متن کامل گزارش مدیرکل آژانس درباره ایران

۰۶ اسفند ۱۳۹۰ | ۲۳:۱۴ کد : ۱۸۹۸۳۶۱ سرخط اخبار
مدیرکل آژانس در اولین گزارش خود در سال 2012 بار دیگر تاکید کرد که هیچ انحرافی در مواد و فعالیت‌های هسته‌یی ایران مشاهده نشده است و در عین حال در این گزارش توضیحاتی درباره دو دور نشست هیات اعزامی آژانس به ایران ارایه کرد. هم‌چنین در این گزارش تایید شده است که ایران تعداد سانتریفیوژهای غنی‌سازی نطنز را به مرز 9 هزار دستگاه رسانده است. هم‌چنین اعلام شد ایران تست سه نسل جدید سانتریفیوژ‌ها را در دست اجرا دارد.

به گزارش ایسنا متن کامل گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران به این شرح است:

«اجرای موافقتنامه پادمان NPT

و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

A. مقدمه

1. این گزارش مدیرکل به شورای حکام و به موازات آن به شورای امنیت در خصوص اجرای توافق پادمان معاهده منع اشاعه هسته‌یی (NPT) و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) است.

2. شورای امنیت تاکید کرده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامه‌هایش درباره ایران الزام‌آور است. مفاد مربوطه قطعنامه‌های یاد شده شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شده‌اند مطابق شرایط این قطعنامه‌ها الزام‌آور هستند.

3. از آژانس به خاطر موافقتنامه روابطش با سازمان ملل متحد خواسته شده با شورای امنیت در اجرای مسوولیت شورا برای حفظ و برقراری صلح و امنیت بین المللی همکاری کند. از کلیه اعضاء‌ ملل متحد خواسته شده است تا با پذیرش و اجرای تصمیمات شورای امنیت موافقت کنند، و در این راستا، اقداماتی را مطابق با تعهدات‌شان تحت منشور ملل متحد انجام دهند.

4. این گزارش به تحولات بعد از آخرین گزارش(Gov/65/2011, 8 November 2011) و هم‌چنین مسایل باقیمانده طولانی می‌پردازد. این گزارش بر آن حوزه‌هایی که ایران به طور کامل تعهدات الزام‌آور خود را اجرا نکرده، متمرکز است، زیرا ایجاد اعتماد بین‌المللی به ماهیت صرفا صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی ایران، مستلزم اجرای کامل این تعهدات است.

B . روشن‌سازی مسائل حل نشده

5. شورای حکام در 18 نوامبر 2011 قطعنامه GOV-2011-69 را تصویب کرد که در آن در کنار دیگر مسایل، تاکید شد که ضروری است ایران و آژانس به منظور حل فوری همه مسایل اساسی باقی‌مانده با هدف ارایه توضیحات در خصوص آن مسایل، از جمله دسترسی به کلیه اطلاعات، مستندات، سایت‌ها‍، مواد و اشخاص مربوطه در ایران، به گفت‌وگوهای خود شدت بخشند. شورا هم‌چنین از ایران خواست که با هدف احیای اعتماد بین‌المللی به ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی ایران به طور جدی و بدون پیش شرط در مذاکرات مشارکت کند. در این راستا و درپی تبادل‌نامه‌ها بین آژانس و ایران موافقت شد که یک تیم آژانس برای گفت‌وگو از ایران بازدید کند.

6. یک تیم آژانس از 29 تا 31 ژانویه 2012 اولین دور گفت‌وگوهادر تهران را با مقامات ایران با هدف حل کلیه مسایل باقی‌مانده انجام داد. در طول این گفت‌وگوها:

ـ آژانس نگرانی‌های خود را تشریح کرد و توضیحات درباره ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌یی ایران را به عنوان اولویت اصلی مشخص کرد.

ـ آژانس دسترسی به سایت پارچین را درخواست کرد، اما ایران اجازه دسترسی به این سایت را در آن زمان نداد.

ـ آژانس و ایران درباره رویکردی برای روشن کردن کلیه مسایل باقی‌مانده در ارتباط با برنامه هسته‌یی ایران از جمله مسایلی که باید به آن پرداخته شود، اقدامات مقدماتی و مدالیته‌ها‍، ‌یک مذاکرات مقدماتی داشتند.

ـ یک پیش‌نویس گزارش مذاکرات درباره یک رویکرد ساختاری برای روشن‌ کردن کلیه مسایل باقی‌مانده در ارتباط با برنامه هسته‌یی ایران برای بررسی بیش‌تر تهیه شد.

7. متعاقب اولین نشست‍، تبادلات میان ایران و آژانس منجر به تشریح بیش‌تر این رویکرد سازنده شد.

8. در دومین دور مذاکرات در تهران که از تاریخ 20 تا 21 فوریه 2012 برگزار شد:

ـ آژانس درخواست خود را برای دسترسی به پارچین را بار دیگر تکرار کرد. ایران بیان کرد که هنوز نمی‌تواند اجازه دسترسی به آن سایت را بدهد.

