۶ سناریو برای استیضاح ترامپ

ایرنا- تحلیلگران و رسانه‌های غربی سناریوهای متعددی را در زمینه استیضاح ترامپ مطرح می‌کنند. بر اساس یکی از محتمل‌ترین پیش‌بینی‌ها، پیروزی دموکرات‌ها در رای‌گیری نخستِ مجلس نمایندگان با توجه به ترکیب آن، تقریبا قطعی به شمار می‌رود اما کسب دوسوم آرا در مجلس سنا که جمهوریخواهان در آن اکثریت را دارند، برای برکناری ترامپ بعید به نظر می‌رسد.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌های خبری ایرنا، پرونده‌ای که چهره‌های سیاسی و نمایندگان حزب دموکرات ایالات متحده در مورد استیضاح «دونالد ترامپ» جمع‌آوری می کنند هر روز سنگین‌تر می شود. اگرچه پرونده نخست آن‌ها یعنی  دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ که به تحقیقات مفصل «رابرت مولر» منتهی شد، نتوانست چندان رئیس جمهوری آمریکا را به چالش بکشد اما پرونده «اوکراین‌گیت» به طور کلی زمین بازی را دگرگون ساخت.

بر اساس محتویات پرونده، تابستان گذشته دونالد ترامپ و برخی افراد نزدیک به وی همچون «رودی جولیانی» مجموعه اقدامات و تماس‌های محرمانه‌ای را با دفتر ریاست جمهوری کشورر اوکراین برقرار کردند. این مقام‌ها «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهوری اوکراین  را تحت فشار قرار دادند تا اطلاعاتی را از نحوه و جزئیات فعالیت اقتصادی خانواده «جو بایدن»، مهمترین رقیب انتخاباتی ترامپ در حزب دموکرات را کسب کند.

نکته مهم آن بود که رئیس جمهوری آمریکا برگزاری دیدار مستقیم با همتای اوکراینی و حتی پرداخت کمک‌های مالی و امنیتی واشنگتن به اوکراین را که نزدیک ۴۰۰ میلیون دلار بود، به آغاز تحقیقات در مورد بایدن مشروط کرده بود. 

افشای این اقدامات از سوی دو مقام اطلاعاتی کاخ سفید صورت گرفت که در کنار شهادت برخی دیپلمات‌ها و سفرای آمریکا در کشورهای اروپایی، هجمه سنگینی را علیه ترامپ به راه انداخت. در چند هفته اخیر آغاز فرایند رسمی استیضاح در مجلس نمایندگان آمریکا و شهادت افراد مطلع، موضع‌گیری مقامات در کنار تزلزل جایگاه دونالد ترامپ در افکار عمومی، به نوعی حزب جمهوریخواه و رئیس جمهوری آمریکا را مضطرب ساخته است.

با این‌حال، دموکرات‌ها پس از کامل کردن پرونده خود باید ابتدا در مجلس نمایندگان استیضاح را مورد تائید نمایندگان قرار دهند، این پرونده سپس باید در مجلس سنا به رای گذاشته شود. برای اینکه استیضاح عملیاتی و ترامپ برکنار شود بیش از دو سوم از  ۱۰۰ سناتور باید به وی رای عدم اعتماد بدهند.

از مجموع ۴۳۵ عضو مجلس نمایندگان، ۲۳۵ نماینده از حزب دموکرات هستند و  مابقی جمهوریخواه یا مستقلند. در مجلس سنا اما جمهوریخواهان با ۵۳ سناتور اکثریت را دارند، دموکرات ها دارای  ۴۵  و  مستقلان ۲ کرسی هستند.

برخی از مهمترین سناریوهای مطرح در رسانه های غربی به شرح زیر است؛

۱- استیضاح شکست بخورد؛ هنوز در مجلس نمایندگان رای گیری برای استیضاح ترامپ انجام نشده است. تا به حال بیشتر میانه‌روها مایل به استیضاح رئیس جمهوری بودند. اگرچه در افکارعمومی این پرونده بسیار مطرح شده است اما هنوز نتوانسته تا نظر اکثریت مردم را به خود جلب کند. برخی از نظرسنجی ها میزان تمایل به استیضاح را زیر ۴۵ درصد می دانند. از طرف دیگر جمهوریخواهان تلاش می کنند در این مساله خود را قربانی توطئه‌ای بین المللی نشان دهند.

به همین دلیل ممکن است در دیدگاه برخی از نمایندگان تغییراتی رخ دهد که در نهایت پرونده استیضاح حتی در گام نخست عقیم شود.

۲- ترامپ کناره‌گیری کند؛ در یک حالت ممکن است ترامپ وادار به کناره گیری از مقام ریاست جمهوری شود. این در واقع مشابه حالتی است که برای «ریچارد نیکسون» رخ داد. وی برای متوقف کردن روند استیضاح که ناشی از رسوایی «واترگیت» بود، مدتی قبل از استیضاح استعفا داد. در آن زمان رهبران دو حزب دموکرات و جمهوریخواه به منافع بلندمدت چشم داشتند و به همین دلیل استیضاح برای نیکسون به یک واقعیت غیرقابل اجتناب تبدیل شده بود.

بسیاری از تحلیلگران ذکاوت نیکسون را عاملی برای بقا و احیای حزب جمهوریخواه ارزیابی کردند. برخی اعتقاد دارند اگرچه چنین ذکاوتی از ترامپ بعید است اما شاید برای حفظ منافع حزبی مجبور به چنین اقدامی شود. این امر تنها در صورتی قابل تصور است که در روند تحقیقات، شواهد شوکه کننده ای به دست بیاید که حزب را بیش از پیش ناچار به وارد ساختن فشار بر ترامپ کند.

