سال پیش رو برای آمریکای شمالی و جنوبی چگونه خواهد بود؟

دیپلماسی ایرانی: در سال 2019 احتمالا دولت های متحد با ایالات متحده در برزیل و کلمبیا تلاش هایی فعالانه و منطقه ای را برای جلوگیری از انتشار بحران موجود در ونزوئلا به دیگر کشورها، در پیش خواهند گرفت. در همین حال، برزیل در اقدامات برای ایجاد تغییر و اصلاحات در بلوک تجاری مرکوسور احتمالا با چالش مشکلات سیاسی در آرژانتین مواجه خواهد شد. قدرت «همه پرسی های مردمی» هم آزمونی برای مکزیک خواهد شد و این در حالی است که دستورکار به شدت پوپولیستی سرمایه گذاران را به وحشت انداخته است.

مسائل منطقه ای در آمریکای شمالی در مرکز توجه

اکنون که بالاخره سه عضو پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) به مراحل آخر بررسی پیمان جدید خود موسوم به توافقنامه ایالات متحده، مکزیک، کانادا هستند، مخاطره بروز اتفاق غیرمنتظره تجاری در این منطقه در سال 2019 کاهش یافته است. تقسیم کنترل دو مجلس کنگره آمریکا در میان دو حزب دموکرات و جمهوری خواه در پی انتخابات میان دوره، دستورکار سیاسی دونالد ترامپ را شکل خواهد داد. قانون گذاران قدرت رئیس جمهوری را در زمینه تجارت خارجی به ویژه در بخش خودرو محدود نخواهند کرد، چراکه اقدامات کاخ سفید تاثیر چندانی بر بخش خودروسازی محلی نخواهد داشت؛ اما مجلس نمایندگان تحت کنترل دموکرات ها با برنامه های دولت برای سیاست خارجی، هزینه های نظامی، مهاجرت و کاهش مالیات ها همکاری نخواهد کرد.

موفقیت مکزیک در متوقف کردن جریان مهاجران از هندوراس، گواتمالا و ال سالوادور به ایالات متحده نقشی تعیین کننده در سیاست مهاجرتی ترامپ خواهد داشت. اما آندرس مانوئل لوپز اوبرادور رئیس جمهوری مکزیک ملقب به آملو در راستای جلوگیری از رویارویی سیاسی با ایالات متحده تغییر چندانی در سیاست کشور خود در زمینه مهاجرت غیرقانونی یا امنیتی داخلی ایجاد نخواهد کرد.

در کانادا، حزب لیبرال نخست وزیر جاستین ترودو در انتخابات فدرالی ماه اکتبر رقابت سختی با حزب اپوزیسیون محافظه کار خواهد داشت. ترودو احتمالا در صدد دستیابی به قراردادی تجاری با چین بر خواهد آمد، اگرچه این اتفاق احتمالا با مخالفت گسترده ایالات متحده و مخالفان داخلی در کانادا مواجه خواهد شد. اگرچه مذاکرات در این زمینه از نظر واشنگتن تحریک آمیز قلمداد خواهد شد، اما گزینه زیادی برای ممانعت از پیگیری مذاکرات توسط اوتاوا و پکن نخواهد داشت.

آملو و امور داخلی مکزیک

رئیس جمهوری برزیل در سال 2019 همه توجه خود را به اجرای دستورکار پوپولیستی داخلی معطوف خواهد کرد. ائتلاف لوپز اوبرادور در سال جدید میلادی در صدد جلب حمایت کنگره از افزایش دستمزدها، تنظیم قوانین انرژی و اصلاح قانون اساسی برای برگزاری بیشتر همه پرسی ها بر خواهد آمد؛ اما بسیاری از این تغییرات سبب کاهش جذابیت بخش انرژی مکزیک برای شرکت های خارجی خواهند شد. آملو حتی بدون تغییر در قانون اساسی هم همه پرسی هایی غیررسمی را برگزار کرده و این در حالی است که تبدیل آنها به اتفاقی متداول می تواند به قرارگیری دادگاه ها یا دولت مکزیک در برابر بخش خصوصی بیانجامد.

قدم محتاطانه مرکوسور به سمت تجارت آزاد

دولت برزیل به مذاکره با سایر کشورهای عضو بازار مشترک جنوبی ادامه خواهد داد تا محدودیت ها بر تجارت دوجانبه و تعرفه های مازاد مشترک در بلوک را حذف کند. اما برزیل برای ایجاد اصلاحات مورد نظر خود به رای همه اعضا نیاز دارد.

آرژانتین و اروگوئه اگرچه به آزادسازی تجارت در منطقه تمایل دارند، اما چشم انداز انتخابات در آرژانتین سبب شده که موریسیو مارسی رئیس جمهوری این کشور به توافق مربوطه رضایت ندهد. اگر مارسی تعلل کند، مذاکرات احتمالا به 2020 کشیده خواهد شد. اگر نامزدی پوپولیست موفق به شکست دادن مارسی در این انتخابات شود، آنگاه برزیل در پیشبرد اهداف خود برای اصلاح مرکوسور متحمل شکست سختی خواهد شد.

مبارزه ونزوئلا برای بقا

دولت ونزوئلا که با پایان درآمدهای نفتی مواجه شده، به شدت به یافتن پول نقد از هر منبع ممکن نیازمند است، حتی اگر این درآمد از راه های غیرقانونی مانند استخراج غیرقانونی معادن طلا و سایر مواد معدنی و نیز معاملات مالی در سایه به دست آید. چنین تغییر رویه ای احتمالا انگیزه معدنچیان را برای گسترش فعالیت در شرق و جنوب ونزوئلا از جمله در شمال برزیل افزایش خواهد داد و به براتزیلیا در زمینه منافع اقتصادی کاراکاس برتری می دهد. در چنین شرایطی برزیل می تواند در راستای جلوگیری از گسترش بیشتر بحران ونزوئلا، با ایالات متحده و دولت جدید کلمبیا همکاری و فشارهای مالی و سیاسی را بر دولت نیکلاس مادورو در ونزوئلا تشدید کند.
این کمبود و نبود نقدینگی توانایی دولت ونزوئلا را در دفاع از خود در برابر تهدیدهای داخلی مانند تلاش ها برای کودتا یا تظاهرات های گسترده در طی سال جدید میلادی کاهش می دهد.

خیز بولسونارو برای اصلاحات امنیتی

ژایر بولسونارو که روز اول سال 2019 ریاست جمهوری برزیل را برعهده گرفت، آماده ایجاد تغییراتی بزرگی در سیاست گذاری های این کشور در زمینه سرمایه گذاری های چینی و امنیت داخلی است. دولت بولسونارو قصد دارد سرمایه گذاری های چین را در بخش های استراتژیک مانند زیرساخت های معدن و انرژی مدیریت یا محدود کند. او همچنین در صدد جلب حمایت کنگره برای اجرای سیاست های امنیتی مانند کاهش سن مسئولیت کیفری بر خواهد آمد. اما حتی اگر دولت جدید برزیل نتواند حمایت لازم برای اصلاحات امنیتی را به دست آورد، نیروهای مسلح و پلیس را برای جلوگیری از فعالیت های جنایی در سراسر کشور مستقر خواهد کرد که می تواند مزایایی کوتاه مدت برای ریو دوژانیرو و سائو پائولو داشته باشد.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی