چرخش اوربان از دفاع از دموکراسی تا استبدادگرایی (بخش چهارم و پایانی)

نویسنده: پائول لندوای

دیپلماسی ایرانی: اوربان مکررا خود را «آخرین مدافعان اروپای مبتنی بر ملت، خانواده و مسیحیت» معرفی کرده است. او درست در زمانی که سنت عوام فریبی پوپولیستی مورد توجه قرار گرفته بود، مهاجران را نتیجه یک توطئه خارجی های متخاصم و نخبگان فاسد توصیف کرد: «عجیب ترین ائتلاف در تاریخ جهان ظهور یافته است؛ ائتلافی در میان قاچاقچی ها، فعالان حقوق بشر و سیاستمداران برتر اروپا؛ ائتلافی که هدف از آن رساندن میلیون ها مهاجر به اینجاست. باید بروکسل را متوقف کرد!»

دولت اوربان در سال های بعدی زندگی را برای مهاجران در مجارستان بسیار دشوار کرد. پارلمان مجارستان سال 2017 قانونی را تصویب کرد که همه پناهجویان را به اردوگاه های بازداشت می فرستاد و برخی از آنها را در کانتینرها اسکان می داد. عفو بین الملل این اقدامات را «غیرقانونی و به شدت غیرانسانی» و «نقض آشکار قوانین بین المللی» خواند. طبق گزارشی که امسال توسط شورای اروپا منتشر شده، پناهجویان در مجارستان از غذا محروم می شوند و به نماینده قانونی دسترسی ندارند. نیویورک تایمز هم در گزارشی درباره این یافته های جدید نوشت: «سازمان های مدنی که سعی در کمک به [پناهندگان] داشته اند، مورد آزار و اذیت و سانسور قرار گرفته اند و دادگاه ها به دلیل حمایت از حقوق این افراد از سوی دولت استبدادی تحت فشار زیادی قرار دارند.»

اوربان در عین حال نخبگان جهان وطنی را نیز در میانه عوام فریبی های خود هدف گرفته و آنها را به توطئه با مهاجران برای از بین بردن خلوص مسیحی مجارستان متهم کرده است. در اتفاقی کنایه آمیز و پیچیده، در مرکز این حملات سوروس، حامی سابق اوربان، قرار دارد. حزب فیدس در سال های اخیر حملات متعددی به سوروس داشته و او را به عنوان مرد پشت صحنه هجوم پناهجویان و مهاجران به مجارستان به تصویر کشیده است. پارلمان سال 2017 قانونی را تصویب کرد که هدف از آن تعطیلی اجباری دانشگاه اروپای مرکزی تاسیس شده در سال 1991 با کمک های مالی سوروس، بود. این دانشگاه از نظر فنی یک نهاد آمریکایی به شمار می رود؛ اما تا آن زمان یکی از معتبرترین موسسات آموزش عالی مجارستان بود و توسط مایکل ایگنِیشیِف، محقق محترم حقوق بشر کانادایی، اداره می شد و دانشکده ای ممتاز و 1440 دانشجو از بیش از 100 کشور (از جمله 400 دانشجوی مجارستانی) داشت. به رغم اعتراض ها و انتقادهای شخصیت های دانشگاهی سراسر جهان و یک سری تظاهرات گسترده که بزرگ ترین آنها 80 هزار نفر را به خیابان های بوداپست کشاند، دولت این طرح را پیش برد و دانشگاه اروپای مرکزی در سال 2018 اعلام کرد که به وین منتقل می شود. ایگنِیشیِف به واشنگتن پست گفت: «این یک هشدار است. وقتی حکومت قانون از بین رفته، دیگر هیچ نهادی ایمن نیست. بدون حاکمیت قانون نمی شود آزادی دانشگاهی داشت و ما در یک محیط بی قانونی هستیم.»

