مجله هفته/ ذخایر نفت در برابر معادن طلا

دیپلماسی ایرانی: پس از شدت گیری تحریم های نفتی غرب علیه ایران، مقام های کشورمان اطمینان دادند که مشکلی برای جایگزینی حدود 20 درصد نفت خامی که به اروپا صادر می شد وجود ندارد و خیلی زود می توانیم جایگزین هایی برای آن میزان نفت پیدا کنیم و خلاء پیش آمده را – که حدود شش ماه دیگر پیش خواهد آمد – جبران کنیم.

اغلب تحلیلگران غربی نیز بر این باورند که نفت خام بی مشتری نخواهد ماند و همچون گذشته ادامه پیدا خواهد کرد ولی مجراهایی تازه برا‌ی آن درنظر گرفته خواهد شد. پیشتر در زمان ملی شدن صنعت نفت ایران در زمان زنده یاد دکتر مصدق نیز شرکت نفت ایران و انگلیس تصمیم به تحریم یکجانبه نفت ایران گرفت و مشتریان بزرگ نفت را به عدم خرید از ایران ترغیب کرد تا مانع پیشبرد سیاست های ملی مصدق شود. اما هم در آن زمان و هم در موعد جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، فروش نفت ادامه پیدا کرد و به خصوص مشتریان آسیایی به تحریم کنندگان نپیوستند و احتیاج روزافزونشان را به نفت از طریق ایران پوشش دادند.

اگرچه بحث بر سر ارزان فروشی یا به قیمت روز فروشی نفت ایران وجود دارد و باید منتظر ماند و دید چه سیاستی برای تداوم فروش نفت در شرایط سخت حاضر در نظر گرفته می شود، اما جدا از این مقوله تحریم های بانکی نیز به یک مبحث مهم تبدیل شده و راهکارهای مبادله و معامله با ایران را دستخوش تغییر قرار داده است.

در این میان برخی کارشناسان از احتمال مبادله کالا به کالا سخن می گویند و بر این باورند که ایران می تواند در ازای نفت، به جای پول کالاهای مورد احتیاجش را دریافت کند و بدین شکل به حیات خود در دوره بحران زایی های غرب ادامه دهد. اما برخی دیگر از کارشناسان از احتمال تبادلات ایران با کشورهای دیگر براساس طلا سخن می گویند و اعلام کرده اند که این طرح یکی از راهکارهای مدنظر مشتریان برای جایگزینی به جای دلار است.

یک رسانه روسی اعلام کرده است که هند با هدف ادامه روابط تجاری خود با ایران و همچنین مواجه نشدن با تحریم های امریکا، موافقت کرده است که بهای نفت خریداری شده از جمهوری اسلامی را با طلا بپردازد. مقام های هندی نیز طی هفته های گذشته سفری به ایران داشتند تا درباره مجاری موجود برای مبادله با ایران و نحوه پرداخت بدهی های خود گفتگو کنند.

حالا خبرگزاری راشاتودی به نقل از "دبکا فایل" گزارش داده است که علاوه بر هند، چین دیگر واردکننده نفت از ایران نیز ممکن است از همین روش – نفت در برابر طلا - برای ادامه روابط تجاری خود با ایران استفاده کند.

به نوشته این روزنامه، ایران و هند مذاکراتی را با چین و روسیه برای یافتن جایگزینی برای این روش معاملاتی آغاز کرده اند تا اگر امریکا و اتحادیه اروپا این روش را هم هدف قرار دادند از روشی دیگر استفاده کنند. راشاتودی نوشته است: این اقدام هند تعجب برانگیز است زیرا دهلی نو پیشتر اعلام کرده بود که بهای نفت وارداتی از ایران را با ین ژاپن و یا روپیه هند خواهد پرداخت. 

بر اساس این گزارش، چین و هند به دلیل نیاز خود به نفت مجبورند که به دنبال یافتن جایگزینی برای دلار باشند تا به این ترتیب درصورت ادامه واردات نفت از ایران با تحریم های امریکا مواجه نشوند.

چین و هند به ترتیب با وارد کردن 22 و 13 درصد از نفت مورد نیاز خود از ایران، تاکنون از همراهی با تحریم های امریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران خودداری کرده اند تا راه حلی برای خرید نفت از ایران و نحوه پرداخت پول آن پیدا کنند .

راشاتودی در ادامه می نویسد: این فقط هند و چین نیستند که بر ادامه خرید نفت از ایران تاکید کرده و با تحریم ها مخالفت کرده اند بلکه ممکن است در روزهای آینده کره جنوبی و ژاپن نیز به این کشورها بپیوندند. بر همین اساس هم اکنون توکیو و سئول در حال مذاکره با واشنگتن هستند تا بتوانند به خرید نفت از ایران ادامه دهند.