ـ مذاکرات فشرده‌ای در خصوص رویکرد ساختاری برای شفاف‌سازی همه مسایل باقیمانده مرتبط با برنامه هسته‌یی ایران انجام شد. هیچ توافقی بین ایران و آژانس حاصل نشد چون اختلافات عمده‌ای در خصوص این رویکرد وجود داشت.

ـ ایران در پاسخ به درخواست آژانس،‌ یک اظهارنامه اولیه در ارتباط با مسائل مشخص شده در بخش C از ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیر کل به شورای حکام (GOV-2011-65) به آژانس ارایه کرد. اظهارنامه ایران نگرانی‌های آژانس در خصوص مسایل فوق الذکر را عمدتا با این استدلال که ایران آن‌ها را بر پایه ادعاهای بی‌اساس می‌داند، رد کرد.

ـ آژانس درباره سوالات اولیه در خصوص پارچین و کارشناس خارجی، توضیحاتی را به ایران ارایه کرد و ماهیت نگرانی‌های آژانس و اطلاعات در دسترسش در این راستا را تشریح کرد.

C. تاسیسات اعلام شده تحت توافقنامه پادمان ایران

9. ایران تحت توافقنامه پادمان خود 15 تاسیسات هسته‌یی و 9 مکان خارج از تاسیسات را که مواد هسته‌یی به طور معمول در آن جا استفاده می‌شود (LOFs)، به آژانس اعلام کرده است. با وجود این که بعضی از این فعالیت‌های‌ انجام گرفته توسط ایران در برخی از تاسیسات مغایر با قطعنامه‌های شورای حکام و شورای امنیت همان‌طور که در ذیل نشان داده می‌شود‍ است، آژانس به اجرای پادمان‌ها در این تاسیسات و LOFs ادامه می‌دهد.

D. فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی

10. ایران برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی خود را در تاسیسات اعلام شده ذیل که کلیه آن‌ها در هر حال تحت پادمان آژانس است، تعلیق نکرده است.

D.1. نطنز: کارخانه غنی‌سازی سوخت و کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت

11. کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP): دو سالن آبشار درFEP وجود دارد: سالن تولید A و سالن تولید B. مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، هشت واحد برای سالن تولید A برنامه‌ریزی شده است، با 18 آبشار در هر واحد. هیچ‌گونه اطلاعات طراحی تشریحی برای سالن تولید B فراهم نشده است.

12. در 19 فوریه 2012‍، 54 آبشار در سه واحد از واحدهای هشت در سالن تولید A نصب شده بود که ایران اعلام کرده بود 52 فقره از آن با UF6 خوراک‌دهی شده بود. در حالی که در ابتدا هر آبشار نصب شده شامل 164 سانتریفیوژ بود، ایـران متعاقبا 30 تا از آبـشارها را تغییر دارد تا هر یک شامل 174 سانـتریـفیوژ شود. همه سانتریفیوژهای نصب شده دستگاه‌های IR-1 هستند. از تاریخ 19 فوریه 2012 هیچ سانتریفیوژی در پنج واحد باقی‌مانده نصب نشده بود، اگر چه کار نصب مقدماتی در دو واحد از جمله قرارگیری در پوشش‌های خالی 6177 سانتریفیوژ IR-1 تکمیل نشده بود و در سه واحد دیگر در حال اجرا بود. از تاریخ 19 فوریه 2012 هیچ‌گونه کار نصبی در سالن تولید B وجود نداشت.

13. نتایج راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) انجام گرفته از سوی آژانس در کارخانه غنی‌سازی سوخت، موجودی اعلام شده توسط ایران در تاریخ 16 اکتبر 2011 را با در نظر داشتن تردید‌های که در اندازه‌گیری‌ها در چنین تاسیساتی به طور طبیعی وجود دارد، تایید کرد. بنا‌بر‌این هیچ پیامدی برای پادمان ناشی از شکستن پلمپ در ناحیه تغذیه و بازپس‌گیری که از سوی متصدی مربوطه در آوریل 2011 گزارش داده است، وجود ندارد.

14. آژانس تایید کرده است که از تاریخ 16 اکتبر 2011 مقدار 55683 کیلوگرم اورانیوم UF6 طبیعی از زمان شروع عملیات در فوریه 2007 در آبشارها تزریق شده بود و میزان 4871 کیلوگرم اورانیوم UF6 که تا 5 درصد اورانیوم U-235 غنی‌سازی شده، تولید شده بود. ایران ارزیابی کرده است که در بین تاریخ‌های 17 اکتبر 2011 و 4 فوریه 2012 میزان 580 کیلوگرم اورانیوم UF6 با غنای تا 5 درصد اورانیوم U-235 تولید شده است که در نتیجه تولید کل را به 5451 کیلوگرم UF6 تا غنای 5 درصد اورانیوم U-235 از زمان شروع تولید در فوریه 2007 می‌رساند. مواد هسته‌یی در کارخانه غنی‌سازی سوخت (از جمله تغذیه، محصول و دورریز‌ها) و همه آبشارهای نصب شده و ایستگاه‌های تغذیه و باز‌پس‌گیری تابع اقدامات نظارتی و مراقبتی آژانس هستند.

15. آژانس بر اساس تحلیل نمونه‌های محیطی برداشته شده از کارخانه غنی‌سازی سوخت از فوریه 2007 و سایر فعالیت‌های راستی‌آزمایی نتیجه گرفته است که این تاسیسات همان‌طور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ)اعلان کرده، عمل کرده است.

16. کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت (PFEP): کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت یک تاسیسات تحقیق و توسعه و تاسیسات آزمایشی تولید اورانیوم با غنای پایین است که نخستین بار در اکتبر 2003 راه‌اندازی شد. این کارخانه دارای یک سالن آبشار است که می‌تواند شش آبشار را در خود جای دهد و به یک محوطه در نظر گرفته شده برای تولید اورانیوم با غنای پایین تا 20 درصد از اورانیوم U-235 (آبشارهای 1 و 6) و یک محوطه در نظر گرفته شده برای تحقیق و توسعه (آبشارهای 2،3،4 و 5) تقسیم می‌شود.

17. نتایج یک راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) که توسط آژانس در کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت انجام شد، موجودی اعلام شده توسط ایران را در تاریخ 13 سپتامبر 2011 با در نظر داشتن تردید‌های که در اندازه‌گیری‌ها در چنین تاسیساتی به طور طبیعی وجود دارد، تایید کرد. این نتایج پیشرفتی را در نظام اندازه‌گیری متصدی نشان می‌دهند به خصوص در ارتباط با تعیین سطح غنی‌سازی اورانیوم U-235.

18. محوطه تولید: ایران ابتدا در تاریخ 9 فوریه 2010 تزریق اورانیوم UF6 با غنای پایین در آبشار یک را برای هدف اعلام شده‌ی تولید UF6 تا غنای 20 درصد اورانیوم U-235 برای استفاده در تولید سوخت برای رآکتور تحقیقاتی تهران آغاز کرد. ایران از 13 ژوییه 2010 اورانیوم UF6 با غنای پایین را در دو آبشار به هم متصل شده (آبشارهای 1 و 6) که هر یک شامل 164 سانتریفیوژ IR-1 بود، تزریق کرده است.

19. آژانس چنان‌که قبلا گزارش شده است، راستی‌آزمایی کرده است که از تاریخ 13 سپتامبر 2011، میزان 8/720 کیلوگرم اورانیوم UF6 با غنای پایین از شروع فرآیند در تاریخ 9 فوریه 2010 در محوطه تولید در آبشارها تزریق کرده بود و کلا 7/73 کیلوگرم اورانیوم UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 تولید شده بود. ایران ارزیابی کرده است که بین تاریخ‌های 14 سپتامبر 2011 و 11 فوریه 2012 کلا 9/164 کیلوگرم UF6 غنی شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت در دو آبشار متصل به هم در کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت تزریق شده و تقریبا 7/21 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم U-235 تولید شده بود. این اقدام موجب می‌شود که از زمان آغاز تولید در فوریه 2010 کل تولید به 4/95 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم U-235 در کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت برسد.

20. محوطه تحقیق و توسعه: ایران در محوطه تعیین شده برای آبشارهای 2 و 3 به طور متناوب UF6 را در دستگاه‌های تک سانتریفیوژی، آبشارهای 10 دستگاهی و 20 دستگاهی سانتریفیوژهای IR-1، IR-2m و IR-4 تزریق کرده است. ایران در نامه‌ای در تاریخ یک فوریه 2012 قصد خود را برای نصب سه نوع جدید از سانتریفیوژهای IR-5، IR-6 و IR-6s را به عنوان دستگاه‌های واحد در آبشار 2 به آژانس اطلاع داد. ایران از تاریخ 21 فوریه 2012 تعداد 58 سانتریفیوژ IR-4 را در آبشار چهار نصب کرده بود که به آن‌ها UF6 تزریق نشده است. ایران هم‌چنین 164 سانتریفیوژ IR-2m را در آبشار پنج نصب کرده بود. ایران بین تاریخ‌های 9 و 12 اوت 2011 و از تاریخ 5 نوامبر 2011 به بعد به طور متناوب UF6 طبیعی را در آبشار 5 تزریق کرده است.

21. بین تاریخ‌های 29 اکتبر 2011 و 11 فوریه 2012 تقریبا میزان 4/164 کیلوگرم UF6 طبیعی در محوطه تحقیق و توسعه در سانتریفیوژها تزریق شده بود، اما هیچ اورانیوم با غنای پایینی باز‌پس‌گیری نشده بود، زیرا محصول و دورریزها در پایان فرآیند با هم ترکیب می‌شوند.

22. آژانس بر اساس نتایج آنالیز نمونه‌های محیطی برداشته شده از کارخانه آزمایشی غنی‌سازی سوخت و سایر فعالیت‌های راستی‌آزمایی نتیجه گرفته است که این تاسیسات همان‌طور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مربوطه اعلام کرده، عمل کرده است.

