ظریف: امروز حزب‌الله عامل امنیت‌ساز در جهان اسلام است

محمد جواد ظریف، وزیرامور خارجه کشورمان اظهار کرد: چالش های امروز جهان اسلام مخلوطی از چالش های بیرونی و درونی است و ما نباید از مشکلات درونی جهان اسلام فرار کنیم.

به گزارش ایسنا، محمدجواد ظریف صبح امروز در اولین همایش بین المللی بحران های ژئوپلیتیک جهان اسلام که در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد در یک سخنرانی علمی با اشاره به اینکه مبنای تأثیرگذاری در یک حوزه درک صحیح است و بدون درک صحیح امکان تأثیرگذاری و کنشگری فعال وجود ندارد، ادامه داد: حرکت اول برای حل مشکل، فهم مشکل است، ما باید درک کنیم که در چه شرایطی هستیم.

وی با بیان اینکه در دیدگاه روابط بین الملل ما اکنون در شرایط دوران گذار هستیم، ادامه داد: در شرایط دوران گذار چالش ها و فرصت ها قابل تبدیل به یکدیگر هستند. برخلاف شرایط جهان دوقطبی که شاهد یک شرایط ایستا و متصلب بودیم اکنون در شرایط سیالی قرار داریم و توان تبدیل فرصت ها به تهدیدها و توان تبدیل تهدیدها به فرصت ها وجود دارد.

ظریف در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه امروز در عرصه کنونی با چالش های مشترک جهانی روبرو هستیم و این چالش ها فقط محدود به جهان اسلام نیست، تصریح کرد: یکی از این چالش های جهانی تعدد بازیگران در عرصه بین الملل است. واقعیت این است که تعدد و تکثر کنشگران و بازیگران در جامعه بین المللی به یک چالش عمده تبدیل شده، گرچه باید گفت این واقعیت یک فرصت جدید برای کشورهایی است که در شرایط متصلب دوقطبی گذشته نمی توانستند در عرصه بین المللی ایفای نقش کنند.

ظریف با تأکید بر اینکه امروز کنشگران در عرصه بین المللی فراتر از دولت ها هستند و بازیگران در این عرصه فقط محدود به دولت ها نیستند، توضیح داد: امروز کنشگری در عرصه بین المللی ضرورت داشتن سرزمین را کنار گذاشته و می توان بدون داشتن سرزمین در ساحت بین المللی به کنشگری پرداخت به یک کنشگری زاینده امنیت و یا کنشگری ناامن کننده و ایجاد ناامنی در عرصه جهانی.

وی با بیان اینکه این یکی از مختصات مهم فضای بین المللی است که می تواند اثر عمده در بیرون و داخل جهان اسلام داشته باشد در بخش دیگری از صحبت های خود، تأکید کرد: امروز جغرافیای جهان اسلام، جغرافیای جهانی است. امروز جهان اسلام در هر گوشه ای از دنیا حضور دارد که این هم فرصت و هم تهدید است.

ظریف با بیان اینکه امروز در دوران گذار کنشگران در فاصله های قدرتمند شدن، نهادینه شدن قدرت و اضمحلال و یا نابودی آن حرکت می کنند و تعیین نوع حرکت مبتنی بر شناخت و درک صحیح است، ادامه داد: شاید یکی از مهمترین چالش ها در جهان و همچنین جهان اسلام ضرورت شناخت صحیح توانمندی ها و چالش های ما و سایر کشورهای دنیا و سایر بازیگران و کنشگران این عرصه است. اگر بتوانیم به درستی تشخیص دهیم که در چه شرایطی به چه سمتی حرکت کنیم در این چارچوب می توان بین نهادینه شدن قدرت و یا اضمحلال آن حرکت کرد.

وی با بیان اینکه اشتباه در محاسبه در همین چارچوب می تواند تأثیر بنیادینی بر روی کنشگران دوران گذار داشته باشد در بخشی دیگر از صحبت های خود، تأکید کرد: حتماً چالش های جهان اسلامی مخلوطی از چالش های درونی و بیرونی است. ما نباید از مشکلات درونی جهان اسلام فرار کنیم.

ظریف با اشاره به این نکته که مشکلاتی نیز از خارج جهان اسلام به این منطقه تحمیل می شود، افزود: این مسائل به چالش های موجود در جهان اسلام دامن زده است.

وزیر امور خارجه کشورمان با برشمردن برخی از چالش های موجود در جهان اسلام از جمله تروریسم، اختلاف و شکاف های ملی، قومی و مذهبی، ادامه داد: اشغال خارجی و تحمیل سیاست ها توسط قدرت های خارجی نیز بر این چالش ها موثر بوده است.

ظریف ادامه داد: چالش های درونی جهان اسلام چالش های سیاسی، اجتماعی و مهم تر از همه چالش های گفتمانی است.

