها براساس یک سری شبهات اثبات نشده علیه جمهوری اسلامی تحریمهای سختگیرانه وضع میکند.
یعنی جمهوری اسلامی این آمادگی را دارد که یک بار دیگر پروتکل الحاقی را بپذیرد؟
ما هیچ ابهامی در برنامه هستهای نداریم و حتی شاید آنها به این نتیجه برسند که اقدامهایی را در راستای اعتمادسازی برای پذیرش پروتکل الحاقی انجام دهند. در آن صورت وضع فرق میکند. 1+5 میخواهد جمهوری اسلامی پروتکل الحاقی را بپذیرد و میپرسند که چرا ما این کار را نمیکنیم اما ما هم سوالمان این است که شما برای جلب اعتماد جمهوری اسلامی چه کار کردهاید.
در آخرین دور مذاکرات ایران و آژانس معاون یوکیا آمانو اعلام کرد مذاکرات رضایتبخش نبوده اما علیاصغر سلطانیه به عنوان نماینده ایران در آژانس گفت همه چیز در مسیر درست است؛ این تضاد ناشی از چیست؟ با توجه به اینکه در آستانه نشست مسکو هستیم و شاید نظر آژانس در مورد ایران خیلی در دیدگاه 1+5 موثر باشد.
من ابتدای گفتوگویم گفتم که مواضع آژانس در نشستهایی که با ایران داشته مناسب نیست و من اصلا به آنها خوشبین نیستم. با این روند، نشست مسکو خیلی افق مثبتی ندارد. مگر آنکه اتفاق ویژهای در این فاصله باقیمانده رخ دهد.
و برای به توافق رسیدن 1+5 و ایران در مسکو چه اتفاقی باید بیفتد؟
باید 1+5 به صورت عملی به توافق بغداد پایبند باشد تا نشست مسکو به نتیجه برسد.
نظر شما :