D.2 کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو:

23. ایران در سپتامبر 2009 به آژانس اطلاع داد که در حال ساخت کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو(FFEP) در نزدیکی شهر قم است.

24. تاکنون ایران پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) ابتدایی و سه پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) تجدیدنظر شده را در اختیار آژانس گذاشته است:

ـ ایران در اکتبر 2009 اعلام کرد که هدف این تاسیسات تولید UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 بوده است و این تاسیسات به گونه‌ای ساخته می‌شود که 16 آبشار را در خود جای دهد که به طور مساوی بین دو واحد تقسیم می‌شود (واحد 1 و واحد 2) و تقریبا 3000 سانتریفیوژ در کل خواهد داشت.

ـ ایران در سپتامبر 2010 اعلام کرد که هدف کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو این بود که علاوه بر تولید UF6 غنی‌ شده تا 5 درصد اورانیوم U-235، تحقیق و توسعه را نیز اجرا کند.

ـ ایران در ژوئن 2011 اعلام کرد که هدفش از کارخانه غنی‌سازی فردو تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم U-235 و اجرای تحقیق و توسعه است.

ـ ایران در تاریخ 18 ژانویه 2012 به آژانس اطلاع داد که این "تاسیسات تحقیق و توسعه" از کارخانه غنی‌سازی فردو برچیده شده است. ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ ) به روز شده در همان تاریخ اعلام کرد که کارخانه غنی‌سازی فردو برای تسهیل تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم U-235 و تولید UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم U-235 در "هر دو واحد تولید" طراحی شده است. پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) نشان داد که هم‌چنین تدارک دیده شده است که متصدی بتواند "برخی از آبشارها را برای تولید اورانیوم با غنای 5 درصد مورد استفاده قرار دهد در حالی که برخی از آن‌ها اورانیوم با غنای پایین 20 را تولید می‌کند."

25. ایران در تاریخ 14 دسامبر 2011 شروع به تزریق UF6 با غنای 5 درصد اورانیوم U-235 کرد که قبلا از کارخانه غنی‌سازی سوخت به مجموعه دو آبشار متصل به هم در واحد 2 در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو با 348 سانتریفیوژ منتقل شده بود. ایران از زمان گزارش قبلی مدیرکل، 348 سانتریفیوژ در مجموعه دوم دو آبشار متصل به هم در واحد 2 نصب کرده است و در تاریخ 25 ژانویه 2012 شروع به تزریق UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم U-235 در آن کرد. تاکنون همه سانتریفیوژهای نصب شده دستگاه‌های IR-1 هستند. ایران ارزیابی کرده است که بین 14 دسامبر 2011 و 17 فوریه 2012 در کل 3/99 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم U-235 در دو مجموعه آبشار به هم متصل در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو تزریق شده و تقریبا 8/13 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیومU-235 تولید شده بود.

26. از تاریخ 15 فوریه 2012، در چهار آبشار باقی‌مانده در واحد 2 و در هشت آبشار واحد 1، 2088 پوشش خالی سانتریفیوژ IR-1 در جای خود استقرار یافته و تمام لوله‌ها نصب شده‌اند. در نامه 16 فوریه 2012، آژانس از ایران جزییات این امر را که چگونه قصد دارد کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو را عملیاتی کند، درخواست کرد (آیا UF6 با غنای 5 درصد اورانیوم U-235 تولید کند، آیا UF6 تا غنای 20 درصد U-235 تولید کند یا ترکیبی از این دو را تولید می‌کند).

27. آژانس راستی‌آزمایی کرده است که کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو بر اساس آخرین پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) که توسط ایران ارایه شده در حال ساخت است. همان‌گونه که قبلا گزارش شده، ایران در سال 2011 اطلاعاتی را در خصوص زمان‌بندی مقدماتی و شرایط محیطی مرتبط با تصمیم خود در زمینه ساخت کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو در یک تأسیسات دفاعی موجود، ارایه کرد. با این وجود، هنوز اطلاعات تکمیلی در ارتباط با این تأسیسات از طرف ایران خصوصا در ارتباط با هدف و مقصد اصلی آن و با توجه به تعداد بازبینی‌های بعدی صورت گرفته در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) برای کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو مورد نیاز است.

D.3 سایر اقدامات مرتبط با غنی‌سازی

28. آژانس هم‌چنان در انتظار دریافت پاسخ اساسی ایران به درخواست‌های آژانس برای اطلاعات بیش‌تر در رابطه با اعلامیه‌هایی از طرف ایران درباره ساخت 10 تأسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم است که بر اساس گفته ایران، در خصوص محل استقرار پنج مورد آن تصمیم‌گیری شده است. ایران در واکنش به درخواست آژانس در نامه 18 آگوست 2010 در ارتباط با انتشار خبری از سوی ایران مبنی بر در اختیار داشتن فن‌آوری غنی‌سازی لیزری در 7 فوریه اطلاعاتی ارایه نکرده است. در نتیجه فقدان همکاری ایران در خصوص آن مسایل،‌ آژانس قادر به راستی‌آزمایی و ارایه گزارش کامل در این موارد نیست.

