پایان نتانیاهو نزدیک است

دیپلماسی ایرانی: انتخابات سراسری در اسرائیل در 9 آوریل می تواند به شروع عصر جدیدی در سیاست گذاری های آن بیانجامد. گرچه نتایج نظرسنجی ها همچنان به نفع بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر کنونی و ائتلاف راست میانه اوست، اما افزایش نارضایتی ها فرصتی را برای بنی گانتز از جناح چپ میانه فراهم آورده تا برای به دست آوردن قدرت و تغییر شکل روابط اسرائیل با همسایگان دور و نزدیک خیز بردارد.

پایان نتانیاهو نزدیک است؟

از 1948 تاکنون اختلاف بین سیاست های چپ میانه و راست میانه سیاست گذاری های اسرائیل را تعریف کرده است. این اختلافات عمدتا در شیوه برخورد با صلح میان اعراب و اسرائیل ریشه دارد. چپ میانه از سال 1977 که قدرت را به راست میانه باخته، سیاست تجارت زمین برای به رسمیت شناخته شدن از سوی همسایگان عرب یا «زمین برای صلح» را اتخاذ کرده است. راست میانه قدرت نظامی و سیاسی را ابزاری برای به دست آوردن تاییدیه کشورهای منطقه می داند.

با این حال، چرخه انتخابات 2019 اکنون مسیری را برای چپ میانه فراهم آورده تا بعد از چندین دهه در حاشه بودن، مجددا قدرت را بازپس بگیرد. نتانیاهو و دولت راست میانه او به شدت آسیب پذیر شده اند: ائتلاف دچار اختلافات داخلی شده و رای دهندگان به ملی گرا و مذهبی تر با طرفداران ملی گرای میانه درگیر شده اند و افزایش احتمال جنگ با حماس در غزه در سال 2018 به شهرت نتانیاهو به عنوان رهبری با ذهنیت امنیتی آسیب زده است. علاوه بر همه اینها، نتانیاهو اکنون با مجازات کیفری محتمل به اتهام فساد مواجه است و قدرتمندترین رقیب سیاسی از انتخابات سال 2009 تاکنون را دارد و این ترکیب فضا را برای یک تغییر اساسی مهیا کرده است.

گرایش چپ میانه به قدرت

بنی گانتز رئیس پیشین نیروهای نظامی اسرائیل و رهبر حزب تازه تاسیس «مقاومت اسرائیل» بر نارضایتی فزاینده از فعالیت های نتانیاهو در دوره بلندمدت نخست وزیری او سرمایه گذاری کرده است. بسیاری از نظرسنجی ها نشان می دهند که گانتز و حزب چپ میانه او بختی حقیقی برای پیروزی در اختیار دارند، به ویژه اگر نتانیاهو مجرم شناخته شود.

در صورت پیروزی گانتز، او و دولت چپ میانه یک شروع جدید با فلسطینی ها و تشکیلات خودگردان فلسطین را پیشنهاد خواهد داد و چشم انداز مذاکرات صلح را تقویت می کند. او اظهاراتی مبنی بر احتمال پذیرش الگوی خروج از غزه آریل شارون، تصمیم مناقشه برانگیز نخست وزیر پیشین در سال 2005 برای تخلیه شهرک های یهودی نشین غزه، بیان کرده است. این مساله می تواند فضا را برای اسرائیل در زمینه بهبود آشکار روابط با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس بازتر کند. اگرچه روابط همین حالا هم پشت درهای بسته در حال افزایش است، اما پیشرفت در زمینه صلح فلسطین امکان هماهنگی های آشکار، جبهه گیری مشترک در برابر ایران و گسترش روابط تجاری را بیشتر می کند.

تهدیدهای جدید، مناقشات قدیمی

فارغ از اینکه کدام جناح در انتخابات اسرائیل پیروز شود، دولت بعدی همچنان با چالش سرزمین های فلسطینی و استراتژی منطقه ای ایران مواجه خواهد بود. در ارتباط با سرزمین های فلسطینی، اعمال فشارهای ایالات متحده برای پیشبرد برنامه صلح فلسطینی ها را تحت فشار گذاشته و به اقتصاد غزه آسیب رسانده و با تهدید علیه اقتصاد شکننده کرانه باختری همراه بوده که همه این موارد به افزایش تظاهرات، درگیری های منطقه ای و خشونت های احتمالی در هر دو منطقه منجر شده است.

استراتژی منطقه ای ایران در زمینه ایجاد و حفظ ارتباط های سیاسی و نظامی در راستای افزایش نفوذ ورای مرزهای خود، چالشی جدی برای دولت بعدی در تل آویو به ویژه در لبنان و عراق محسوب می شود. دولت بعدی در اسرائیل همچنین مجبور است با تهدید فزاینده برنامه هسته ای ایران و وسوسه شدید برای حمله به تاسیسات هسته ای ایران مقابله کند.

دولت بعدی همچنین با نگرانی های فزاینده آمریکا درباره نفوذ چین در اسرائیل مواجه است. تغییر سیاست های داخلی در ایالات متحده نیز مانع دیگری برای دولت اسرائیل خواهد بود. ترقی خواهان در کنگره که جناح لیبرال تر حزب دموکراتیک در مجلس نمایندگان ایالات متحده محسوب می شوند، پس از کسب کرسی ها در انتخابات میان دوره 2018 قدرت بیشتری به دست آورده اند. اگرچه هنوز این قدرت را به نمایش نگذاشته اند، رویکردی انتقادی به اسرائیل دارند و به طور فزاینده بر روابط ایالات متحده و اسرائیل تاثیر می گذارند. برای نمونه، فشارهای حزب جمهوری خواه برای به رسمیت شناختن بلندی های جولان به عنوان سرزمین های اسرائیل به طور قطع با مخالفت دموکرات های مجلس نمایندگان مواجه خواهد شد. مسلم است که اسرائیل با تکیه بر روش های پوسیده و قدیمی قادر به فعالیت نخواهد بود و هر جناحی که پیروز انتخابات شود چاره جز تلاش برای به دست آوردن جایگاهی در خاورمیانه ندارد.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی