زنان ترکیه در سکوت می‌میرند

نویسندگان: سوفیا جونز – نیکول تانگ

دیپلماسی ایرانی: عصری آرام در نوامبر 2014، ادا اکوتچن، آپارتمان خود در شهر ساحلی ازمیر را ترک کرد و برای حفظ جان خود گریخت. چندان نتوانست دور شود.

شوهر سابق او، اوگور بویناک، پیش از آن چاقوی آشپزخانه را در پای او فرو کرده بود. همچنان که مرد رد خون او را در پله ها تعقیب می کرد، این زن، مادری 38 ساله و تاجری موفق، فریاد می کشید و طلب کمک می کرد. جیغ های او بیهوده بود، زمانی که بویناک با چاقو ضربه ای مرگ آور به زن سابق خود وارد می کرد همسایه ها در خانه هایشان را قفل کردند. خون وی در راه پله جاری شد، قتل وی توسط دوربین مداربسته ضبط شد و بارها و بارها از تلویزیون ترکیه پخش شد.

نازلی اکوتچن خواهر بزرگتر وی اشک هایش را پاک می کند و می گوید:" او برای این دنیا زیادی خوب بود."

قتل ادا، گرچه شوکه کننده بود، اما اصلا نادر نیست. در ترکیه، تیتر اصلی اخبار اغلب داستان هایی هولناک از خشونت علیه زنان در خیابان، حمل و نقل عمومی و خانه می گویند. دانشجویی 20 ساله که توسط یک راننده اتوبوس مورد تجاوز قرار گرفته بود با چماق کشته، سوزانده و به رودخانه انداخته شد. یک زن دیگر اندک زمانی پس از زایمان چنان توسط شوهرش مورد ضرب و شتم قرار می گیرد که اینک فلج شده است. زنی توسط شوهرش که تحت ضوابطی از سوی پلیس آزاد شده بود در سالن آرایش مورد اصابت گلوله قرار گرفت و کشته شد. و بعد هم که ادا، زنی که توسط شوهر سابقش چاقو خورد و در راه پله جان داد، درست زمانی که پسر کوچکش چند طبقه بالاتر پنهان شده بود.

ادا یکی از هزاران زن ترکی است که در سال های اخیر به قتل می رسند یا مورد حمله قرار می گیرند. بر اساس مدارک سازمان " کشتن زنان را متوقف می کنیم" دست کم 414 زن در طی سال 2015 تا 2016، بیش از 294 تن در سال 2014 و 237 نفر در سال 2013 در ترکیه کشته اند – اغلب توسط آشنایان و اعضای فامیل – این سازمان در تمام کشور حاضر است و اسناد مرتبط با قتل زنان را جمع آوری می کند و به قربانیان خشونت و خانواده های آنان کمک می کند. فعالین، حقوقدان ها و نجات یافتگان از خشونت می گویند اوضاع روز به روز بدتر می شود - حقوق و حمایت از زنان به وضعیت هشدار رسیده است. حکومت، تحت استبداد فزاینده پرزیدنت رجب طیب اردوغان نارضایتی ها را سرکوب می کند و سیاست هایی اعمال می کند که به ضرر زنان است. این همان کشوری است که روزگاری به عنوان مدلی با ثبات، مدرن و اسلامی از دموکراسی توصیف می شد.

وضعیت هراس

ترک هایی که برای برابری جنسی می جنگند می گویند دادگاه ها اغلب علیه زنان رای می دهند. قضات می توانند در حوزه اختیارات خود در مجازات قاتلان و یا متجاوزان تخفیف قائل شوند، برای نمونه اگر مردی بتواند خشونت خود را با این ادعا توجیه کند که همسرش به وی وفادار نبوده یا درست لباس نپوشیده است یا در دادگاه رفتار مناسبی داشته باشد تخفیف می گیرد.

خواهر ادا دو سال است که با این سیستم در حال نبرد است. با اینکه بویناک اکنون به خاطر قتل ادا در زندان است، اما درخواست وکیلی درجه یک کرده تا حکم وی را بشکند. وی ادعای جنون کرده است، با این ادله که ظاهرا همسر سابقش با داشتن معشوقه و خودداری از برقراری رابطه جنسی، وی را تحریک کرده است. متحدان ادا این دست ادعا را مسخره می خوانند اما همین ادعاها اقدامی راهبردی برای بویناک محسوب می شود. اگر پس از بررسی های پزشکی دادگاه بگوید که بویناک در زمان ارتکاب جنایت دچار جنون شده وی می تواند از زندان آزاد شود و پس از دوران کوتاهی روان درمانی می تواند آزادانه در خیابان ها راه برود.

اسماعیل آلنون، وکیل پرونده ادا طی 22 سال اخیر دست کم 40 پرونده ضرب و شتم، تجاوز و قتل زنان داشته است. همه چیز را دیده است. وی سرش را تکان می دهد و می گوید:" فکر نمی کنم آمار قتل ها کاهش پیدا کند." در حقیقت بنا بر آمارهای سازمان " کشتن زنان را متوقف می کنیم" این آمار در حال افزایش است. هرچند شمار زنانی که مورد ضرب و شتم قرار می گیرند مشخص نیست. خیلی از قربانی ها دنبال کمک نمی آیند چرا که از شرایط اقتصادی لازم برای آنکه روی پای خودشان بایستند برخوردار نیستند یا اینکه می ترسند نزد پلیس بروند و شکایت تنظیم کنند.

آلتون با افسوس می گوید:" حتی اگر نزد پلیس هم بروند، پلیس می گوید این ها مسائل خانوادگی است. "

منبع: فارین افرز / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی /۳۳