ونزوئلا، دروازه بازار بزرگ امریکای لاتین
دیپلماسی ایرانی: هوگو چاوز، رئیس جمهور ونزوئلا روز گذشته، نهمین سفر خود به ایران را در حالی به پایان رساند که دستاورد او از این سفر ورای مسائل سیاسی، یازده یادداشت تفاهم و قرارداد همکاری در حوزه نفت و انرژی، صنعتی و بازرگانی بود. دیپلماسی ایرانی زمینه‌ها و موانع همکاری میان ایران و ونزوئلا را در گفت و گو با محمد روحی صفت، سفیر سابق ایران در مکزیک بررسی کرده است.
با توجه به سفر اخیر آقای چاوز به ایران و به طور کلی گسترش مناسبات ایران با کشورهای امریکای لاتین، به نظر می‌رسد ایران در پی حضور بیشتر در بازار‌های امریکای لاتین است. چه زمینه‌های همکاری میان ایران و امریکای لاتین و به طور خاص ونزوئلا وجود دارد؟
به طور کلی امریکای لاتین برای ایران بازار جدیدی محسوب می‌شود. چند سالی است که ایران فعالیت خود را در این بازار جدید و به خصوص ونزوئلا گسترش داده است. در بسیاری از زمینه‌ها ایران می‌تواند با ونزوئلا همکاری مشترک داشته باشد. مهمترین زمینه‌ای که ایران در حال فعالیت در ونزوئلا است و می‌تواند آن را توسعه دهد، صدور خدمات فنی و مهندسی به ویژه همکاری در بحث ساختمان سازی، سد سازی، جاده سازی، نیروگاه سازی و ... است. ونزوئلا هم به سرعت در حال پیشرفت و توسعه است و بنابراین زمینه برای فعالیت بیشتر ایران فراهم است. البته بعد مسافت یکی از موانع گسترش همکاری است اما جدای از این مسئله باید گفت که زمینه همکاری‌های مشترک مساعد است. شرکت‌های فنی و مهندسی ایران تا کنون حضور خوبی در این کشور داشته اند و از این به بعد هم می‌توانند فعالیت خود را گسترش دهند.
در زمینه صنعتی هم ایران در ونزوئلا فعال است. ما در ونزوئلا کارخانه تراکتور سازی، لبنیات، سیمان و ... داریم و این هم از امتیازاتی است که ما می‌توانیم داشته باشیم و صادرات تکنولوژی و خدمات فنی و مهندسی خود را در این کشور توسعه دهیم.
تا جایی که من اطلاع دارم ونزوئلا هم از این همکاری‌های مشترک استقبال می‌کند و این همکاری‌ها هم تا کنون موفق بوده است. بنابراین می‌توان آن‌ها را توسعه داد. بسیاری از این همکاری‌ها به صورت مشترک است ولی بعضی از آن‌ها هم به صورت یک طرفه از جانب ایران است و صادر می‌شود.
با توجه به این که آقای چاوز قبل از سفر به ایران به روسیه رفته بود، این شبهه مطرح شده است که احتمالا ونزوئلا در پی ایفای نقش در رساندن موشک‌های اس سیصد به ایران است. این شبهه چقدر می‌تواند به واقعیت نزدیک باشد؟
بسیار بعید است چنین خبرهایی درست باشد. چون اصولا در عرف بین الملل وقتی که سلاح استراتژیک فروخته می‌شود، شرایط خاص خود را دارد و کشور فروشنده شرایطی را برای فروش مطرح می‌کند. به نظر می‌رسد این گونه صحبت‌ها بیشتر جنبه ژورنالیستی داشته باشد و صحتی ندارد.
سفر اخیر آقای چاوز به ایران که نهمین سفر ایشان به ایران است را در راستای گسترش همکاری‌های افتصادی قبلی ارزیابی می‌کنید؟
یکی از شریک‌های قابل اعتماد ونزوئلا ایران است. آقای چاوز به کشورهای منطقه سفر کرده و قبل از ایران به روسیه رفته بود. یکی از مسائلی که در این سفر می‌تواند از طرف ایران پیشنهاد شود، بحث نفت و گاز است. بحث خرید بنزین از ونزوئلا مطرح بوده است. توسعه و گسترش کارخانه‌های صنعتی ایران در ونزوئلا یکی دیگر از مسائل مورد مذاکره می‌تواند باشد. قرار است آقای چاوز در این سفر بحث ساختمان سازی و خانه سازی را با چند شرکت ایرانی مطرح و پیگیری کند. به هر حال ایران و ونزوئلا به عنوان دو شریک، هم زمینه‌های سیاسی مشترک دارند و هم زمینه‌های اقتصادی مشترک. بنابراین زمینه برای همکاری فراهم است.
تضاد ونزوئلا با امریکا، چقدر در نزدیکی این کشور با ایران تاثیر گذار است؟
با توجه به این که ایران هم همواره با امریکا اختلاف داشته است، این تضاد در روابط ایران و ونزوئلا نقش مثبتی ایفا می‌کند. اما نوع برخورد ایران و ونزوئلا با امریکا متفاوت است. زاویه اختلاف ونزوئلا و امریکا با زاویه اختلاف ایران و امریکا متفاوت است. ونزوئلا علیرغم این که با امریکا مشکل دارد، با این کشور رابطه دارد، به امریکا نفت صادر می‌کند. تجارت خوبی با امریکا دارد. اما ما چنین روابطی با امریکا نداریم. منطقه بسیار بر ایران تاثیر گذار است. ولی ونزوئلا کمتر تحت تاثیر منطقه خود است.
به نظر می‌رسد به لحاظ ایدئولوژیک اختلافاتی میان ایران و ونزوئلا موجود است. این تفاوت ایدئولوژیک چقدر می‌تواند در روابط دو کشور تاثیر گذار باشد؟
همه کشورها به لحاظ ایدئولوژِیک با یکدیگر اختلافاتی دارند. اما آن چه مهم است پیدا کردن زمینه‌های مشترک میان کشورهای و گسترش فعالیت در حوزه‌های مشترک است. این بحث به ونزوئلا هم منحصر نمی‌شود. باید در زمینه همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی و نه همکاری‌های سیاسی با کل کشورهای امریکای لاتین، مثل برزیل، مکزیک و... زمینه مشترک داریم و می‌توانیم کار کنیم. امریکای لاتین، یک بازار بزرگ است و ما منهای مسائل ایدئولوژیک و سیاسی می‌توانیم در این منطقه فعالیت کنیم. من بر این نکته تاکید دارم که باید مباحث ایدئولوژیک کنار گذاشته شود و در زمینه‌های اقتصادی و فنی و مهندسی با این کشورهای ارتباط گسترش یابد.
نظر شما :