بعید است کره شمالی خلع سلاح شود

دیپلماسی ایرانی : دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از دیدار کوتاه خود در سنگاپور با رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، با رویی شاد بازگشت. ترامپ در توییتر خود نوشت:"اکنون مردم احساس امنیت بیشتری نسبت به زمانی که من تازه قدرت را در دست گرفته بودم، دارند.دیگر خبری از تهدید هسته ای کره ی شمالی نیست." او متعاقبا به خبرنگاران گفت:" من این مشکل را حل کرده ام."

فقط یک مشکل وجود دارد: ادعای ترامپ درست نیست. تهدید هسته ای کره شمالی از بین نرفته است. بیانیه ی مشترکی که دو رهبر آن را خواندند، کوتاه و نا مفهوم بود.

این بیانیه بیشتر در مورد آرزوها بود تا دستاوردها. کره شمالی تنها متعهد شد تا "برای خلع سلاح هسته ای کامل شبه جزیره ی کره تلاش کند." اما هیچ تعریفی از اینکه خلع سلاح هسته ای مستلزم چه اقداماتی است، داده نشد. و هیچ جدول زمانی برای اجرای این تعهد و هیچ مرجعی برای تایید اقدامات اتخاذی معرفی نشد. در مورد سایر مسائل مربوط به سلاح های هسته ای، از جمله موشک های بالستیک، اصلا صحبتی نشد. حداقل تا کنون، توافق کره شمالی به هیچ وجه قابل مقایسه با توافق هسته ای ایران، که ترامپ یک ماه قبل از نشست با کیم، از آن خارج شد، نیست.

منظور این نیست که بگوییم نشست سنگاپور بی ارزش بوده است. حداقل تا الان، روابط دو جانبه، نسبت به سال گذشته که کره شمالی تست موشکی و هسته ای انجام می داد، در شرایط بهتری قرار دارد. در آینده نیز احتمال اینکه آمریکا و کره شمالی بر سایر مسائل مربوطه و جزئیاتی که در نشست سنگاپور مطرح نشد، به توافق برسند وجود دارد.

اما محقق کردن این احتمال، کار بسیار دشواری است. دلایل زیادی برای تردید وجود دارد که آیا کره شمالی دست از تسلیحات خود بر خواهد داشت یا نه. با توجه به تجربه ی اوکراین، کشوری که دست از تسلیحات هسته ای اش برداشت، اما زمانی که روسیه شبه جزیره ی کریمه را تصرف کرد، دنیا هیچ واکنشی نشان نداد، دلیلی قانع کنده ای برای کیم جونگ اون وجود ندارد که دست از سلاح هایش بکشد. و با توجه به سرنوشت سرهنگ معمر قذافی، می توان گفت که شرایط لیبی هم به همین شکل بوده است.

همچنین در این مسئله نیز شک و تردید وجود دارد که کره شمالی، محبوس ترین و پنهانی ترین کشور دنیا، اجازه ی بازرسی های سرزده ی بین المللی، که لازمه ی تایید پایبندی به تعهداتش است، را بدهد.

ترامپ احتمالا فکر کرده است که نمی تواند فقط با تهدید و اعمال فشار بر کیم اثر بگذارد به همین خاطر چاپلوسی و وعده و وعید را هم ضمیمه ی کارش کرده است. کاخ سفید ویدئویی چهار دقیقه ای منتشر کردده است که در آن گفته می شود اگر کیم تغییراتی اساسی انجام دهد، می تواند شخصیتی بزرگ و ماندگار در تاریخ باشد. همچنین در این ویدوئو نشان داده شده است که کره شمالی اگر به خواسته های آمریکا عمل کند، چه دستاورد های اقتصادی خواهد داشت.

ترامپ بر اهمیت روابط شخصی تاکید دارد و ادعا می کند که چنین رابطه ای را در عرض چند ساعت یا کیم به وجود آورده است. او بیش از یک بار از اعتمادش نسبت به رهبری که سابقه ی کشتن دشمنانش ( از جمله یک عمو و یک برادرش) را دارد، صحبت کرد.  ترامپ قاعده ی رونالد ریگان – " اعتماد کن اما صحت و سقمش را بررسی کن" را کاملا برعکس کرده و تبدیل به " صحت و سقم را می خواهی چه کار، اعتماد کن" کرده است.

در واقع، بعضی از اظهارات پس از نشست ترامپ، چشم انداز دستیابی به اهدافش را تضعیف کرده است. تصویر سازی او از نشست به عنوان موفقیتی بزرگ که مشکل هسته ای را حل کرده است، جلب حمایت بین المللی را برای اعمال تحریم های اقتصادی علیه کره شمالی، بسیار سخت تر می کند. ترامپ همچنین به طور یکجانبه اعلام کرده است که دیگر رزمایش های جنگی و تمرینات نظامی، که با هدف حفظ آمادگی دفاعی انجام می شد، را برگزار نخواهد کرد . چون به قول خودش تحریک آمیز هستند. این تصمیم او نه تنها زنگ خطری برای بسیاری از متحدان آمریکا بود بلکه، در قبال این تصمیم هیچ امتیازی از کره ی شمالی نگرفت.

آمریکا گفته است که خلع سلاح هسته ای کامل و مورد تایید کره شمالی باید هر چه سریعتر اتفاق بیافتد و به خاطر دلایلی که گفته شد، قطعا خطر با شکست مواجه شدن مذاکرات بعدی وجود دارد. احتمالا ترامپ آن موقع کیم را متهم به خیانت به اعتمادش خواهد کرد.

اگر این اتفاق بیافتد آمریکا سه گزینه پیش رو دارد. می تواند خلع سلاح هسته ای ناقص را بپذیرد، چیزی که ترامپ و همراهان اصلی اش گفته اند که نخواهند پذیرفت. می تواند تحریم های شدید تری را اعمال کند که چین و روسیه احتمالا از این تحریم ها پیروی نخواهند کرد. و یا اینکه دوباره تهدید مداخله ی نظامی را مطرح کند که کره ی جنوبی به ویژه، با آن مخالفت خواهد کرد.

اما اگر ترامپ به این نتیجه برسد که دیپلماسی اش با شکست مواجه شده است، با این حال می تواند گزینه ی اقدام نظامی را انتخاب کند. گزینه ای که جان بولتون قبل از اینکه مشاور امنیت ملی شود، پیشنهاد داده بود. این قطعا دستاورد مدنظر ترامپ از نشست سنگاپور نخواهد بود. اما احتمال وقوع آن، باور پذیرتر از پست های خوشبینانه ی توییتر ترامپ است.

منبع : پراجکت سیندیکیت / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33