کنگره جديد آمريکا و انتخابات 2012
صد و دوازدهمين کنگره آمريکا امروز آغاز به کار مى‌کند. جمهورى خواهان مدتهاست که به دنبال چنين روزى بوده‌اند تا هم بتوانند سياست‌هاى خود را که در بعضى زمينه‌ها در تقابل با سياست‌هاى اوباماست پيگيرى کنند و هم بتوانند اوباما را در طول دو سال آينده تحت فشار قرار داده و وى را در انتخابات رياست جمهورى 2012 شکست دهند.
دو ماه پيش بود که جمهورى خواهان در انتخابات ميان دوره اى شکست سنگينى را بر اوباما و هم حزبى‌هايش تحميل کردند. در آن انتخابات جمهورى خواهان در مجلس نمايندگان با 241 کرسى در مقابل 194 کرسى اکثريت قابل توجهى بدست آوردند و در مجلس سنا اکثريت قابل توجه دموکرات‌ها را کاهش داده به نحوى که هم اکنون دموکرات‌ها 51 کرسى و جمهورى خواهان 47 کرسى دارند و 2 کرسى متعلق به مستقلين است. در دو سال اول رياست جمهورى اوباما هر دو بخش کنگره آمريکا در اختيار دموکرات‌ها بود و اين امتياز براى رياست جمهورى آمريکا فراهم شد تا به کمک کنگره قوانينى را که سالها دموکرات‌ها در انتظار آن بودند مانند اصلاح نظام بهداشتى به تصويب برساند.
1- آيا ترکيب جديد کنگره باعث قفل شدن نظام تصميم گيرى در آمريکا خواهد شد؟
2- آيا اوباما با کنگره جديد مقابله خواهد کرد و يا با آن کنار خواهد آمد؟
3- آيا جمهورى خواهان به دنبال به کرسى نشاندن شعارهاى انتخاباتى خود مبنى بر مقابله با دست آوردهاى اوباما طى دو سال گذشته خواهند بود و يا افزايش قدرت خود را در کنگره مصروف زمينه سازى شکست اوباما در سال 2012 خواهند کرد؟
4- آيا صرفا مسائل داخلي آمريکا مورد توجه کنگره جديد خواهد بود و يا برخي مسائل خارجى نيز محل اختلاف دموکرات‌ها و جمهورى خواهان خواهد بود؟
5- بحث جمهورى اسلامى‌ايران در کنگره جديد تا چه حد مطرح خواهد شد؟
پاسخ اول: بعيد است که تضاد دولت و کنگره آمريکا باعث به بن بست رسيدن کارها در نظام تصميم گيرى آمريکا شود. در طول تاريخ آمريکا بارها اتفاق افتاده که دولت و کنگره در تقابل با يکديگر عمل کرده اند و در عين حال کارهاى کشور نيز کم و بيش جلو رفته است. تقابل دو حزب در طول دو سال آينده نيز از اين قاعده مستثنى نيست. هم اعضاى جمهورى خواه کنگره و هم رئيس جمهور مايل نيستند به عنوان تخريب گر مطرح شده و مسئوليت بن بست احتمالى در نظام آمريکا را به عهده گيرند به ويژة آنکه هر دو حزب نگاه اميدوارانه‌اى به انتخابات رياست جمهورى در سال 2012 دارند.
پاسخ دوم: اوباما يکى از عملگراترين روساى جمهور آمريکاست. عملکرد دوساله وى نشان مى‌دهد که وى هر جا که احساس کند نياز به مصالحه دارد در عمل به آن شک نمى‌کند. نمونه اخير آن توافق وى با جمهورى خواهان کنگره در اواخر سال ميلادى گذشته در خصوص تمديد نظام مالياتى که از دوره بوش به جا مانده بود است که با اعتراض برخى دموکرات‌ها نيز همراه بود. مطمئنا در طول دو سال آينده اوباما انعطاف بيشترى از خود نشان خواهد داد و سعى خواهد کرد تا حد امکان از درگيرى با کنگره اجتناب کند. البته موضوع اصلاح نظام بهداشتى از موارد نادرى است که اوباما بر موضع خود اصرار خواهد ورزيد و به نظر مى‌رسد با اصرار جمهورى خواهان مبنى بر تغيير اين قانون درگيرى شديدى در کنگره به وجود خواهد آمد. جمهورى خواهان مشکل عمده اى در گذراندن مصوبات در مجلس نمايندگان ندارند ولى با توجه به اينکه دموکرات‌ها فقط نياز به 41 راى براى بلوکه کردن مصوبات مجلس نمايندگان دارند لذا اوباما چندان نگران تغيير قانون نظام بهداشتى نخواهد بود. البته جمهورى خواهان اميدوارند با راى بالاى خود در مجلس نمايندان مخالفت با آن را در سنا براى دموکرات‌ها سخت کنند.
