زمينه‌سازى براى مذاکرات استانبول
نویسنده خبر:
صادق ربانى
گفتاری از صادق ربانی، قائم مقام سابق سازمان انرژی اتمی برای دیپلماسی ایرانی
صادق ربانی، قائم مقام سابق سازمان انرژی اتمی، براین باور است که ایران باید با آژانس برای تهیه اورانیوم خام خود همکاری کند.
ایران در تاریخ 15 و 16 ژانویه سال جدید از روسيه، چين، اتحاديه اروپا و همچنین متحدانش در کشورهاى عربى و کشورهاى در حال توسعه دعوت کرده است که تا پيش از مذاکرات استانبول در مورد برنامه اتمى تهران از مراکز هسته‌اى اين کشور بازديد کنند. موضوع مورد توجه این است که چرا ایران از امریکا، فرانسه و آلمان که طرف اصلی مذاکرات با ایران هستند، دعوت نکرده است و پیام اصلی ایران از این سیاست چیست.
کره شمالی نیز دعوتی مشابه کرده است اما کره شمالی با ایران متفاوت است. این کشور بمب هسته‌ای خود را پمپاژ کرده ولی ما به دنبال سلاح هسته‌اى نيستيم. شاید جامعه جهانی نمی‌تواند تحمل کند که کشورى یاغی مثل کره شمالی به کار خودش ادامه دهد و به همسایگان آسیب برساند. ایران هم شاید در چنین موقعیتی خواسته که خود را همراه و هماهنگ نشان دهد. در مورد سانتریفيوژها بايد گفت اینکه ما اورانیوم داشته باشیم تا آن را غنی کنیم مساله مهمی است و به‌همين دليل باید با آژانس بین‌المللی همکاری کنیم. به عبارت دیگر اگر آژانس با ما همراهی نکند و صلح‌آمیز بودن انرژی هسته‌ای ما را نپذیرد، ما برای تهیه اورانیوم خام دچار مشکل خواهیم شد. به این دلیل که اورانیوم خام باید زیر نظر آژانس جابجا شود و بدون نظر آژانس از هیچ کشوری نمی‌توانيم اورانیوم تهیه کنیم و خود ایران هم از لحاظ ذخایر در محدودیت قرار دارد. به عقیده من ایران باید با جامعه بین‌المللی همکاری کند و اعتمادسازی متقابل را تامین کند. نکته مهم و مثبت دیگر حضور دکتر صالحی به عنوان فردى برجسته در راس دستگاه دیپلماسی ایران است و جامعه جهانی برای او احترام قائل است. اگر او به عنوان وزير به مجلس معرفى شود، با توجه به چالش‌هایی که با جامعه جهانی داریم، شاید بتواند مفری برای مسائل هسته‌ای ایران بيابد. آنچه که آقای مشایی درباب اینکه ایران در مورد مسائل هسته‌ای خود، برای جامعه بین‌المللی سورپرایزی خواهد داشت، مشخص نيست که چيست اما به نظر می‌رسد شاید همین امر بوده است که زمینه را براى افکار عمومی مهيا کنند تا افکار عمومی جهانی به موضوع هسته‌ای ایران ملایم‌تر نگاه کند.
گفتاری از صادق ربانی، قائم مقام سابق سازمان انرژی اتمی، برای دیپلماسی ایرانی:
آقای مهمان‌پرست، سخنگوى وزارت خارجه اعلام کرده که هدف ایران از دعوت این کشورها این است که ما خود را به شش کشور محدود نمی‌کنیم. انجام مذاکرات در ترکیه نیز موفقیتی بر همین سیاست بود. ایران توانست ترکیه را که کشوری، عضو 1+5 نبود، به عنوان کشور میزبان به جامعه بین‌المللی بقبولاند. محدود شدن ايران به آن شش کشور دلیل موجهی ندارد و باید حمایت همه کشورها را فراهم کنيم.
پیام ایران از دعوت این کشورها فراهم کردن زمینه برای مذاکرات استانبول است. دعوت از کشورهای عربی به این دلیل بوده که اعلام کنيم کار خاص و پیچیده‌ای در زمینه مسائل هسته‌ای انجام نمی‌دهیم؛ دعوت از روسیه هم با این هدف بوده که نشان دهد ایران در نیروگاه بوشهر عملی خلاف مقررات انجام نمی‌دهد، چراکه ایمنی این نیروگاه توسط روسیه تضمین شده است. بنابراین دیگر نباید نگرانی از مواد رادیواکتیو وجود داشته باشد. از طرف دیگر دعوت از کشورهای همسایه نیز به این دلیل است که آنها با دیدن این نیروگاه‌ها دیگر مخالفتی با انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز ایران نداشته باشند.
موضوع مهم دیگر این است که ایران با دعوت از این کشورها می‌خواهد به جامعه بین‌الملل نشان دهد ویروس استاکس‌نت باعث تخریب نیروگاه بوشهر و نطنز نشده است، و سانتریفیوژها مثل قبل در حال کار هستند؛ بنابراین این ویروس هیچ تاثیری بر روند هسته‌ای در ایران نداشته است. کره شمالی نیز دعوتی مشابه کرده است اما کره شمالی با ایران متفاوت است. این کشور بمب هسته‌ای خود را پمپاژ کرده ولی ما به دنبال سلاح هسته‌اى نيستيم. شاید جامعه جهانی نمی‌تواند تحمل کند که کشورى یاغی مثل کره شمالی به کار خودش ادامه دهد و به همسایگان آسیب برساند. ایران هم شاید در چنین موقعیتی خواسته که خود را همراه و هماهنگ نشان دهد. در مورد سانتریفيوژها بايد گفت اینکه ما اورانیوم داشته باشیم تا آن را غنی کنیم مساله مهمی است و به‌همين دليل باید با آژانس بین‌المللی همکاری کنیم. به عبارت دیگر اگر آژانس با ما همراهی نکند و صلح‌آمیز بودن انرژی هسته‌ای ما را نپذیرد، ما برای تهیه اورانیوم خام دچار مشکل خواهیم شد. به این دلیل که اورانیوم خام باید زیر نظر آژانس جابجا شود و بدون نظر آژانس از هیچ کشوری نمی‌توانيم اورانیوم تهیه کنیم و خود ایران هم از لحاظ ذخایر در محدودیت قرار دارد. به عقیده من ایران باید با جامعه بین‌المللی همکاری کند و اعتمادسازی متقابل را تامین کند. نکته مهم و مثبت دیگر حضور دکتر صالحی به عنوان فردى برجسته در راس دستگاه دیپلماسی ایران است و جامعه جهانی برای او احترام قائل است. اگر او به عنوان وزير به مجلس معرفى شود، با توجه به چالش‌هایی که با جامعه جهانی داریم، شاید بتواند مفری برای مسائل هسته‌ای ایران بيابد. آنچه که آقای مشایی درباب اینکه ایران در مورد مسائل هسته‌ای خود، برای جامعه بین‌المللی سورپرایزی خواهد داشت، مشخص نيست که چيست اما به نظر می‌رسد شاید همین امر بوده است که زمینه را براى افکار عمومی مهيا کنند تا افکار عمومی جهانی به موضوع هسته‌ای ایران ملایم‌تر نگاه کند.
نظر شما :