نیت شوم ترامپ در اعتراضات ایران

دیپلماسی ایرانی: مسئولیت پذیری در بحث های سیاسی در ایالات متحده به شدت کم رنگ است. یکی از دلایل آن، استفاده معمول از داستان های فرضی جایگزین و ادعاهای مربوطه است که از لحاظ ماهیتی، نمی توان آنها را اثبات یا رد کرد. به عنوان مثال استدلال اینکه که اگر فلان سیاستگذار، به جای فلان کار، کار دیگری انجام می داد، نتیجه بهتری به دست می آورد. اما مشخص است که این ادعاها معولا تحلیل یا شواهد درستی برای اثبات ندارند.

یکی دیگر از دلایل آن عمر کوتاه توجه عموم و تغییر مرکز توجه آنها به موضوعی دیگر است، پیش از آنکه فرصتی برای رد یا تأیید ادعاهای انجام شده پیدا شود. همین امر در خصوص پیش بینی وقایع خوب صادق است. در دوران دونالد ترامپ، زمانی که تقریبا هر روز خبری جدید و شوکه کننده توجه ها را به خود جلب کرده و موجب ایجاد بحث می شود، بدون شک، طیف زمانی مناسب برای پیش بینی های بدون مسئولیت پذیری تا حد زیادی کوتاه شده است.

هر دو دلیل ذکر شده، به بحث در مورد نحوه پاسخ به اعتراضاتی که چند روز قبل از شروع سال میلادی در خیابان های ایران اتفاق افتاد، مربوط است. موضوع اصلی که از روز اول شروع اعتراضات، دستاویز دولت ترامپ و حامیان آن، شده بود این بود که در زمان اعتراضات مشابه در ایران در سال 2009، اوباما به اشتباه واکنش محکمی به آن نشان نداد. در این ادعاها دقیقا قید نشده که پاسخ متفاوت در آن زمان چه باید می بود و چه طور می توانست به دست آید؛ بلکه بیشتر، بحث چنین و چنان و فرضیه و ادعا است. مایک پنس، معاون رئیس جمهور، اعلام کرد که این دولت، اشتباه "سکوت کردن" اوباما را تکرار نمی کند. این ادعا درباره سکوت اوباما اشتباه است: اوباما در برابر اعتراض ها سکوت نکرد، بلکه پاسخ دولتش را به نحوی متعادل کرد تا از دادن اعتبار به اتهام ایران در مورد دخالت ایالات متحده در امور کشور ایران، جلوگیری کند.

به هر حال، اعتراضات اخیر نیز خاموش شد و اکنون زمان آن رسیده است که از پنس سؤال کنیم: "آقای معاون رئیس جمهور، این بار کنترل اوضاع دست شما بود. دولت شما به چه دستاوردی در این زمینه رسید؟"

به نظر می رسد پاسخ ... هیچ چیز باشد. البته دولت کنونی ایالات متحده را نمی توان بیش تر از دولت اوباما در سال 2009، مسئول تمام جنبه های تمام اعتراضاتی که در کشورهای دیگر رخ می دهد دانست. اما تا حدودی بین نحوه برخورد دو دولت با این اعتراض ها تفاوت وجود داشت، و در نهایت تفاوت آنچنانی در نتیجه آنها وجود نداشت. پاسخ دولت ترامپ از پاسخ همتای پیشین او برای دفاع از حقوق شهروندی و سیاسی مردم ایران، بهتر نبود و از همه گذشته، این بار آتش اعتراضات بسیار سریع تر از بار قبل خاموش شد.

دولت ترامپ با نیت های شومی که نشان داده است، نمی تواند خود را به جای دوست مردم ایران جا بزند. تعداد بسیار زیادی از ایرانیان تحت تأثیر فرمان ترامپ مبنی بر ممنوعیت سفر مسلمان به آمریکا قرار گرفته اند. سابقه بد ترامپ، اعتبار ادعای او برای دفاع از حقوق بشر در ایران را از بین برده است.

همچنین افرادی که در جریان اعتراض ها در ایران اعلام کرده بودند نظام ایران "در آستانه فروپاشی" است، حالا باید پاسخگو باشند. وقوع انقلاب، پدیده نادری است و کسی که با کوچکترین اتفاقی، به طور مداوم پیش بینی می کند چنین اتفاقی در حال رخ دادن است، از لحاظ عملی مانند کسی است که می گوید انقلاب هرگز رخ نخواهد داد.

علاوه بر این، در این مورد، کسانی که اصطلاح "در آستانه فروپاشی" را به کار می برند، احتمالا در مورد روند و نتیجه نهایی در اشتباه هستند. آنها در پیش بینی های خود، تمایل و توانایی نظام را به سازگاری (از جمله سازگاری با خواسته های اقتصادی و سیاسی مردم) در نظر نمی گیرند. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، مشروعیت برخی از این خواسته ها را به وضوح اعلام کرده است. رهبران ایران ناآگاه نیستند و مانند بسیاری از رهبران سیاسی دیگر کشورها ترجیح می دهند که قدرت را حفظ کنند. بله، اعتراضات تأثیری تجمعی دارند، اما به جای سقوط ناگهانی نظام جمهوری اسلامی ایران، احتمالا این اعتراضات منجر به تغییراتی سازشکارانه می شود.

چرخه خبری و اختلال توجه عموم مردم آمریکا، به خصوص هنگامی که از سوی صحبت ها و توئیت های تند رئیس جمهور تحریک شده باشد، نمی گذارد افراد خطاکار در زمینه تجزیه و تحلیل سیاست ها را مسئول بدانیم. اما باید تلاش کنیم هر زمان که فرصت اقتضا کرد، از مسئولان انتظار پاسخگویی داشته باشیم.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 33

انتشار اولیه: یکشنبه 1 بهمن 1396 / انتشار مجدد: دوشنبه 15 بهمن 1396