نقاط قوت و ضعف آمریکا و اعضای برجام در استفاده از مکانیزم ماشه
یک کارشناس مسائل بین الملل، در مورد تلاش‌های آمریکا برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه علیرغم مخالفت کشورهای عضو برجام و نتیجه این اقدامات گفت: پیش‌بینی نتیجه این روند آسان نیست چراکه هر دو طرف قضیه دارای نقاط ضعف و قوتی هستند.
کوروش احمدی در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این سوال که آمریکا اقداماتی را برای فعال سازی مکانیزم ماشه علیه ایران آغاز کرده است، این اقدامات با مخالفت چین ، روسیه ، اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپایی مواجه شده است ، به نظر شما ، تلاش‌های آمریکا در این زمینه به چه نتیجه‌ای منجر می‌شود و چه عوامل مثبت و منفی در این روند موثر و تاثیرگذار هستند؟ گفت : پیش‌بینی نتیجه این روند آسان نیست چراکه هر دو طرف قضیه دارای نقاط ضعف و قوتی هستند.
نقطه قوت آمریکا متن بندهای 11 و 12 قطعنامه 2231 است
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: نقطه قوت آمریکا متن بندهای 11 و 12 قطعنامه 2231 است. در مراحل نهایی برجام آمریکا نگران بود که اگر بعد از لغو قطعنامه‌ها ،ایران به تعهداتش ذیل برجام عمل نکند، با توجه به حق وتو روسیه و چین ممکن است اعاده این قطعنامه‌ها دیگر ممکن نشود. به علاوه، دموکرات‌های کنگره نیز تهدید می‌کردند که اگر قطعنامه‌های سازمان ملل قابل برگشت نباشند، حاضر به حمایت از دولت اوباما نخواهند بود. در نتیجه، متن دو بند مذکور به نحوی نوشته شد که آمریکا هر زمان و بدون قید و شرط قادر به اعاده قطعنامه‌ها باشد. در مورد زبان قطعنامه بین اعضای دائمی شورا که عضو برجام بودند مذاکره شد و آنها می‌دانستند که اگر با این زبان موافقت نکنند، کل روند برجام منتفی خواهد شد، بنابراین هیچ شرایط یا پیش‌شرطی برای اعاده قطعنامه‌های سابق در بند 11 و 12 پیش‌بینی نشده است.
تیم ترامپ از فلج شدن شورای امنیت استقبال می‌کند
وی تصریح کرد: نقطه قوت دیگر آمریکا نگرانی روسیه از فلج شدن شورای امنیت به عنوان یکی از اهرم‌های اصلی سیاست خارجی روسیه است، در حالی که تیم ترامپ از چنین فلج شدنی حتی استقبال هم می‌کند.
احمدی افزود: نقطه قوت طرف مقابل، توقف عضویت آمریکا در برجام و اجماع تقریبی همه اعضای شورای امنیت در رد امکان توسل آمریکا به مکانیسم ماشه است.
وی تاکید کرد : به رغم بحث‌هایی که می‌شود، بعید است اقدامات شکلی و آیین‌نامه‌ای تاثیری در روند کار داشته باشد.
این کارشناس مسائل بین الملل در واکنش به این سوال که فکر می‌کنید موضع دیگر اعضای شورای امنیت در این ارتباط چگونه خواهد بود؟ خاطرنشان کرد: در این مورد شاید رای‌گیری اخیر در مورد پیش‌نویس آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی شاخص خوبی باشد. بعید است کشورهایی که از آن پیش‌نویس حمایت نکردند، از توسل آمریکا به مکانیسم ماشه حمایت کنند؛ مگر آنکه فشار سیاسی آمریکا در پایتخت‌های اعضای غیردائمی شورا خیلی شدید شود. البته چون در این روند رای‌گیری موثری در دستور کار نیست، (جز یک رای‌گیری تشریفاتی در مورد پیش‌نویسی برای ادامه لغو قطعنامه‌ها که قطعا توسط آمریکا وتو خواهد شد؛ مگر در نشست مربوطه یک اتفاق آئین نامه‌ای خاصی بیافتد) نظر اعضای شورا نیز چندان مهم نیست.