۳- سنا ماهیت استیضاح را تغییر دهد؛ «میچ مک کانل» که چهره پرسابقه و شناخته شده جمهوریخواهان و رهبر اکثریت سنا است، باید در جلسه نهایی استیضاح به عنوان قاضی عمل کند. سناریوی دیگری که از سوی رسانه‌ها به آن پرداخته می شود تسریع یا تغییر مسیر و روند استیضاح از سوی وی است.

در موضوع استیضاح «بیل کلینتون» این جلسه به صورت یک دادگاه معمولی برگزار شد که در نهایت به برکناری رئیس جمهوری منجر نشد. حال در مجلس سنایی که جمهورخواهان در آن اکثریت را دارند، رئیس دادگاه می تواند جلسه دادگاه را به گونه ای مدیریت کند که نتیجه ای خاص در نهایت حاصل شود. از طرف دیگر باید به خاطر داشت که یک محاکمه سختگیرانه می تواند باعث تبرئه حزب جمهوریخواه شود. 

۴- ترامپ و مایک پنس برکنار شوند؛ در این حالت ممکن است جمهوریخواهان دچار تفرقه شوند و ترامپ از ریاست جمهوری آمریکا برکنار و مایک پنس جایگزین وی شود. در دوره پیش از انتخابات ۲۰۱۶ هم بسیاری از چهره های برجسته حزب جمهوریخواه با معرفی دونالد ترامپ به عنوان نامزد انتخاباتی مخالفت می کردند و ممکن است در سطوح بالای حزب بار دیگر چنین نارضایتی به وجود آید و آن ها به برکناری ترامپ رای دهند.

البته برخی از حضور دوباره ترامپ در انتخابات سخن می گویند اما سنا می تواند صلاحیت یک رئیس جمهوری استیضاح شده را برای همیشه رد کند.

ممکن است پنس نیز همدست ترامپ شناخته شود و برکنار گردد. مایک پنس خود یکی از مقام‌های ارشد دولت ترامپ به شمار می رود و ممکن است در خط مشی ها و سیاست های ترامپ دخیل شناخته شود. وی از بسیاری از سوءمدیریت های ترامپ دفاع کرد. در زمان رسیدگی به اتهامات رئیس جمهوری شاید معاون وی هم مقصر شناخته شود.

۵- یکی از اعضای کابینه جانشین ترامپ شود؛ در مورد همه روسای جمهوری آمریکا که پیش از پایان دوره کاخ سفید را ترک کردند، معاونان جانشین آن ها شدند. اما در صورتی که معاون رئیس جمهوری نیز برای این مقام صلاحیت نداشته باشد، یکی از وزرای دیگر همچون وزیر امور خارجه مسئولیت را قبول می کند. «مایک پومپئو» هم اما در پرونده اوکراین به شدت متهم است وی به جای اینکه در کنار سفیر اوکراین بایستد موضع‌گیری نامشخص و مبهمی را در پیش گرفت و به همین دلیل وی هم در این رسوایی شریک رئیس جمهوری شناخته می شود. یکی از گزینه های محتمل «استیون منوچین» وزیر خزانه داری آمریکا بیان می شود.  وی در سال ۲۰۱۶  یکی از حامیان مهم ترامپ بود اما بسیاری از چهره ها وی را به عنوان یک بازاریاب غیرقانونی وال استریت می شناختند و این انتخاب برای آن ها خیلی عجیب بود. اکنون انتخاب احتمالی وی به عنوان رئیس جمهوری آمریکا یک اتفاق شگفت آور دیگر در عرصه سیاسی این کشور به شمار می رود.

۶- ترامپ تبرئه شود؛ برآورد دیگری که از سوی برخی از تحلیلگران مطرح می شود آن است که ترامپ با توجه به اکثریت هم‌حزبی‌هایش در کنگره تبرئه شود. شاید پرونده اوکراین در نهایت سرنوشتی همچون پرونده قانون درمان پیدا کند که تعداد اندکی از سناتورهای جمهوریخواه از آن پشتیبانی کردند.

نمایندگان حزب جمهوریخواه در سنا ۵۳ کرسی را در اختیار دارند و برای برکناری ترامپ به حداقل ۶۷ رای موافق نیاز است. در این حالت ممکن است برخی سناتورهای جمهوریخواه که منتقد ترامپ هستند همچون مارتا مک سالی، کوری گاردنر، سوزان کالینز یا میت رامنی و بن ساسه در یک دادگاه واقعی علیه رئیس جمهوری رای دهند. این تعداد هم نمی تواند رای مثبت دوسوم سناتورها را جلب کند. اکنون سناتورهای ایالت‌هایی هم که ترامپ در آن ها محبوب نیست از ریاست جمهوری وی حمایت می کنند. به عبارت دیگر تنها سناتورهایی که در ایالت های خود جایگاه متزلزلی دارند ممکن است علیه ترامپ موضع بگیرند.

در این شرایط، دموکرات ها ممکن است از اکثریت ضدترامپی در سنا بهره برداری تبلیغی کنند و آن را پیروز اخلاقی خود علیه جمهورخواهان قلمداد و در انتخابات سال ۲۰۲۰ از آن بهره برداری کنند.