E. فعالیت‌های بازفرآوری

29. متعاقب قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت،‌ ایران ملزم شد فعالیت‌های بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه را به حالت تعلیق در آورد. ایران در نامه‌ای به آژانس در تاریخ 15 فوریه 2008 ابراز کرد "فعالیت‌های بازفرآوری ندارد". در آن چارچوب، آژانس به نظارت خود بر کاربرد سلول‌های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس در تاریخ 12 فوریه 2012 یک بازرسی و راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) در TRR و در تاریخ 13 فوریه 2012 یک راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) در تأسیسات MIX انجام داده است. آژانس تنها در ارتباط با TRR، تأسیسات MIX و دیگر تأسیساتی که آژانس به آن‌ها دسترسی دارد می‌تواند تأیید کند که هیچ اقدام مرتبط با بازفرآوری در ایران وجود ندارد.

F. پروژه‌های مرتبط با آب سنگین

30. برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی تمامی پروژه‌های مرتبط با آب سنگین از جمله ساخت رآکتور تحقیقاتی تعدیل شده آب سنگین، رآکتور تحقیقات هسته‌یی ایران (راکتورIR-40) را که تحت پادمان‌های آژانس قرار دارد، تعلیق نکرده است.

31. در 14 فوریه 2012، آژانس یک راستی‌آزمایی اطلاعات طراحیDIV را در راکتورIR-40 در اراک انجام داد و مشاهده کرد ساخت این تاسیسات در حال انجام است و یک ستون تغلیظ آب سنگین نصب شده است. به گفته ایران، آغاز عملیات راکتور IR-40 برای سال 2014 برنامه ریزی شده است. آژانس که از ژانویه 2007 پرسشنامه اطلاعات طراحی جدیدی DIQ از راکتور IR-40 دریافت نکرده بود، در نامه مورخ 27 ژانویه 2012 از ایران درخواست کرد یک پرسشنامه اطلاعات طراحی روزآمد شده ارائه کند.

32. از زمان بازدید مورخ 17 اوت 2011 از کارخانه تولید آب سنگین(HWPP)، آژانس طی نامه‌های مورخ 20 اکتبر 2011 و 27 ژانویه 2012 درخواست دسترسی بیش‌تر را مطرح کرده است. آژانس تاکنون پاسخی به آن نامه‌ها را دریافتن نکرده است و بار دیگر برای نظارت بر وضعیت HWPP بر تصاویر ماهواره‌یی تکیه دارد. براساس تصاویر اخیر، به نظر می‌رسد که HWPP در حال فعالیت است. تا به امروز، ایران دسترسی به آب سنگین انبار شده در تاسیسات فرآوری اورانیوم (UCF) را برای نمونه‌برداری برای آژانس فراهم نکرده است.

G. تبدیل اورانیوم و ساخت سوخت

33. اگرچه ایران ملزم به تعلیق تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و پروژه‌های مرتبط با آب سنگین است، برخی فعالیت‌ها را در UCF و کارخانه تولید سوخت (FMP) اصفهان، که در ذیل شرح داده می‌شود، انجام می‌دهد که مغایر با آن تعهدات است؛ اگرچه هر دو تاسیسات تحت پادمان‌های آژانس قرار دارد.

34. تاسیسات فرآوری اورانیوم: در 17 دسامبر 2011، ایران شروع به تبدیل UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 به U3O8 کرد. در 19 فوریه 2012، آژانس راستی آزمایی کرده است که 8 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 تولید شده و متعاقبا 7.3 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 به کارخانه تولید سوخت اصفهان(FMP) منتقل شده است.

35. همانگونه که قبلا گزارش شد، ایران فرآوری UF6 غنی شده تا 34/3 درصد اورانیوم 235 به UO2 را شروع کرد. در 19 فوریه 2012، آژانس راستی آزمایی کرد که ایران 24 کیلوگرم اورانیوم در شکل UO2 را تولید کرده و متعاقبا 6/13 کیلوگرم اورانیوم در شکل UO2 به کارخانه تولید سوخت اصفهان FMP منتقل کرده است.

36. در 19 فوریه 2012، آژانس راستی‌آزمایی کرد که ایران 5/896 کیلوگرم اورانیوم طبیعی در شکل UO2 تولید کرده است. آژانس راستی‌آزمایی کرده است که ایران 3/144 کیلوگرم اورانیوم در شکل UO2 به کارخانه تولید سوخت اصفهان (FMP) منتقل کرده است.

