مجله هفته/ دريچه/ محدوديت اسلام گرايان شيعه در آذربايجان

ديپلماسى ايرانى: جمهورى آذربايجان همواره از فعاليت اسلام گرايان شيعه که آنها را افراطى و زيرنفوذ ايران مى خواند گله مند بوده و به انحاى مختلف سعى در اعمال محدوديت براى آنها داشته است. دولت آذربايجان در مقاطعى نيز به انتقاد از سياست هاى ايران در تشويق و تبليغ شيعه گرى پرداخته و به خصوص عملکرد رسانه هاى برون مرزى ايرانى را موجب تحريک شيعيان عليه دولت خوانده است.

در تازه ترين اقدام موج دستگيرى ها به راه افتاده و چهره هاى مطرح منتسب به حزب اسلامى آذربايجان به اتهام تلاش براى اقدام عليه امنيت ملى و تحريک مردم عليه حکومت بازداشت شده اند.

 وزارت کشور جمهوری آذربایجان در اطلاعیه ای اعلام کرد: بر اساس اطلاعاتی که در مورد دستور به ایجاد اغتشاش، تحریک مردم به جهاد، برهم زدن امنیت ملی از سوی موسم صمد اف رهبر حزب به ثبت قانونی نرسیده «اسلام» فعال در آذربایجان به عنایت صمداف - پسر عموی خود در شهر قوبا- ی آذربایجان به وزارت کشور وارد شده، اداره مبارزه با جنایات سازمان یافته کشور طی عملیاتی در تاریخ هشت ژانویه از مغازه ای که متعلق به موسم صمد اف بوده، سه عدد خمپاره و همچنین از منزل مسکونی آقای عنایت صمد اف هفت قبضه سلاح به همراه مطالب دینی رادیکال کشف و ضبط کرده است.

بر اساس این گزارش، عنایت صمداف در مغازه متعلق به پسرعمویش - رهبر حزب اسلامی آذربایجان - مشغول به کار بوده است. آذربايجان اين حزب را غيرقانونى مى داند و از همين رو دیانت و عنایت صمد اف دستگیر و برای آنها پرونده قضایی باز شده است.

در ادامه اين برخوردها، خبرگزارى ترندنيوز آذربايجان روز چهارشنبه از ادامه کشف سلاح از منزل نزدیکان رهبر حزب اسلام خبر داد. در اين خبر آمده بود: پس از کشف مقادیری سلاح از مغازه و منزل موسم صمد اف ريیس حزب غیرقانونی اسلام و پسر عموی وی دیانت صمد اف، اداره مبارزه با جنایات سازمان یافته در تفتیش منزل فردوسی محمدرضایف برادرزن وی، مقادير زیادی سلاح و مهمات منفجره از جمله 20 عدد نارنجک دستی، دو عدد کلاشنیکف و مقداری گلوله کشف و ضبط کرده اند.

مطابق گزارش ها، رهبر حزب اسلام آذربایجان در دو ماه گذشته نقش اصلی مقابله با سیاست اخیر دولت آذربایجان مبنی بر ممنوعیت حجاب در مدارس متوسطه را برعهده داشته است. اين حزب بر آن بوده تا از راه هاى مختلف مخالفت خود را با سیاست های دین ستیز و حجاب ستیز دولت نشان دهد و دولت را مجبور به عقب نشينى از اين دست سياست ها کند. از جمله اين راهکارها برگزارى تجمع و دعوت به تجمعات، صدور بيانيه و تهديد به وارد کردن فشار بيشتر بر دولت بوده است. موسم صمداف در پاسخ به بی اعتنایی دولت به اعتراض هاى شيعيان و اظهارات وزیر تحصیل جمهوری آذربایجان که نظر مراجع را در موضوع فوق دخالت در امور داخلی آذربایجان عنوان کرده بود، تهديد کرده بود که موج اعتراضات مردمی گسترش خواهد یافت و کل کشور را فرا خواهد گرفت.

او همچنين در جايگاه رهبر حزب اسلام که دولت آن را غيرقانونى مى خواند در مصاحبه ای با شبکه ايرانی سحر، شخص الهام على اف ريیس جمهور آذربایجان را مسئول مشکلات ایجاد شده معرفی کرد و پس از آن دستگير شد.

اين دستگيرى ها با اعتراض هواداران حزب و بسيارى از شيعيان همراه شده است ولى از سوى ديگر اطلاعيه هاى دستگاه هاى امنيتى آذربايجان که از کشف سلاح و مهمات در خانه هاى اين افراد خبر مى دهند، مساله را از قواره يک رخداد حزبى و سياسى به حد موضوعى امنيتى و حاکميتى رسانده است.

اعتراض به دستگيرى رهبران اين حزب با واکنش برخى رسانه هاى دولتى و احزاب اصولگرا در ايران همراه شده است. حميدرضا ترقى معاون بين الملل حزب موتلفه اسلامى با اعتراض به دستگیری ‌موسم صمداف (که در ايران با نام محسن شناخته مى شود) گفت: صمدا‌ف از برادران مجاهد‌، مبارز‌، با اخلاص و وطن‌ دوست کشور آذربایجان است و دستگیری وی خشم مسلمانان علیه دولت را غیرقابل کنترل خواهد کرد.

وی اعتراض هاى حزب اسلامی را درماه های اخیر به ممنوعیت حجاب در مدارس و اقدام‌های دین‌ستیزانه دولت آذربایجان، داراى پشتوانه مردمى خوانده و سرکوب اين حرکت ها و نيز تضعيف اسلام را در آذربايجان پروژه اى صهیونیستى دانسته است.

به هر شکل به نظر مى رسد الهام على اف و دولت ناسيوناليست وى که مراودات نزديکى با امريکا و رژيم صهيونيستى برقرار کرده، تقويت شيعيان را در آذربايجان برنمى تابد و آن را موجب نفوذ و تاثيرگذارى ايران در کشورش مى داند و به هيچ عنوان حاضر نيست به فعاليت هاى آنها جنبه رسمى بدهد. بازداشت عناصر مرتبط با حزب اسلام در شرايطى صورت گرفته که تظاهرات عليه منع حجاب در جمهورى آذربايجان به تازگى فروکش کرده است. اين اقدام هم نشان دهنده قاطعيت دولت على اف در برخورد با به قول خودش افراط گرايان شيعه است و هم بيانگر نگرانى هاى او از گسترش تفکرات مذهبى براى رسوخ به لايه هاى سياسى و دولتي.