نیازی به مذاکره مجدد در خصوص برجام نیست

ریک گلاد استون

دیپلماسی ایرانی: بیش از 90 متخصص آمریکایی علوم اتمی، از جمله یکی از طراحان بمب هیدروژنی، روز دوشنبه به صورت عمومی از توافق هسته ای ایران حمایت کرده و از کنگره خواستند این توافق را از گزند ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، حفظ و از تضعیف آن جلوگیری کند.

در نامه ای که این افراد به رهبران هر دو حزب سنا و مجلس نمایندگان نوشتند، بر «وظایف مهم» کنگره در خصوص این توافق تأکید کردند و اظهار داشتند این توافقنامه، در محدود کردن راه ایران برای دستیابی به سلاح اتمی موفق عمل کرده است.

در این نامه که از سوی فیزیکدانان برجسته و دیگر دانشمندان علوم آمریکایی امضا شده، آمده است: "کنگره باید اقدامات لازم را برای اطمینان حاصل کردن از باقی ماندن ایالات متحده، به عنوان یکی از طرفین قرارداد، انجام دهد."

همچنین امضا کنندگان در این نامه، چشم انداز خود را "در مقام دانشمندانی که فیزیک و تکنولوژی انرژی هسته ای، مواد منفجره هسته ای و موشک های دوربرد را درک کرده، و جمیع تجربیات خود را در خصوص عدم گسترش سلاح های هسته ای در اختیار عموم می گذارند،" مطرح کردند.

ریچارد گاروین، حامی مبارزه با گسترش سلاح هسته ای، که در اوایل دهه 1950 توانست به بمب هیدروژنی دست یابد و یکی از سه برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 2017 و سیگفرید هکر، یکی از مدیران سابق لس آلاموس، که در سطح بین المللی به عنوان مقامی مسئول در امر تهدیدات امنیتی هسته ای شناخته می شود از جمله امضا کنندگان نامه هستند.

ترامپ، توافقنامه 2015 ایران را که در دوره ریاست جمهوری اوباما بسته شد، لطفی به ایران و بدترین توافقنامه در طول تاریخ، توصیف کرده و گفت که باید مذاکرات مجدد صورت بگیرد یا بالکل توافق لغو شود. 

وی از مفاد این توافقنامه که در دو دهه آینده منقضی می شود، انتقاد کرد و اظهار داشت که برجام، ایران را در گسترش برنامه موشکی خود متوقف نکرده و جلوی دیگر اقدامات ایران را که خلاف منافع آمریکاست، نمی گیرد.

متحدان اروپایی ایالات متحده که دیگر طرفین توافق هسته ای هستند، از دولت ترامپ خواسته اند به برجام متعهد باقی بماند. ایران گفته است که این توافق نامه قابل مذاکره نیست.

دانشمندان خاطرنشان کردند که می توان بدون مذاکره مجدد (که در نامه خود آن را "هدفی غیر واقع گرایانه" خواندند)، نیز به اعتراضات ترامپ رسیدگی کرد.

نامه این دانشمندان منعکس کننده لابی های زیاد در حال انجام در کنگره از سوی موافقان و مخالفان برجام است. از زمانی که ترامپ به عنوان بخشی از استراتژی جدید تهاجمی علیه ایران، در موعد مقرر 90 روزه خود، اعلام کرد پایبندی ایران به برجام را تأیید نمی کند، لابیگری روند افزایشی داشته است.

اقدام ترامپ اساسا تعیین سرنوشت توافق را به کنگره واگذار کرد. کنگره می تواند مجددا تحریم ها را علیه ایران اعمال کند؛ در این صورت، قرارداد زیر پا گذاشته می شود.

در حالی که دانشمندان با اعتراضات ترامپ مخالفت نکردند، تأکید کردند که بر اساس توافق، محدودیت های شدید بر ایران تا سالها ادامه دارد و ایران تحت بازرسی های مکرر و دقیق آژانس بین المللی انرژی اتمی، سازمان دیده بان هسته ای سازمان ملل متحد قرار می گیرد.

این سازمان گفته است ایران به قرارداد هسته ای پایبند بوده است. ایران همواره تاکید کرده است که به دنبال سلاح هسته ای نیست.

در این نامه همچنین راه های دیگری برای کنترل ایران، یا دیگر کشورهای غیر هسته ای، بدون لغو قرارداد ارائه شده بود.

پیشنهاد آنها مبنی بر کنترل دقیق تر پایگاه های غنی سازی اورانیوم در کشورهای غیر هسته ای، و همچنین کنترل چند جانبه چنین پایگاه هایی بود که به ادعای این دانشمندان، "باعث ایجاد لایه حفاظتی بیشتر در برابر سوء استفاده کشورها برای تولید مواد سلاح های هسته ای می شود."

به گفته دانشمندان، حفظ توافق با ایران، زمان لازم برای توسعه و اجرای این طرح ها را فراهم می کند.

پیش از این، مخالفان سرسخت توافقنامه هسته ای، بیانیه ای منتشر کرده و از موضع ترامپ حمایت کردند. در این بیانیه اشاره شده بود که توافقنامه باید به صورتی تغییر یابد که ایرادات آن از جمله قراردادن ایران "در مسیر قانونی دستیابی به زرادخانه سلاح هسته ای" مرتفع شود.

بیش از 20 مقام سابق دولت و متخصصان در امور ایران این بیانیه را امضا کردند، از جمله الیوت آبرامز، رابرت جوزف و مری بث لانگ، که در زمان در ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش مقامات عالی رتبه در زمینه امنیت و دفاع در اختیار داشتند، و اولی هینونن، معاون سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی.

منبع : نیویورک تایمز/ ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33