چشم‌انداز بازار هوایی ایران درخشان است

نویسنده: هوارد فرنچ
دیپلماسی ایرانی: شرکت موتورسازی "پرت و ویتنی" همراه قدرت هواپیماهایی خواهد بود که "اِی تی آر" کمپانی اروپایی تولیدکننده هواپیما به ایران فروخته است. این آخرین قراردادی است که پس از توافق هسته ای ایران با قدرت های جهان که به تحریم های ممنوع کننده این دست معاملات پایان می داد، امضا می شود. دیوید وارگاس سخنگوی "اِی تی آر" به آسوشیتدپرس گفته این قرارداد برای 20 فروند هواپیمای دو موتوره 600-72 است و اعلام کرده که ایران ایر از گزینه خرید 20 فروند دیگر برخوردار است.

برداشته شدن تحریم ها در سال 2015 پس از آن انجام شد که ایران با محدود کردن غنی سازی اورانیوم موافقت کرد. یک تحلیلگر صنایع هوایی پنجشنبه گذشته گفت که این امر بازار امیدبخشی به روی محصولات تولید شده توسط پرت، بوئینگ و دیگر کمپانی های غربی گشوده است.

هواپیماهای 600-72 توسط "یو ترنسپورت رژیونا" شرکتی فرانسوی و شریک صنایع ایرباس و کمپانی ایتالیایی "لئوناردو اس.پی.اِی " تولید می شود. دو موتور "پی دبلیو 127 ام" این هواپیماها توسط شرکت پرت و ویتنی کانادا ساخته می شود و به هر هواپیما قدرت می بخشد.

یکی از مقامات شرکت پرت از اظهارنظر در خصوص این قرارداد خودداری کرد که با توجه به استانداردهای (رسانه ای) این شرکت نسبتا متواضعانه است.

وارگاس از اعلام ارزش قرارداد با ایران ایر طفره رفته است. با توجه به تعرفه ها ارزش رسمی قرارداد 536 میلیون دلار است، هر چند خریداران عموما در خریدهای انبوه درخواست تخفیف می کنند. تلویزیون دولتی ایران ارزش قرارداد را حدود 400 میلیون دلار اعلام کرده است. قیمت موتورها تقریبا یک چهارم قیمت یک هواپیما است.

ری جوروسکی، تحلیلگر ارشد در موسسه بین المللی پیش بینی در نیوتون می گوید ظرفیت موجود برای فروش بیشتر – و سفارشات کلان تر – است که این قرارداد را چشمگیر می کند. "این پتانسیل ایران را به عنوان بازار هوانوردی غیرنظامی قابل ملاحظه می کند."

او می گوید اواسط دهه 1970، پیش از اعلام تحریم های اقتصادی علیه ایران، ایران ایر سودآور و یکی از خطوط هوایی بود که با سرعت بسیار در حال رشد بود.

جوروسکی می گوید از زمان اعمال تحریم ها، ایران ایر از مدرن سازی ناوگان خود محروم شد، امری که باعث شد مخلوطی از چند هواپیمای قدیمی ایرباس، بوئینگ و باقی کمپانی های هواپیماسازی با عمر میانگین 20 سال برای اش باقی بماند.

او می گوید:" ایران دومین اقتصاد بزرگ خاورمیانه است، طبقه متوسط عظیم و در حال رشدی دارد، از همین رو از چشم انداز درخشانی برای رشد قابل توجه ترافیک هوایی هم در مسیرهای داخلی و هم در مسیرهای بین المللی برخوردار است."

هرچند، جوروسکی می گوید همچنان مخاطراتی وجود دارد که بازار ایران دوباره خشک شود. شرایط سیاسی ترد و شکننده است. او می گوید " احتمال مختل شدن جاده روابط واقعی است."

کمپانی بوئینگ همین حالا قراردادی 16.6 میلیارد دلاری با ایران امضا کرده و رقیب اروپایی اش ایرباس قراردادی به ارزش تقریبی حدود 25 میلیارد دلار بسته است. وزارت خزانه داری به هر دو قرارداد مجوز داده است. همچنین شرکت بوئینگ که در شیکاگو مستقر است این ماه قراردادی به ارزش 3 میلیارد دلار برای فروش 30 فروند ماکس 737 با خطوط هوایی آسمان امضا کرد، شرکتی که توسط صندوق بازنشستگی کشوری اداره می شود. معاملات بوئینگ اولین قرارداد بزرگ یک شرکت آمریکایی با ایران از زمان تسخیر سفارت ایالات متحده در سال 1979 است.

جوروسکی می گوید نحوه تعامل مالی این معاملات – اینکه از طریق بانک است، کمپانی های لیزینگ، سایر نهادهای مالی و یا حتی خود تولیدکنندگان هواپیما – موضوعی است که تا اینجا هنوز نامشخص مانده است:" امکان پدید آمدن محدودیت های مالی که در آینده اعمال شوند، مثلا برای تراکنش های مالی، می تواند این قراردادهای هوایی را منقطع کند."

جوروسکی همچنین تاکید دارد که پرزیدنت ترامپ مکررا برداشته شدن تحریم های هسته ای را مورد نکوهش قرار داد و این سوال مطرح است که آیا ممکن است تحریم ها بازگردند؟ هر چند او می گوید با توجه به میل شدید ترامپ برای ارتقای تولید در ایالات متحده این امر چندان محتمل نیست.

جوروسکی می گوید:"رئیس جمهور نشان داده وقتی کار به حمایت از مشاغل مرتبط با تولید در آمریکا می رسد تا حدی عملگرا می شود و با خودداری از تحریک های این چنینی، احتمالا از مختل کردن قراردادهای هوایی که به نفع ایالات متحده است اکراه دارد."

جمع بندی او از چشم انداز فروش کلان تولیدات هوایی به ایران چنین است:" مسیر پیش رو پیش از آنکه بالقوه شناخته شود می تواند با دست اندازهایی مواجه شود، برخی کوچک و برخی بزرگ."

منبع: هارت فورد بیزنس/ ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی /33

انتشار اولیه: جمعه 1 اردیبهشت 1396 / انتشار مجدد: شنبه 16 اردیبهشت 1396