رییس جمهور بعدی امریکا باید با ایران مذاکره کند
مقاله‌اى از ر.ک رمضانی استاد دانشگاه ویرجینیا
گفت و گو با ایران یکی از مسائل مورد بحث از زمان قطع روابط دو کشور در دوران ریاست جیمی کارتر، در سال 1980 است، اما تا به امروز این مسئله به اندازه ای که در رقابت های اخیر انتخاباتی در امریکا اهمیت پیدا کرده بود، مورد توجه قرار نگرفته بود. شکی نیست که رییس جمهور بعدی امریکا باید با این مسئله روبه رو شود.
تعداد مقامات سابق و نخبگان دانشگاهی که از گفت و گو با ایران حمایت می کنند، افزایش یافته است. پنج تن از وزرای امور خارجه سابق امریکا خواستار مذاکره با ایران بدون هیچ پیش شرطی شدند. تعدادی از نخبگان سیاسی ایران نیز از امریکا خواستار تا با ایران وارد مذاکره شود. بسیاری از دانشگاهیان و سیاستمداران سابق ایرانی نیز خواهان تغییر سیاست های امریکا در قبال ایران شدند، مانند آنچه که ریچارد نیکسون در قبال چین اتخاذ کرد.
اولین هدف چنین تغییری باید برطرف کردن 30 سال عدم اعتماد و خصومت دو طرفه بین دو کشور باشد. از یک سو، سیا، دولت مردمی محمد مصدق، رییس جمهور ایران را واژگون کرد و شاه را در سال 1953 دوباره بر سر قدرت نشاند، چنین حادثه ای در عمق حافظه تاریخی مردم ایران نقش بسته است. از سوی دیگر، تسخیر سفارت امریکا توسط برخی از دانشجویان ایرانی و گروگانگیری دیپلمات های امریکایی برای 444 روز در ذهن امریکایی ها نقش بسته است.
دوم اینکه، امریکا باید تشخیص دهد که ایران خواهان گفت و گو است، نشان این تمایل سخنان محمد خاتمی، رییس جمهور اصلاح طلب سابق ایران است که در اولین سخنرانی خود در خصوص سیاست خارجی پیشنهاد گفت و گو با مردم امریکا را ارائه داد.
برخلاف معمول، محمود احمدی نژاد رییس جمهور اصولگرای ایران نیز چندین بار اعلام کرد که ایران خواهان گفت و گو با امریکا است. در ماه جولای سال جاری، وی برای اولین بار حضور امریکا را پذیرفت و ویلیام برنز در گفت و گوی 5+1 با ایران در خصوص مسئله هسته ای ایران شرکت کرد. وی در تاریخ 3 آگوست اعلام کرد که ایران همواره خواهان حل مشکلات برنامه هسته ای خود ا ز طریق مذاکره است.
آیت الله خامنه ای، رهبر ایران نیز به فکر مذاکره با امریکا است، وی در سخنرانی خود در ماه ژانویه سال گذشته اعلام کرد که بدون شک روزی که روابط ایران و امریکا به نفع ملت ایران باشد، من از برقراری این روابط دفاع خواهم کرد.
رییس جمهور بعدی امریکا باید متوجه این موضوع باشد که تحریم های سیاسی و اقتصادی ایران نتوانست ایران را از ادامه فعالیت های هسته ای بازدارد.
هر کسی که در این چند روز آینده به عنوان رییس جمهور امریکا معرفی شود باید بداند که ایران بازی گر مهمی در تحولات خاورمیانه به حساب می آید.
مهم تر از همه اینکه رییس جمهور بعدی امریکا باید این واقعیت را بپذیرد که امریکا مسائل مشترک زیادی با ایران دارد که شامل:
- ثبات در افغانستان و ایران تحت نظارت یک دولت انتخابی
- امنیت جریان بی وقفه نفت خلیج بارس به بازارهای جهانی
- عدم تکثیر سلاح های هسته ای در سراسر جهان
- جلوگیری از گسترش سلاح های هسته ای در خاورمیانه
- امنیت منطقه ای و همکاری های اقتصادی در خلیج فارس و منطقه
- همکاری علیه طالبان و عملیات های تروریستی القاعده
- نوسازی صنعت نفت ایران که می تواند نیازهای جهان را افزایش دهد و قیمت ها را کاهش
- همکاری های دانشگاهی و پارلمانی با یکدیگر
عدم گفت و گو با ایران یک گزینه غیر قابل قبولی است. این عدم روابط نه در گذشته مورد قبول بوده و نه در آینده مورد قبول خواهد بود. تغییرات کاخ سفید می تواند فرصت خوبی برای رییس جمهور بعدی امریکا باشد تا با ایران مذاکره کند، در غیر اینصورت هر روزی که بگذرد ایران سانتریفیوژهای بیشتری را می سازد و یک گام به غنی سازی اورانیوم نزدیک تر می شود و هیچ تحریمی کارساز نخواهد بود، همانطور که در گذشته نیز تحریم ها تاثیر چندانی نداشت.
تنها گزینه مناسب این است که امریکا بدون هیچ پیش شرطی به طور مستقیم با خواسته خود با ایران مذاکره کند.
این مقاله توسط ر.ک رمضانی استاد دانشگاه ویرجینیا به رشته تحریر درآمده است.
نظر شما :