اوربان نهایتا تغییر مسیر تدریجی سیاست خارجی مجارستان را آغاز و این کشور را از دموکراسی های لیبرال اروپای غربی دور کرد و آرمان های مشترکی با دیگر استبدادگرایان و احزاب پوپولیستی رقم زد. در حیقیت، به سختی می توان دیکتاتوری را در جهان پیدا کرد که اوربان تحسینش نکند. او به ویژه در صدد نزدیکی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، برآمده و بارها از تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه انتقاد کرده است. در سال 2014 که اتحادیه اروپا و ایالات متحده در حال برنامه ریزی برای اعمال تحریم علیه روسیه در پی الحاق کریمه به خاک این کشور بودند و زمانی که بروکسل از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواسته بود از وابستگی خود به انرژی روسیه بکاهند، اوربان از توافقی با مسکو خبر داد که طبق آن، آژانس هسته ای روسیه دو راکتور انرژی هسته ای در فاصله حدود 120 کیلومتری بوداپست می ساخت و روسیه برای این پروژه 12.5 میلیارد دلاری، 10 میلیارد دلار به مجارستان وام می داد.

اوربان در سال 2018 در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی «لا ریپابلیکا» به تمسخر گفت: «برای اینکه یک اروپایی خوب به شمار بروید، باید پوتین را رد کنید انگاری که او شیطان است.» او در ادامه با گفتن اینکه رئیس جمهوری روسیه «یک امپراطوری بزرگ تاریخی» را اداره می کند، افزود: «باید این مساله را درک کنیم که پوتین مجددا کشورش را بزرگ و مطرح کرده و اینکه روسیه بار دیگر به یک بازیکن در صحنه جهانی تبدیل شده است.» تصور اینکه این اظهارات را اوربانی گفته که در جوانی به سلطه مسکو بر کشورش اعتراض داشت، دشوار است.

اوربان آمده که بماند

اوربان بازی را با مهارت بالایی پیش برده، از رقبای خود پیشی گرفته و قدرت خود را تا اندازه زیادی تثبیت کرده است. او موفق شده سوسیالیست ها بی اعتبار و فاسد کند و میان آنها تفرقه بیندازد. اپوزیسیون لیبرال هم که در پی درگیری های داخلی تجزیه شده و تقریبا همه اعتبار خود را از دست داده است. نتیجه اجتناب ناپذیر بی تفاوتی عمومی، عدم توجه به فساد بومی در رژیم اوربان است. اوربان برنامه های خود برای حاکمیت بر کشور برای مدت زمانی طولانی در آینده را پنهان نمی کند. او در سال 2016 به یک مجله آلمانی گفت: «من 15 تا 20 سال آینده در سیاست خواهم ماند. شاید در ردیف اول باشد، شاید در ردیف سوم. دقیقا همان جایی خواهم بود که رای دهندگان تصمیم می گیرند.»

از زمان پایان سلطه اتحاد جماهیر شوروی در سال 1989 آینده ارزش های لیبرال روشنگری همچون بردباری، احترام به اهمیت بحث منصفانه، دولت منصف و تحت نظارت و شفافیت و بی طرفی رسانه تا این اندازه تاریک به نظر نمی رسید. اوربان و دستیارانش هر کسی را که با آنها مخالف باشد به عنوان خیانتکار به کشور معرفی می کنند، خبرهای رسانه ها توسط دولت کنترل می شود و رژیم اتحادیه اروپا را در همه شکست ها و اشتباهاتش مقصر می خواند. حتی اگر مخالفان دولت اوربان در مجارستان رهبری معتبرتری داشته باشند، مسیری طولانی و دشوار پیش روی خود خواهند داشت. اوربان مدت زمانی طولانی برای به دست آوردن قدرت کنونی تلاش کرده است و از هیچ کاری برای حفظ سلطه خود بر مجارستان دریغ نخواهد کرد.

منبع: فارن افرز / مترجم: طلا تسلیمی