پاسخ سوم: در طول مبارزات انتخاباتى جمهورى خواهان قول‌هاى متعددى مبنى بر مقابله با سياست‌هاى اوباما در صورت پيروزى دادند. مطمئنا بعد از آغاز کار کنگره جمهورى خواهان به ويژه آنهايى که براى اولين بار وارد کنگره شده اند دست به کار خواهند شد ولى جمهورى خواهان نيز مانند اوباما عملگرا هستند و در مواقعى که منافع حزبى اشان اقتضا کند با اوباما سازش مى‌کنند. نمونه اخير آن تصويب قانون نظام مالياتى و تصويب معاهده استارت در ماه گذشته بود که پيروزى بزرگى براى اوباما قلمداد شد. در طول مبارزات انتخاباتى برخى از جمهورى خواهان عدم تصويب معاهده استارت را يکى از اولويت‌هاى خود قرار داده بودند. اولويت اصلى دموکرات‌ها پيروزى در انتخابات رياست جمهورى آينده است و فشار بر اوباما و يا مصالحه با وى در اين راستا تفسير مى‌شود.
پاسخ چهارم: عمده موضوعاتى که جمهورى خواهان بر آن تکيه خواهند کرد مسائل داخلى آمريکا خواهد بود. موضوعاتى چون کاهش هزينه‌هاى دولت، اصلاح نظام بهداشتى و جلوگيرى از افزايش دخالت دولت درامور مردم از طريق مقررات دست و پا گيراز جمله موضوعاتى خواهند بود که در طول دو سال آينده وقت زيادى از کنگره و دولت را خواهند گرفت. در اين نزاع مسائل سياست خارجى نقش کم رنگ ترى خواهند داشت. به طور مثال جمهورى خواهان با خروج نيروهاى آمريکا از افغانستان در تابستان سال جارى ميلادى مخالفت خواهند کرد. البته کنگره از اهرم بودجه عمليات آمريکا در عراق و افغانستان نيز استفاده کرده و قادر به ايفاى نقش خواهد بود. کار مهم ديگر جمهورى خواهان در طول دو سال آينده برگزارى جلسات پرسش و پاسخ کنگره خواهد بود که با حضور مقامات ارشد دولت اوباما تشکيل خواهد شد. مسلما در اين جلسات سياست خارجى اوباما نيز مورد انتقاد جمهورى خواهان قرار خواهد گرفت.
پاسخ پنجم: يکى از موارد انتقاد از سياست جارى آمريکا در کنگره موضوع ايران خواهد بود و حضور قوى جمهورى خواهان ضد ايران در کنگره جديد مباحث مربوط به ايران را پر رنگ تر از گذشته خواهد کرد. اگرچه در کنگره قبلى نيز مواضع جمهورى خواهان و برخى دموکرات‌ها نسبت به ايران تند بود ولى با توجه به حضور اکثريت دموکرات در کنگره قبلى فشار چندانى به دولت اوباما در اين زمينه وارد نمى‌شد و حتى در هماهنگى با دولت مواضع ضد ايرانى شکل مى‌گرفت. در کنگره جديد جمهورى خواهان از هر فرصتى براى تضعيف اوباما و نا لايق معرفى کردن وى براى رياست جمهورى بعدى استفاده خواهند کرد و قطعا بحث ايران يکى از بحث‌هاى مورد توجه آنها براى حمله به اوباما خواهد بود.
در مجموع مى‌توان چنين نتيجه گيرى کرد که در طول دو سال آينده هر دو حزب تلاش خواهند کرد تا در انتخابات رياست جمهورى سال 2012 تاثيرگزار باشند. اين بدان معنى نيست که در اين مدت کنگره نقش مثبتى در سياست آمريکا نخواهد داشت و درگيرى دو حزب کنگره را با بن بست روبرو خواهد کرد. بلکه واقعيت اين است که نمايندگان جمهورى خواه در کنگره تلاش خواهند کرد تا از اهرم کنگره استفاده کرده و اوباما را تضعيف نمايند. از طرف ديگر اوباما سعى خواهد کرد تا از طريق تعامل و در صورت لزوم ايستادگى بر مواضع خود راه را براى انتخاب مجدد خود فراهم نمايد. در اين ميان بايد انتظار داشت که با توجه به لابى قوى صهيونيست‌ها در کنگره جديد مواضع کنگره نسبت به ايران تند تر شده و دولت اوباما براى سخت گيرى بيشتر عليه ايران تحت فشار قرار گيرد. از سوى ديگر غير محتمل نيست که اوباما با در نظر گرفتن انتخابات آينده رياست جمهورى مواضع خود را نسبت به ايران سخت تر کرده و براى اينکه نشان دهد که رئيس جمهور مقتدرى است دست به اعمال غير معقول نيز بزند. لذا ضرورى است راهبرد جمهورى اسلامى‌ايران در اين خصوص مشخص شده و ضمن هوشيارى و تاکيد بر مواضع اصولى امان، با اتخاذ سياست‌هاى حساب شده، عقلانى و بدور از جنجال براى مقابله با سياست ضد ايرانى جديد حاکميت آمريکا برنامه ريزى کنيم.
نظر شما :