37. کارخانه تولید سوخت: از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران در جهت تولید دو نوع مجتمع سوخت در کارخانه تولید سوخت اصفهان (FMP) برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران، کار کرده است (به پاراگراف 48 نگاه شود):

ـ مجتمع‌های ساخته شده از صفحه‌های سوخت شامل U3O8: در 14 و 19 نوامبر 2011 آژانس دو صفحه سوخت حاوی U3O8 طبیعی در لابراتوار تحقیق و توسعه R&D در کارخانه تولید سوخت اصفهان (FMP) ساخته شده بودند را راستی‌آزمایی کرد. در تاریخ 3 ژانویه 2012 آژانس به راستی‌آزمایی یک صفحه سوخت حاوی U3O8 که تا 20 درصد U-235 غنی‌ شده بود، پرداخت و در 1 فوریه 2012 آژانس یک مجتمع سوخت شامل 14 صفحه سوخت حاوی U3O8 که تا 20 درصد U-235 غنی شده بودند را راستی‌آزمایی کرد.

ـ مجتمع‌های ساخته شده از 12 میله سوخت حاوی UO2 غنی شده تا 34/3 درصد U-235: آژانس در 26 نوامبر 2011 یک مجتمع سوخت و در 22 دسامبر 2011 مجتمع سوخت دیگری را راستی‌آزمایی کرد.

همه صفحه‌های سوخت و مجتمع‌های سوخت اشاره شده در بالا متعاقبا توسط ایران برای آزمایش پرتودهی به رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) منتقل شدند.

38. در نامه مورخ 8 فوریه 2012 ایران به آژانس اطلاع داد که قصد دارد جهت تولید سوخت برای رآکتور IR-40 در 12 فوریه 2012 با استفاده از UO2 طبیعی"تولید قرص، میله سوخت و مجتمع سوخت" را آغاز کند. در خلال راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی (DIV)که در 18 فوریه 2012 صورت گرفت، آژانس مشاهده کرد که ساخت قرص‌ها برای رآکتور IR-40 آغاز شده است.

39. آژانس در نامه 16 فوریه 2012 به ایران خاطرنشان کرد که رویکرد پادمانی مناسب در ارتباط با خط تولید سوخت U3O8 هنوز در کارخانه تولید سوخت اصفهان (FMP) صورت نگرفته است. در عین حال با وجود فقدان این رویکرد پادمان، در این مقطع ثابت شد که همان‌طور که در خلال یک بازرسی که در 19ـ 18 فوریه 2012 از کارخانه تولید سوخت اصفهان (FMP) صورت گرفت، این امکان برای آژانس وجود دارد که به حسابرسی تمام مواد هسته‌یی در خط تولید سوخت U3O8 بپردازد. آژانس در حال مذاکره با ایران برای یک رویکرد جدید پادمانی در کارخانه تولید سوخت اصفهان (FMP) است.

H. ابعاد نظامی احتمالی

40. گزارش‌های قبلی مدیرکل موضوعات باقی‌مانده‌ای را درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی ایران و اقداماتی که لازم است ایران برای حل آن‌ها انجام دهد را مطرح کرده‌اند. از سال 2002 آژانس به طور فزاینده‌ای درباره احتمال وجود فعالیت‌های اعلام نشده هسته‌یی ایران که نهادهای نظامی در آن دخیل باشند، شامل فعالیت‌های مربوط به ساخت خرج هسته‌یی موشک ابراز نگرانی کرده است، موضوعی که آژانس به طور منظم اطلاعات جدیدی را دریافت کرده است.

41. ضمیمه گزارش نوامبر 2011 (GOV/65/2011) مدیرکل ارزیابی مشروحی از اطلاعات در دسترس آژانس را ارایه داد که نشان می‌دهند که ایران به فعالیت‌هایی دست زده است که مربوط به ساخت یک وسیله انفجاری هسته‌یی است. این اطلاعات که از منابع مستقل و متنوع شامل شماری از کشورهای عضو، تلاش‌های خود آژانس و اطلاعات ارایه شده توسط خود ایران به دست آمده‌اند، توسط آژانس به طور کلی معتبر ارزیابی شده‌اند. این اطلاعات نشان می‌دهند که: قبل از 2003 این فعالیت‌ها تحت یک برنامه ساختاری صورت می‌گرفته‌اند که برخی از این فعالیت‌ها بعد از 2003 ادامه داشته‌اند و برخی ممکن است هنوز ادامه داشته باشند.

42. در قطعنامه 1929 مصوب 2010، شورای امنیت تعهدات ایران برای انجام اقداماتی که شورای حکام در قطعنامهGOV/14/2006 و GOV/82/2009, الزام کرده است را تایید مجدد کرد و ایران را متعهد کرده است که با آژانس به طور کامل برای حل موضوعات باقی‌مانده همکاری کند، به ویژه آن دسته از موضوعاتی که به نگرانی‌های مربوط به ابعاد نظامی برنامه هسته‌یی ایران دامن می‌زند، شامل ارایه دسترسی بدون تاخیر به تمامی سایت‌ها، تجهیزات، اشخاص و اسناد درخواست شده توسط آژانس. شورای حکام در قطعنامه GOV/69/2011 مورخ 18 نوامبر 2011 از جمله نگرانی فزآینده و عمیق خود را درباره موضوعات حل نشده مربوط به برنامه‌ هسته‌یی ایران ابراز کرده است، از جمله مسایلی که لازم است برای منتفی دانستن وجود ابعاد نظامی احتمالی روشن شود.