وی در تشریح چالش های سیاسی موجود در جهان اسلام، گفت: ناکارآمدی دولت ها در عرصه کشورهای اسلامی در پاسخ دادن به خواسته های جامعه مدنی آنها در ایجاد این چالش موثر بوده است. دولت ها در بسیاری از کشورهای جهان اسلام نتوانسته اند به آنچه که وظایف ذاتی دولت ها بوده عمل کنند و بدون تلاش برای حل این مشکل بعضاً به دنبال توجیه و انحراف این خواسته بودند.

وی در  ادامه گفت: یکی از علت های اصلی ایجاد حرکت های افراط گرایانه در این منطقه ناکارآمدی دولت ها در تأمین حداقل خواسته های ملت ها در این منطقه بوده است نه فقط خواسته های اقتصادی بلکه خواسته های هویتی ملت های مسلمان که شاید مهمترین ناکارآمدی دولت ها در این عرصه در برخورد با رژیم صهیونیستی باشد.

ظریف با بیان اینکه ناکارآمدی این دولت ها در برخورد با این رژیم یکی از عامل های ریشه ای برای ایجاد حرکت هایی است که به جای هدف گرفتن دشمن اصلی تبدیل به حرکت های افراطی در جهان اسلام شده اند.

وی ادامه داد: ضرورت دارد که این چالش ها در جهان اسلام به درستی شناخته و درک شوند به جای اینکه این چالش های هویتی و ناکارآمدی که در بین برخی از دولت ها وجود دارد منحرف شوند و سران این دولت ها این خواسته ها را به سمت دشمنان غیرواقعی و خطرات غیرواقعی منحرف کنند به سمت دعواهایی چون دعوای شیعه و سنی و یا دعوای عرب و عجم.

ظریف در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت توانمند کردن مردم در مدیریت این چالش ها اشاره کرد و افزود: در جمهوری اسلامی ایران با حضور مردم در صحنه و تصمیم گیری فعال و موثر آنها بسیاری از چالش هایی که در کشورهای همسایه وجود دارد تبدیل به فرصت شده است. ملت ایران در برابر تحریم ها و فشارهای خارجی ایستادند و آنچه را که اهدافشان بود پیش بردند.

وی با اشاره به جایگاه رأی و نظر مردم در دیدگاه امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب، اظهار کرد: مقام معظم رهبری بارها تأکید کرده اند که رأی مردم حق الناس است و من از همه خواهران و برادران جهان اسلام می خواهم که به جای اینکه این چالش ها که در دنیای گذار فرصت است را به خوبی بشناسند، درک کنند به جای آنکه آنها را منحرف کنند و یا آدرس های غلط در ارتباط با حل این بحران ها بدهند. چرا که منحرف کردن و ارائه آدرس های غلط منجر به ایجاد چالشی اساسی می شود که خطرات آن فقط در محدوده جغرافیای اسلام نیست بلکه بشریت را تهدید می کند و درواقع آنها با این اقدامات یک چالش فرصت ساز را به یک چالش امنیت برانداز تبدیل می کنند.

ظریف گفت: ما باید به سمت تهیه راه حل و حل کردن این مشکلات پیش برویم. ما باید بپذیریم که کنشگر هستیم و اینکه دیگر موضوع کنشگری دیگران نیستیم و این خودباوری است و فقط شعار نیست. یک واقعیت در جهان کنونی است.

وی افزود: ما در جمهوری اسلامی ایران باور و تلاش کرده ایم که بازیگران غیرحکومتی را به ابزار و فرصت تبدیل کنیم، این موضوع را پذیرفته ایم در جهان اسلام باید این کنشگران و عناصر تأثیرگذار را پذیرفت. چنانکه امروز حزب الله عامل امنیت ساز و قدرت آفرین در جهان اسلام است.

وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از صحبت های خود در این همایش که او در مراسم افتتاحیه اش سخن می گفت، تصریح کرد: ما باید بپذیریم که چالش های موجود قابل مدیریت هستند و حرکت در این راستا نیازمند کار جمعی و مشترک است. باید به بحران هایی که امروز جهان اسلام را تهدید می کند، توجه کنیم و بحران های مصنوعی را با بحران های واقعی اشتباه نگیریم و تلاش نکنیم که بحران های واقعی را به بحران های مصنوعی تبدیل کنیم و با ایجاد بحران های مصنوعی توجهات را از بحران های واقعی دور کنیم.

ظریف در بخش پایانی سخنان خود گفت: ما باید ژئوپلیتیک وحدت را در برابر ژئوپلیتیک تفرقه، ژئوپلیتیک مقاومت را در برابر ژئوپلیتیک تسلیم، صلح را در برابر خشونت و احترام را در برابر خطر افراط و تفریط به پیش ببریم.