مواد مخدر سلاح موثر طالبان در مبارزه با غرب

دیپلماسی ایرانی: جامعه‌ جهانی به مقابله با اثرات ویرانگر تریاک افغانستان فراخوانده شده است. بر پایه‌ گزارش سازمان ملل شمار قربانیان استعمال مواد مخدر در غرب بیش از قربانیان عملیات نظامی سال‌های گذشته کشورهای غربی در افغانستان است.

دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) روز چهارشنبه ۲۱ اکتبر تازه‌ترین گزارش خود را در وین منتشر کرد. در این گزارش آمده است که درآمد طالبان از تجارت مواد مخدر در سطح بین‌المللی به نحو چشمگیری افزایش یافته است و بسیار بیش از درآمد این گروه در دهه‌ نود میلادی یعنی سال‌هایی است که طالبان در افغانستان بر مسند قدرت بودند.

این گزارش تصریح می‌کند که درآمد حاصله از تولید و فروش تریاک برای طالبان و دیگر گروه‌های شورشی بین ۹۰ تا ۱۶۰ میلیون دلار در سال است. 10 سال پیش این رقم بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون دلار در نوسان بود.

آنتونیو ماریا کوستا مدير اجرايی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد معتقد است که سود طالبان از تجارت تریاک برای آنان امکان تأمین مخارج ماشین جنگی‌‌ای را فراهم کرده است که روزبه روز تکنولوژی پیشرفته‌تر و کامل‌تری را به خدمت می‌گیرد.

کوستا با اشاره به شمار بالای قربانیان مصرف مواد مخدر در جهان و این واقعیت که تزريق مواد مخدر در آسيای مرکزی باعث همه‌گير شدن بيماری ايدز شده است، می‌گوید: «تریاک از زمان دوران اعتیاد در چین در یک صد سال پیش تاکنون چنین مصیبتی به بار نیاورده بود.»

مدير اجرايی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد جامعه جهانی را به ارسال نیروهای بیشتر به افغانستان برای جنگ با تجارت مواد مخدر فراخواند. به نظر او جنگ با تریاک افغانستان در خاک این کشور بسیار مؤثرتر و مقرون به صرفه‌تر از پیکار با تجارت و نتایج مصرف آن در کشورهای مصرف‌کننده است.

در گزارش تازه‌ سازمان ملل بالاترین میزان مصرف مواد مخدر به روسیه نسبت داده شده است. سالانه ۳۰ هزار شهروند روسی قربانی مصرف مواد مخدری می‌شوند که محصول افغانستان است. این تعداد به مراتب بیش از شمار سربازان ارتش سرخ است که در طول جنگ ۱۰ ساله‌ افغانستان کشته شدند. در کشورهای عضو ناتو نیز بنا بر این گزارش هر سال 10 هزار نفر بر اثر استعمال دوز بالای مواد مخدر صادره از افغانستان جان خود را از دست می‌دهند. این رقم پنج برابر کل سربازان ناتوست که در این کشور در مجموع 8 سال گذشته جان سپرده‌اند.

این در حالی است که سازمان ملل متحد در روزهای آغازین ماه سپتامبر گزارشی درباره‌ تولید تریاک در افغانستان منتشر کرده بود. این گزارش تصریح می‌کرد که تولید این ماده‌ مخدر در افغانستان به نحو قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است. در عین حال اما به این نکته هم اشاره شده بود که با وجود این تنها حجم سالانه‌ خشخاش تولیدی در افغانستان که بالغ بر 7 هزار تن است، برای برآورده کردن نیاز جهانی به این ماده مخدر که تا پنج هزار تن تخمین زده می‌شود، کافی است.

بر پایه گزارش سالانه‌ سازمان ملل در افغانستان ذخیره‌ ۱۲ هزار تنی تریاک وجود دارد که تاکنون در محاسبات منظور نمی‌شده است. این حجم برای پوشاندن نیاز جهانی به این ماده تا دو سال دیگر کافی است. کوستا معتقد است که با این‌همه ذخایر تریاک در دست شروران باید مکان‌یابی و انهدام شود.

تولید تریاک در افغانستان در 10 سال گذشته افزایش بی‌سابقه‌ای داشته و در سال ۲۰۰۹ به ۶۹۰۰ تن رسیده است. ۹۲ درصد از مواد سازنده‌ هروئین از تریاک تولیدی افغانستان تأمین می‌شود. بر پایه‌ گزارش UNODC تقریباً ۱۵ میلیون معتاد به مواد مخدر سالانه در سراسر جهان فرآورده‌های تریاک را مصرف می‌کنند. شمار کسانی که بر اثر اعتیاد به تریاک سالانه جان خود را از دست می‌دهند یک‌صد هزار تن است که ۳۰ هزار تن آن در روسیه و ۱۰ هزار تن دیگر در کشورهای عضو ناتو قرار دارد.

درآمد ناشی از تجارت تریاک در جهان ۶۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. بر پایه‌ این گزارش سالانه در اروپا ۸۸ تن، در روسیه ۷۰ تن و در آمریکای شمالی ۲۰ تن هروئین مصرف می‌شود. همچنین از مرز افغانستان و پاکستان به عنوان بزرگترين منطقه آزاد تجاری برای مبادله مواد مخدر نام برده می‌شود. ۴۰ درصد هروئین تولیدی افغانستان از طریق این کشور و ۳۰ درصد آن از طریق خاک ایران به دیگر کشورها منتقل می‌شود. سهم آسیای مرکزی در این میان ۳۰ درصد است. این گزارش تصریح می‌کند که ۲۰ درصد حجم مواد مخدری که از طریق افغانستان به خاک ایران وارد می‌شوند، مصادره می‌شوند.