اروپایی ها می‌خواهند مانع از برگشت ناپذیر شدن برجام در آینده شوند
وی در بیان تحلیل خود از موضع گیری صریح تروئیکای اروپایی در این زمینه با توجه به این که آنها در بحث قطعنامه تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران به مانند اکنون موضع چندان صریحی نگرفتند و به دادن رای ممتنع اکتفا کردند ؟ گفت: رای ممتنع 4 کشور اروپایی به پیش‌نویس آمریکا هم اقدامی صریح علیه آمریکا بشمار رفت. آنها مایلند برجام را حفظ کنند و فکر می‌کنند که اگر تحریم تسلیحاتی به صورت نامحدود تمدید می‌شد یا اکنون اگر قطعنامه‌های سابق برگردند، ایران دیگر انگیزه‌ای برای ماندن در برجام ندارد. آنها در واقع می‌خواهند مانع از برگشت ناپذیر شدن برجام در آینده شوند. بعلاوه، روابط دموکراسی‌های اروپایی با دولت ترامپ که آن را پوپولیست و اقتدارگرا می‌دانند، اصلا خوب نیست. همچنین اروپا با این درجه از یک‌جانبه‌گرایی که ترامپ منادی آن است، مخالف است و امیدواراست که بایدن در صورت انتخاب به چندجانبه گرایی نوع اوباما برگردد. اینها و برخی عوامل فرعی دیگر موضع این چنینی اروپا در برابر تیم ترامپ را رقم زده است.
ایران تاکنون در برابر تلاش‌های آمریکا در سطوح تاکتیکی خوب عمل کرده است
احمدی در پاسخ به این سوال که فکر می‌کنید که دیپلماسی ایران در دورانی که در این ارتباط تصمیم گرفته می‌شود باید چگونه باشد و روند تلاش‌های صورت گرفته از سوی ایران را چطور ارزیابی می کنید ؟ اظهار کرد : ایران در این رابطه تاکنون حداقل در سطوح تاکتیکی خوب عمل کرده است . نامه دکتر ظریف به رئیس شورای امنیت بسیار به موقع، مستدل، مستند و منطقی بود. نمایندگی ما در نیویورک هم خوب فعال بوده است. هماهنگی با چین و روسیه و اروپا هم بسیار خوب انجام شده. اینها اگر چه لازم است اما کافی نیست. تصمیم‌گیری‌ها در سطوح استراتژیک تعیین کننده خواهند بود.
چنین وضعیتی در تاریخ شورای امنیت کاملا بی‌سابقه است
این کارشناس مسائل بین الملل در واکنش به این پرسش که عده ای روند تحولات اخیر در شورای امنیت سازمان ملل متحد را روندی تاریخی عنوان کرده اند که در این شورا سابقه نداشته است ،تحلیلش در این ارتباط چیست؟ افزود : قطعا همینطور است. چنین وضعیتی در تاریخ شورای امنیت کاملا بی‌سابقه است. تحولات جاری می‌تواند بر کارکرد شورای امنیت و روابط اعضای دائم آن تاثیراتی جدی به جای بگذارد و در صورت تجدید انتخاب ترامپ برای سالها حتی شورا را فلج کند.
یشنهاد پوتین برای برگزاری نشست اعضای دائمی شورای امنیت به اضافه ایران و آلمان شتاب زده بود
وی تاکید کرد :پیشنهاد شتابزده پوتین برای برگزاری نشست اعضای دائمی به اضافه ایران و آلمان بیشتر دراین رابطه باید دیده و فهمیده می‌شد؛ پیشنهادی که به علت غیر قابل قبول بودن آن برای ترامپ و نداشتن جزئیات به جایی نرسید.
نظر شما :