در اتحادیه اروپا همه با برجام موافق هستند

الدار ممدوف

دیپلماسی ایرانی: همزمان با این که ایالات متحده ضرب الاجل خود را برای "اصلاح" توافقنامه هسته ای (برنامه جامع اقدام مشترک یاJCPOA )  به اتحادیه اروپا صادر کرد، پارلمان اروپا میزبان علاءالدین بروجردی، رئیس کمیته سیاست خارجه و امنیت ملی مجلس ایران بود. بروجردی 23 ژانویه با کمیته امور خارجه اتحادیه اروپا به بحث و گفتگو نشست. روز بعد، بروجردی و هیئت همراه، در بحث های مفصلی با همتایان اروپایی خود در مورد موضوعاتی که به منافع متقابل مربوط می شدند، شامل مبارزه با تروریسم، تغییرات اقلیمی، مهاجرت و تجارت شرکت کردند.

گرچه برخی از اوقات بحث در کمیته سخت و بغرنج بود، اما حتی اعضای منتقد پارلمان اروپا نیز حمایت خود را از  برجام به شکل کنونی ابراز کردند. آنها اساسا دیدگاه جامع اتحادیه اروپا را مورد حمایت قرار دادند که مسائل نگران کننده دیگر مانند برنامه موشکی بالستیک ایران و سیاست های منطقه ای نباید با پیاده سازی همه جانبۀ تعهدات مربوط به برجام مرتبط باشد.

پس از پایان بحث در مورد  برجام، اعضای پارلمان بروجردی را در مورد مسائل موشکی به چالش کشیدند. مانند سایرمقامات ایران، او نیز موضع تهران را مبنی بر این دانست که این برنامه موشکی، یک عنصر موجود در بازدارندگی ایران در برابر تهدیدات خارجی است و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض نمی کند. با توجه به برتری قریب الوقوعی که دشمنان منطقه ای ایران از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اسرائیل از نظر سلاح های متعارف نسبت به ایران دارند، هیچ گونه امتیاز یک جانبه ای از ایران در این مورد امکان پذیر نیست. این موضع، به طور قابل ملاحظه ای، از دیدگاه وزیر امور خارجه ایران، جواد ظریف، متفاوت نیست. این امر نشان می دهد که مسئله موشکی در ایران حزبی نبوده، بلکه یک موضع متمرکز ملی است و تنها راه واقع بینانه برای مقابله با این مسئله به بحث گذاشتن آن در یک حوزه وسیع تر منطقه ای است.

در عین حال، هیئت ایرانی در معرض عمق تعهد اروپا به حق بقای اسرائیل قرار داشت. همانطور که بحث در کمیته نشان داد، موضع اتحادیه اروپا به فعالیت یک لابی طرفدار اسرائیل محدود نمی شود. با توجه به میراث هولوکاست، این تعهد به شدت در فرهنگ سیاسی و اجتماعی اروپا، در سراسر طیف های سیاسی ریشه دارد.

با این حال، دیدار بروجردی تنها به مسائل سخت امنیتی متمرکز نبود و ارزش افزوده این دیدار نیز درهمین نکته بود. به عنوان مثال، مهاجرت از مناطق آسیب دیده جنگ به یکی از نگرانی های عمده مردم اروپا تبدیل شده است. با این حال، درکی که در اروپا از میزان تلاش های ایرانیان در میزبانی پناهندگان افغان و ارائه آموزش و مراقبت های بهداشتی و راه پیوستن به جامعه ایران انجام شده، وجود دارد بسیار کم است. اگر چه اتحادیه اروپا کمک مالی خود را به ایران اندکی افزایش داده، ایرانی ها به درستی معتقد هستند که افزایش این کمک ها به نفع اهداف اروپایی ها برای کنترل موج پناه جویان است: فقدان شرایط مناسب در ایران خطر ابتلا به مهاجرت غیر قانونی و رادیکال گرایی را افزایش می دهد که هر دو امنیت اروپا را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.

مسئله دیگری که مورد بحث قرار گرفت، تاثیر تغییرات اقلیمی و حفاظت از محیط زیست بود. کمبود آب یک تهدید استراتژیک برای ایران است. بارش کم و مدیریت نامناسب آب به این معنی است که ایران به سرعت به سمت خشک شدن می رود. سرنوشت غم انگیز دریاچه ارومیه در شمال کشور، شواهدی از این واقعیت است. کمبود شرایط نامساعد موجب طوفان های نمکی می شود که بر جمعیت های مجاور، از قبیل شهر بزرگی مانند تبریز، تاثیر می گذارد.

طوفان شن و ماسه چالش دیگری برای ایران، مخصوصا استانهای غربی این کشور است. آلودگی هوا در شهرهایی مانند اهواز نسبتا هشدار دهنده است. از آنجایی که طوفان های شن و ماسه عمدتا از کشورهای همسایه آغاز می شود، مقابله با آنها نیاز به همکاری منطقه ای دارد.

قابل ذکر است که ایرانیان، این موضوع را به عنوان یکی از دلایلی عنوان کردند که به خاطر آن همکاری با عربستان سعودی را مطلوب و ضروری می دانند؛ چرا که منشا این توفان ها تا حدودی در سرزمین عربستان در نزدیکی عراق قرار دارد. اتحادیه اروپا و ایران به زودی یک یادداشت تفاهم درباره محیط زیست و تغییرات آب و هوایی به همراه یک نقشه راه با پروژه های مشخص برای مقابله با این مسائل امضا خواهند کرد.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33