I. اطلاعات طراحی

43. کد 1/3 اصلاحیه ترتیبات فرعی بخش عمومی موافقت‌نامه پادمان ایران، ارائه اطلاعات طراحی برای تاسیسات جدید را به محض تصمیم به ساخت یا دستور به ساخت تاسیسات جدید، هرکدام که زودتر اتخاذ شود،‌ پیش‌بینی می‌کند.کد اصلاحیه 1/3 هم‌چنین مقرر می‌دارد اطلاعات طراحی کامل‌تر در زمان تعریف اولیه پروژه،‌ طراحی اولیه، ساخت و مراحل را‌ه‌اندازی ارائه شود. ایران هم‌چنان دولتی است که با داشتن فعالیت‌های عمده هسته‌یی که آژانس در آن در حال اجرای موافقت‌نامه پادمان جامع است، مفاد کد اصلاحیه1/3 را اجراء نمی‌کند. آژانس هنوز منتظر دریافت اطلاعات طراحی روزآمد شده رآکتور IR- 40 و اطلاعات بیش‌تر پیرو اظهاراتی است که در رابطه با ساخت برنامه‌ریزی شده تاسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم و طراحی رآکتور مشابه رآکتور تحقیقاتی تهران داشته است.

44. همان‌طور که پیش از این گزارش شده است، پاسخ ایران به درخواست‌های آژانس برای تایید یا ارائه اطلاعات بیش‌تر در مورد اظهاراتش مبنی بر قصد ساخت تاسیسات هسته‌یی جدید، این است که اطلاعات لازم را در "زمان مقتضی" ارائه خواهد داد به جای این‌که بر اساس ملزومات کد اصلاحیه 1/3 ترتیبات فرعی موافقت‌نامه پادمانش عمل کند.

J. پروتکل الحاقی

45. برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی‌کند. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین معتبر درباره فقدان مواد و فعالیت‌های هسته‌یی اعلام نشده ارائه دهد، مگر و تا زمانی‌که ایران همکاری لازم را با آژانس از جمله از طریق اجرای پروتکل الحاقی به عمل آورد.

k. سایر موضوعات

46 . همان‌گونه که قبلا گزارش شده است در اوت 2011 آژانس به منظور راستی‌آزمایی در کنار دیگر مسایل، مواد هسته‌یی در شکل فلز اورانیوم طبیعی و پسماند پردازش شده، مرتبط با آزمایش‌های تبدیل که توسط ایران بین سال‌های 1995 و 2002 به مورد اجرا گذاشته شد، یک راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در آزمایشگاه تحقیقاتی چند منظوره جابربن حیان اجرا کرد. میزان این مواد پس از اندازه‌گیری توسط آژانس 8/19 کیلوگرم کم‌تر از میزان 7/270 کیلوگرم اعلام شده از سوی متصدی بود. ایران اطلاعات اضافی در ارتباط با این اختلاف را در نامه‌ای به تاریخ دوم نوامبر 2011 ارائه کرد. آژانس در نامه‌ای به تاریخ 16 دسامبر 2011 ایران را مطلع کرد که ضمن مدنظر قرار دادن این اطلاعات اضافی، اختلاف یادشده باقی‌مانده است، بنابراین لازم است اطلاعات بیش‌تری از سوی ایران ارائه شود. در جریان گفت‌وگو با ایران در 13 و 14 فوریه 2012، آژانس خواستار دسترسی به اطلاعات ثبت شده و پرسنل دست‌اندرکار در آزمایش‌های تبدیل فلز اورانیوم شد. ایران خاطرنشان کرد اسناد مربوطه را دیگر در اختیار ندارد و پرسنل دست‌اندرکار در این امر دیگر در دسترس نیستند. ایران هم‌چنین خاطرنشان کرد اختلاف موردنظر ممکن است از وجود میزان بالاتری از اورانیوم در پسماند نسبت به آن‌چه توسط آژانس اندازه‌گیری شده، ناشی شده باشد. در این راستا، ایران پیشنهاد کرده است که کلیه مواد پسماند را فرآوری کند و اورانیوم موجود در آن را استخراج کند. آژانس تجزیه و تحلیل اضافی درخصوص نمونه‌های مواد مربوطه را آغاز کرده است. اختلاف یادشده تا روشن شدن موضوع باقی است.

47. همان‌گونه که قبلا گزارش شد، در نامه‌ای به تاریخ 19 ژوئن 2011، ایران آژانس را از قصدش مبنی بر "انتقـال تعدادی از مـجتمع‌های سـوخت مصرف شده (اورانیوم با غنای بالا، میله کنترل سوخت و میله استاندارد سوخت از استخر سوخت مصرف شده به قلب رآکتور به منظور هدایت یک پروژه تحقیقاتی" آگاه کرد. این اقدام باید از تاریخ 12 فوریه 2012 آغاز می‌شد.

48. از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به پرتودهی به میله‌های سوخت در رآکتور تحقیقاتی تهران و صفحات تولید شده در FMP (رجوع شود به پاراگراف‌های 39-37 بالا) ادامه داده است، از جمله پرتو‌دهی به: یک میله سوخت UO2، یکی از مجتمع‌های سوخت دربردارنده 12 میله UO2 از U-235 که تا 34/3 درصـد غنی شـده اسـت (متعاقبا در جایگزین کردن یکی از مجتمع‌های کنترلی در قلب رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده شد) یکی از صفحات سوخت اورانیوم طبیعی دربردارنده U3O8 و یک صفحه سوخت غنی شده تا کم‌تر از 20 درصد اورانیوم 235. در تاریخ 22 فوریه 2012 آژانس راستی‌آزمایی کرد که این مجتمع سوخت حاوی 14 صفحه سوخت دربردارنده U3O8 که تا میزان 20 درصد اورانیوم 235 غنی شده در مخزن سوخت مصرف شده در رآکتور تحقیقاتی تهران قرار گرفته بود.

49 . در تاریخ 10 ژانویه 2012 آژانس یک بازرسی در نیروگاه اتمی بوشهر انجام داد که در طول آن آژانس خاطرنشان کرد که رآکتور خاموش بود. در نامه مورخ 6 فوریه 2012، ایران برنامه کاری راه‌اندازی نیروگاه اتمی بوشهر را که نشان می‌داد فعالیت راه‌اندازی در تاریخ 31 ژانویه 2012 آغاز شده است را به آژانس ارائه کرد.

L. خلاصه

50. درحالی که آژانس به فعالیت‌های راستی‌آزمایی درباره نبود انحراف مواد هسته‌یی اعلام شده در تاسیسات هسته‌یی و مکان‌های خارج از تاسیسات هسته‌یی اعلام شده توسط ایران تحت توافق‌نامه پادمان ادامه می‌دهد، چون ایران همکاری لازم را از جمله از طریق اجرای پروتکل الحاقی به عمل نمی‌آورد، آژانس قادر نیست درباره نبود فعالیت‌ها و مواد هسته‌یی اعلام نشده اطمینان موثقی ارائه دهد و بنابراین نمی‌تواند نتیجه‌گیری کند که تمامی مواد هسته‌یی در ایران برای فعالیت‌های صلح‌آمیز هستند.

51. آژانس همان‌گونه که در سند GOV/65/2011 بیان شده است، هم‌چنان نگرانی‌های جدی خود در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی ایران را ابراز می‌دارد. ایران با وجود درخواست آژانس که در دو دیدار اخیر از تهران مطرح شد، امکان دسترسی به پارچین را فراهم نکرد و درخصوص رویکرد ساختاری برای رفع تمامی موضوعات باقی‌مانده در ارتباط با برنامه هسته‌یی ایران هیچ توافقی حاصل نشد.

52. از زمان گزارش نوامبر 2011 مدیرکل تاکنون (GOV/65/2011)، برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران به فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد: تعداد آبشارهای استفاده شده برای تولید UF6 غنی‌شده تا 5 درصد ازU-235 را افزایش داده است؛ تعداد آبشارهای مورد استفاده برای تولید UF6 غنی‌ شده 20 درصد از اورانیوم 235 را افزایش داده است و آبشارهای بیش‌تری را در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو و کارخانه غنی‌سازی سوخت نطنز آماده می‌کند. ایران هم‌چنین قصدش را برای نصب سه نوع جدید از سانتریفیوژ در نطنز برای اهداف تحقیق و توسعه اعلام کرده است.

53. مدیرکل همان‌گونه که در قطعنامه‌های الزام‌آور شورای حکام و شورای امنیت درخواست شده، از ایران می‌خواهد گام‌هایی را در جهت اجرای کامل موافقت‌نامه پادمان‌ و دیگر تعهداتش از جمله اجرای مقررات پروتکل الحاقی، اجرای کد اصلاحیه 1/3 از ترتیبات فرعی بخش عمومی موافقت‌نامه پادمان، تعلیق فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و تعلیق فعالیت‌های مرتبط با آب سنگین بردارد.

54. مدیرکل ایران از ایران می‌خواهد به طور کامل با آژانس همکاری کند. مدیرکل از ایران می‌خواهد برای رسیدن به توافقی درباره رویکردی سازنده مبتنی بر فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس برای حل کلیه مسایل باقی‌مانده با آژانس همکاری کند. به ویژه مدیرکل از ایران می‌خواهد به نگرانی‌های جدی آژانس درباره ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌یی‌اش بپردازد، از جمله به عنوان اولین گام، پاسخ به سوالات آژانس در مورد پارچین و کارشناس خارجی و دسترسی به آن‌ها را در اسرع وقت ارایه دهد.

55. مدیرکل به طور مقتضی به گزارش‌دهی ادامه خواهد داد.»
 

نظر شما :