کیم جونگ اون را دیوانه خطاب نکنید

دیپلماسی ایرانی: دونالد ترامپ این بار در نشست سنگاپور، بی فکر پیش، پیشنهاد تعلیق رزمایش نظامی با کره جنوبی را داد (بدون اینکه پیش از آن سئول را مطلع کرده باشد) و در عوض آن هیچ چیز از کره شمالی نخواست. اگر ترامپ که ادعا می کند خدای مذاکره است، به همین منوال به ایجاد توافق ادامه دهد، پیش از آنکه برج ترامپ در پیونگ یانگ ساخته شود، هتل هیلتون کیم جونگ اون در هونولولو ساخته خواهد شد.

تنها پیشروی نشست سنگاپور، تکمیل تحولات کیم از یک رهبر مرموز، کمی مضحک، قطعا قاتل و احتمالا غیر منطقی، که بر "کشور تارک دنیا" حکمرانی می کند، به یک رهبر جدی و در تعامل با دنیا، بوده است. نیویورک تایمز به خوبی متوجه این موضوع شده بود و مقاله ای چند روز قبل از نشست با این عنوان چاپ کرد: "تغییر تصویر کیم جونگ اون: از یک دیوانه ی هسته ای به یک رهبر خبره."

در واقع مقاله ی تایمز بیشتر به این مسئله پرداخته بود که آمریکا تمایل دارد دشمنانش را غیر منطقی، دیوانه و فریب خورده نشان دهد. در واقع خاندان کیم هیچ وقت دیوانه یا غیر منطقی نبودند، بلکه فقط تلاش می کردند که در شرایط سخت به مدت هفت دهه در قدرت بمانند.

این تمایل به دیوانه دیدن مخالفان، سابقه ی طولانی دارد. آمریکایی ها رهبران بلشویک را متعصبان بی منطق می دیدند و ادوارد لنزینگ، وزیر امور خارجه، ایدئولوژی بلشویک را "شنیع ترین و ترسناک ترین چیزی که ذهن انسان می تواند تصور کند" خطاب کرد. از دهه 60 تا 80 نیز همین گونه تفکرات درباره جمهوری خلق چین و جماهیر شوروی از جانب آمریکا وجود داشت.

اخیرا، صاحب نظران آمریکایی حمله به عراق را با این ادعا که صدام حسین فردی بی منطق و سرکوب گر بوده است و نمی شد جلوی او را گرفت، توجیه کرده اند. حامیان جنگ با ایران نیز حرف های مشابهی در مورد حکومت ایران گفته اند.

با توجه به این موضوع، جای تعجبی نیست که حتی آمریکایی های مطلع و آگاه نیز این گونه فکر می کنند. آنها معتقدند که تنها آمریکا است که به دور از هر گونه خطا، استثنایی، عاقل و عاری از خود پرستی است و اینکه سیاست خارجی آمریکا به نفع همه است و هر کس با این موضوع مخالفت کند قطعا نوعی اختلال روانی دارد. جورج دبلیو بوش چنان به این دیدگاه باور داشت که پس از حادثه ی 11 سپتامبر گفت من "متعجب شدم از اینکه مردم از ما تنفر دارند.... چون من می دانم که ما چقدر خوب هستیم."

متاسفانه این تمایل به بی منطق خواندن دشمنان هزینه هایی در بردارد. اگر واقعا یک دشمن دیوانه و بی منطق است، پس به این معنی است که از برتری نظامی آمریکا نمی ترسد و استراتژی های معمول بازدارندگی کارگشا نخواهد بود. بنابراین جنگ گزینه ی جالب تری خواهد بود. این دقیقا همان اتفاقی است که بر سر عراق آمد و جنگ طلبان آمریکایی این مسئله را در دستور کار اصلی خودشان برای مقابله نظامی با ایران قرار داده اند.

دوم اینکه بی منطق خطاب کردن رفتارهای دشمنان، چشمانمان را بر فهمیدن دلیل اصلی رفتارهای آنها می بندد. گاهی آمریکایی ها دلیل تمایل به ساخت سلاح های کشتار جمعی از جانب کشورهایی مثل ایران، کره شمالی و یا لیبی را اهداف شوم و گمراهی آنها می دانند. اما همه ی این کشورها دلایلی حق دارند که نگران حملات خارجی باشند و به همین دلیل به دنبال سلاحی بازدارنده می گردند. به علاوه اینکه کیم دوباره ثابت کرد که داشتن بمب اتم راه خوبی برای جلب توجه واشنگتن و حتی کسب مقداری احترام است.

سوم اینکه اگر دشمنان دیوانه و بی منطق هستند دیگر نمی شود از آنها انتظار داشت که به دیپلماسی چماق و هویچ و یا هر استدلال منطقی دیگر با منطق پاسخ دهند. و این گونه هر اقدام دیپلماسی معمولی نیز وقت هدر دادن خواهد بود. فایده ی صحبت کردن با یک فرد یا رژیم دیوانه چیست؟ این اغراق در بی منطق بودن دشمنان باعث می شود که دیگر جایی برای توافقات دیپلماتیک مثبت وجود نداشته باشد.

مسئله ی آخر که کم اهمیت تر از بقیه ی موارد نیست، این است که سایر کشورها در مورد رئیس جمهوری که نمی تواند روزش را بدون دروغ شب کند چه فکری می کنند. رئیس جمهوری که مدام رهبران نزدیک ترین کشورهای متحد ما را مورد اهانت قرار می دهد و آن قدر زود به زود تصمیمش را عوض می کند نه دوست و نه دشمن در مورد به فردا کشیدن توافقی که امروز امضاء شده است، اطمینان خاطر ندارند. برخلاف برخی از منتقدان ترامپ من فکر نمی کنم که او دیوانه و یا در مراحل اولیه ی ابتلا به جنون باشد. اما بر اساس عملکرد او تا کنون می توان فهمید که چرا رهبران قدرت های بزرگ دنیا به این نتیجه رسیدند که تلاش برای سازش و جلب نظر رهبری چنین دمدمی مزاج و کینه ای مثل ترامپ هیچ فایده ای ندارد. کیم جونگ اون ثابت کرد که اگر از ترامپ احترام می خواهید باید او را تحریک کنید به جای اینکه با او راه بیایید. اگر بقیه رهبران نیز به همین نتیجه برسند، دیگر برای جلب رضایت آمریکا تلاش نخواهند کرد و در عوض تمرکزشان را بر ایجاد اتحاد با یکدیگر خواهند گذاشت.

و می توان گفت اگر این کار را نکنند دیوانه هستند.

منبع : فارین پالیسی / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33