تصویب استارت جدید و سیاست خارجی اوباما

ديپلماسى ايرانى: تصویب پیمان کنترل تسلیحاتی موسوم به استارت جدید در سنا که قرار است رای‌گیری درباره آن امروز چهارشنبه انجام شود، یک پیروزی عمده برای باراک اوباما خواهد بود. اوباما خواهان تصویب این پیمان تا پیش از ژانویه است، زیرا در سال آینده میلادی جمهوری‌خواهان با احراز پنج کرسی بیشتر در سنا ممکن است مخالفت بیشتری با آن کنند.

پیشینه استارت       

پیمان راهبردی کاهش سلاح‌های هسته‌ای، موسوم به استارت ۱ در تابستان ۱۹۹۱ میان جورج بوش (پدر) رئیس جمهوری وقت آمریکا و میخاییل گورباچف، آخرین رهبر شوروی به امضا رسید.

این پیمان که در سال ۱۹۹۴ و بعد از فروپاشی شوروی اجرایی شد، تعداد کلاهک‌های هسته‌ای دو طرف را به ۶۰۰۰ عدد و تعداد ادوات حمل کننده کلاهک‌های هسته‌ای را به ۱۶۰۰ دستگاه محدود می‌کرد. طبق این پیمان دو طرف همچنین از حق بازرسی و نظارت بر تاسیسات و تسلیحات هسته‌ای یکدیگر برخوردار شدند. پیمان استارت ۱ در پنجم دسامبر ۲۰۰۹ به پایان رسید و از آن زمان هیچ نظارت متقابلی بر تجهیزات و تسلیحات اتمی‌روسیه و آمریکا وجود ندارد.

استارت جدید

بالاخره پیمان تسلیحاتی جدید استارت موسوم به استارت 2 در 8 آوریل 2010 در شهر پراگ، پایتخت جمهوری چک، به امضای روسای جمهور آمریکا و روسیه رسید که به موجب آن زرادخانه‌های هسته‌ای دو کشور تا ۳۰ درصد کاهش می‌یابد. به عبارتی تعداد کلاهک‌های هسته‌ای هر کشور را به ۱۵۵۰ عدد محدود می‌کند و به دو طرف اجازه نمی‌دهد بیشتر از ۸۰۰ سکوی پرتاب موشک‌های بالستیک در اختیار داشته باشند.

کشاکش جمهوری خواهان و دموکرات‌ها

اگرچه پیمان جدید استارت به امضای رهبران روسیه و آمریکا رسیده است، اما این پیمان برای اجرایی شدن باید مورد تصویب سنای آمریکا وپارلمان روسیه، قرار گیرد. این در حالی است که در حال حاضر جمهوری خواهان مجلس سنا به رهبری جان کایل، از نمایندگان پرنفوذ جمهوری‌خواه سنا، اعلام کرده‌اند که بررسی این پیمان به زمان بیشتری نیاز دارد و خواستار به تعویق انداختن تصویب این پیمان شده اند. در همین حال، دمیتری مدودف، رییس‌جمهور روسیه از دومای روسیه خواسته است تا پیش از موافقت سنای آمریکا با این معاهده، از تأیید این توافق خودداری کنند. علاوه بر طرفین اصلی این پیمان، شش عضو دیگر ناتو، بلغارستان، لاتویا، لیتوانی، مجارستان، دانمارک و نروژ نیز در نشست لیسبون بر به تصویب رسیدن پیمان استارت از سوی مجلس سنای آمریکا تأکید کردند. وزیر امور خارجه دانمارک در این زمینه گفت: تصویب نشدن پیمان استارت یک شکست واقعی برای امنیت اروپا به شمار خواهد رفت... ما تأکید داریم و امیدواریم که کنگره آمریکا بتواند این پیمان را هرچه سریعتر به تصویب برساند. همچنین در هفته ای که گذشت، پنج تن از وزیران خارجه جمهوری خواه دولت‌های پیشین آمریکا (هنری کیسینجر، جورج شولتز، جیمز بیکر، لاورنس ایگلبرگر و کالین پاول ) با انتشار مقاله ای مشترک در روزنامه واشنگتن پست از اعضای مجلس سنا خواستند هر چه زودتر پیمان هسته‌ای استارت دو را تصویب کنند.

آنها با تاکید بر اهمیت تصویب پیمان استارت ۲ برای امنیت آمریکا، هشدار داده اند عدم تایید این معاهده می‌تواند به همراهی روسیه با ایالات متحده در مواجهه با موضوع‌هایی مانند برنامه اتمی‌ ایران و کره شمالی و جنگ در افغانستان تاثیر منفی بگذارد. دریاسالار مایک مولن، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا نیز روز دوشنبه طی نامه ای از رهبران کنگره خواست این پیمان را به سرعت تصویب کنند.

وی ضمن ابراز اطمینان نسبت به موفقیت این پیمان نوشت: «این پیمان موجب تقویت توانایی آمریکا در دفاع و حفاظت از شهروندانش خواهد شد و این همان چیزی است که ارتش مسئول آن است.»

از سوی دیگر جمهوری خواهان اشکالات متعددی را بر استارت جدید وارد کرده اند و خواستار وقت بیشتر برای بررسی بیشتر این معاهده در سال آینده هستند. تصویب این معاهده به رای دو سوم نمایندگان سنا نیاز دارد. در حال حاضر تعداد سناتورهای حزب دموکرات تنها 58 نفر است و از آنجا که تصویب پیمان استارت نیازمند رای موافق 67 سناتور از 100 عضو مجلس سناست، اوباما باید رای مثبت شماری از سناتورهای جمهوری خواه را نیز به دست آورد. میچ مک کانل، رهبر اقلیت جمهوری خواه سنا، جان مک کین و جان کایل از مخالفان اصلی تصویب استارت جدید هستند.

بعضی از تحلیلگران می‌گویند جمهوری خواهان صرفا به خاطر مسائل سیاسی مانع از تصویب استارت جدید شده اند و نگرانی‌های فنی ابراز شده بهانه ای برای جلوگیری از دستیابی آقای اوباما به یک دستاورد بزرگ است.

تصویب استارت جدید در سنا یک پیروزی عمده برای باراک اوباما خواهد بود. از سوی دیگر اوباما خواهان تصویب این پیمان تا پیش از ژانویه است، زیرا در سال آینده میلادی جمهوریخواهان با احراز پنج کرسی بیشتر در سنا ممکن است مخالفت بیشتری با آن کنند.

رئیس جمهور آمریکا که همواره گفته است این پیمان امنیت جهانی را تقویت می‌کند روز دوشنبه تلفنی با بعضی اعضای سنا تماس گرفت و خواستار حمایت آنها شد. اوباما روز شنبه نیز در صحبت‌های هفتگی خود گفت: «این موضوعی است که مسقیما به امنیت آمریکا مربوط می‌شود. به گفته وی عدم امضای پیمان کاهش تسلیحات استراتژیک جدید، می‌تواند به رهبری آمریکا در مبارزه با یک رشته چالش‌ها در سراسر دنیا لطمه بزند.»

وی گفت: «عدم امضای پیمان کنترل تسلیحاتی موسوم به استارت جدید، همچنین می‌تواند تاثیر منفی در روند بهبود روابط روسیه و آمریکا داشته باشد.» قرار است رای گیری درباره این پیمان در سنای آمریکا امروز چهارشنبه انجام شود.