احتمال بازپرداخت هزينه S300 با ديگر اجناس موجود
ديپلماسى ايرانى: سفر رئيس روس اتم به ايران مصادف شد با دو خبرى که يک سويش ايران و سوى ديگرش روسيه بود. خبر اول مربوط به لغو فروش موشک هاى اس 300 توسط روسيه به ايران و خبر دوم درباره آمادگى روسيه براى تحويل راديو ايزوتوپ به تهران است که ظاهرا هر دو معامله قرار است به شيوه کاملا روسى به انجام برسد؛ يعنى يکطرفه و عارى از صرفه و فايده براى ايران.
بعد از برهم خوردن معامله ايران و روسيه و درواقع برهم زدن معامله از سوى روسيه در فروش اس 300، محمود احمدى نژاد طى يک سخنرانى آتشين در قزوين به مقام هاى روس سخت تاخت و آنها را تحت تاثير غرب خواند و اعلام کرد که ايران هزينه هاى پرداخت شده بابت اين موشک ها را پس مى گيرد.
همزمان با لغو قرارداد صدور اس 300 و نيز توافقات ديگر ميان مسکو و واشنگتن، مناسبات سياسى ايران و روسيه روند افولى پيدا کرد. اين در حالى بود که تهران حساب ويژه اى روى فشار مسکو در مذاکرات هسته اى و تصميمات شوراى امنيت سازمان ملل باز کرده بود و از آن به عنوان عاملى بازدارنده و کاهنده فشارهاى بين المللى ياد مى کرد.
اخيرا نيز روس ها مجددا ترديدهايى در راه اندازى نيروگاه بوشهر مطرح کرده و اختلال هاى بوجود آمده در سيستم هاى نيروگاه را بر اثر حمله ويروس رايانه اى استاکس نت، اختلالاتى خطرناک توصيف کرده اند که ممکن است منجر به وقوع حادثه اى مشابه فاجعه چرنوبيل شود. متعاقب اين ترس آفرينى ها، احمدى نژاد با سران روسيه مذاکره تلفنى کرد و از کم و کيف ماجرا مطلع شد. البته وزير خارجه جديد ايران اعلام کرد که راه اندازى نيروگاه بوشهر و برق هسته اى در ماه هاى آغازين سال آينده حتمى است. (اگرچه صالحى در تازه ترين اظهارنظرش قيد زمانى را برداشته و از لفظ به زودى در اين باره استفاده کرده است)
حالا خبرگزاری ایتارتاس روسيه به نقل از میخایل دمیتریف مدیر سرویس فدرال همکاری های نظامی - فنی روسیه اعلام کرده است که پیش پرداخت ايران بابت سامانه پدافند موشکی اس-300 با نوع معادل آن - تحویل سایر نوع سلاح ها - قابل استرداد خواهد بود. درواقع روس ها مى خواهند جنس مشابهى را به جاى کالاى ممنوعه اس 300 تحويل ايران بدهند ولى هنوز نامى از نوع اين سلاح ها برده نشده است.
دمیتریف افزوده است: "گفتگوها دایر بر استرداد پیش پرداخت درحال انجام است و شرایط و نوع بازپرداخت آن مذاکره می شود. شرکای ایرانی می توانند با خودداری از درخواست پول، درخواست سلاح های دیگرى که از سوى قطعنامه شورای امنیت منع نشده است، داشته باشند." با اين اوصاف بايد گفت مبلغ پرداختى ايران صرف سلاح يا موشک هايى خواهد شد که کاربرد موردنظر ما را نداشته يا قابليت هاى پايين ترى نسبت به اس 300 خواهد داشت؛ چرا که اگر جز اين بود، ايران مى توانست از همان ابتدا موشک هاى ديگرى را هم در سبد خريد خود از مسکو قرار دهد.
مدیر سرویس فدرال همکاری های نظامی فنی روسیه ادامه داده است: "قطعنامه شورای امنیت سنگین است و تحویل سلاح های زیادی را ممنوع می کند. ولی محورهایی هست که می تواند از طریق آن همکاری کرد. ما در چارچوب این امکانات نیز با طرف ایرانی مذاکره خواهیم کرد." به گفته وی، می توان ارائه خدمات فنی به موشک های ضد هوایی سیستم های «تور» که پیشتر تحویل ایران شده، را شامل این همکاری کرد. همچنین امکاناتی در مورد همکاری های دایر بر سایر سیستم های سامانه پدافند موشکی که مشمول قطعنامه نمی شوند، وجود دارد که شامل این فهرست بزرگی مى شود.
به گفته دميتريف، از امروز پيگيرى سرنوشت سامانه اس- 300 و امور مربوط به استرداد پيش پرداخت، به سازمان سیستم پدافند موشکی «الماز- آنتی» که نحوه اجرای توافق‌نامه ها را با نیروهای مسلح روسیه برعهده خواهد داشت محول شده است.
موشک هاى اس 300 قرار بود براى حفاظت از تاسيسات هسته اى کشورمان که بارها از سوى رژيم صهيونيستى تهديد به حمله و تخريب شده است، استقرار پيدا کند. حالا بايد منتظر واکنش دولت ايران به راهبرد روسيه مبنى بر نحوه استرداد پيش پرداخت نشست و ديد آيا سامانه جايگزينى براى آن وجود دارد يا خير.
خبر ديگر اين است که سخنگوی کورپوراسیون دولتی انرژی اتمی روسیه از آمادگى اين کشور براى امضای قرارداد تحویل رادیو ایزوتوپ های پزشکی به وزارت بهداشت و درمان جمهورى اسلامى خبر داده است.
سرگی کرینکو رییس روس اتم در چارچوب سفر یک روزه هفته گذشته خود به ایران مذاکراتی را با فریدون عباسی دوانی معاون رییس جمهور و رییس جدید سازمان انرژی اتمی انجام داد که طى آن دو طرف بر نتایج مثبت آزمایش اولین محموله از ایزوتوپ های ید و مولیبدنی که به ایران تحویل داده شده تاکید کردند.
در اين باره يکى از کارشناسان مسائل هسته اى، نقطه نظر جالبى را مطرح کرده است که از به صرفه نبودن اين قرارداد حکايت دارد. سعید یاری که دبیرکل سازمان دفاع از منافع ملی ایران نيز هست، به ترندنيوز گفته است: با توجه به نيمه عمر کوتاه بعضی از رادیو ایزوتوپ ها و نیاز به رادیو ایزوتوپ های مختلف برای معالجه انواع بیماری ها، امضای قرارداد فروش دو رادیو ایزوتوپ روسیه به ایران، نیازهای ایران را تأمین نخواهد کرد.
با درنظر گرفتن اينکه 27 نوع رادیو ایزوتوپ در راکتور هسته ای تولید می شود و مدت انقضای بعضی از آنها حتی کمتر از دو روز است، ممکن است هنگام انتقال آن از خارج به ایران، مدت انقضایش به پایان برسد.
نظر شما :