سرنوشت قاره سبز در دستان این دو زن

نویسنده: ناتالی نوگایرده

دیپلماسی ایرانی: دو زن کاملا متفاوت سرنوشت اروپا را در دست گرفته اند که از قضا هیچ کدام از این دو  ترزا می، نخست وزیر جدید بریتانیا، نیست. نبرد بر سر سرنوشت اروپا میان آنگلا مرکل و مارین لوپن است. این جنگ شخصیت ها و دیدگاه هاست: صدر اعظم آلمان و رهبر بزرگترین حزب راست افراطی در اروپا.

در شرایطی که بریتانیا خود را برای خروج از اتحادیه اروپا آماده می کند، نخستین بار است که پس از پایان جنگ سرد سرنوشت فرانسه و آلمان برای اروپا تا به این اندازه اهمیت یافته است: آیا "پروژه اروپا" می تواند به حیات خود ادامه دهد؟ و آیا اصول بنیادینی چون حاکمیت قانون، دموکراسی و تحمل صدای مخالف می توانند نجات پیدا کنند؟ این نبرد سال 2017 و در دو انتخابات عمومی در فرانسه و آلمان به وقوع خواهد پیوست؛ نبردی که نه فقط فرانسوی ها یا آلمانی ها که تمام اروپا نگران نتیجه آن هستند.

شاید عجیب به نظر برسد که بحران های فعلی اروپا را به یک رویارویی شخصی میان دو سیاستمدار تقلیل دهیم. مرکل از سال 2005 تاکنون بر مسند قدرت بوده است و تلاش دارد که همچنان کرسی صدر اعظمی آلمان را حفظ کند. در حالی که مارین پولن شاید رویای رسیدن به قدرت داشته باشد اما هرگز به آن نرسیده است (سال گذشته حزب او در انتخابات محلی فرانسه شکست خورد). حال شاید برخی بپرسند: چرا یک چهره اپوزیسیون باید مهمتر از کسی باشد که امروز در کاخ الیزه در فرانسه حضور دارد؟ پاسخ این است که فرانسوا اولاند به عنوان رییس جمهوری فعلی فرانسه بسیار ضعیف است، حتی ضعیف تر از امانوئل ماکرون، وزیر اقتصادی اش که هفته گذشته از سمت خود استعفا داد. از طرف دیگر حملات و تهدیدهای تروریستی فضای سیاسی فرانسه را به جایی رسانده که به نظر می رسد در چشم انداز بلندمدت مارین لوپن به عنوان سیاستمداری که شدیدا معترض وضع موجود است نه فقط یکی از سیاستمداران کلیدی در فرانسه که یکی از رهبران پیشروی احتمالی در اروپا باشد.

شاید کمی دلگرم کننده باشد که بگوییم مارین لوپن به عنوان رهبر راست های افراطی فرانسه شانس کمی برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده فرانسه دارد. (سیستم انتخاباتی فرانسه رسیدن به این پیروزی را دشوار می کند). اما مشکل اینجاست که در ماه های اخیر، برند لوپن به عنوان سیاستمداری اسلام ستیز، بیگانه ستیز و ملی گرا چون آتش سوزی عظیمی به سرعت تمام فرانسه را فرا گرفته است. لوپن خیلی سریع بر روی داستان ممنوعیت استفاده از بورکینی (مایوی اسلامی) در تابستان امسال و زخم های ملی به جا مانده از حملات تروریسم سرمایه گذاری کرد. حالا بسیار دشوار است که بتوان سیاستمدار یا جنبشی فرانسوی را پیدا کرد که توانایی عقب زدن ایده های لوپن را داشته باشد یا بتواند با محبوبیت او در میان طبقات متوسط حومه فرانسه و همچنین مناطق روستایی مقابله کند. نیکولا سارکوزی، رییس جمهور سابق فرانسه، امیدوار است که در انتخابات مقدماتی نوامبر پیروز شود اما تمام استراتژی او حول محور تقلید می چرخد تا مخالفت با خط فکری لوپن.

قدرتمندترین مخالف مارین لوپن جایی در خارج از فرانسه است: آنگلا مرکل. لوپن از مرکل متنفر است و مرکل هم از لوپن بیزار است. آنها در جنگی بر سر نسبت هایی اروپایی با یکدیگر رقابت می کنند. لوپن اغلب به مرکل می تازد. او به عنوان یکی از مخالفان سرسخت پذیرش مهاجران، مرکل را ملکه ای توصیف کرده که مهاجران غیرقانونی را به تمام اروپا تحمیل می کند. مرکل گرچه در انظار عمومی کمتر به لوپن اشاره می کند اما او را یک تهدید حاد سیاسی برای اروپا می داند. او در جایی گفته است: «اگر فرانسه راست های افراطی را در آغوش بگیرد تاثیرش به مراتب جدی تر از لغزش غیردموکراتیک مجارستان خواهد بود.»

مرکل و لوپن هرگز یکدیگر دیدار را ملاقات نکرده اند و البته دلیلی هم نداشته است. یک بار در سال گذشته این دو در فاصله ای دور از هم در سالن کنفرانس پارلمان اروپا نشستند که گفته شده مرکل نگاهی خیره و سراسر تحقیر به او داشته است. لوپن در آن روز پس از سخنرانی رییس جمهوری فرانسه و اشاره اش به پوپولیسم، خشمگینانه بر فرانسوا اولاند تاخت و او را "معاون رام شده صدراعظم آلمان" خواند.

این دو زن در یک چیز و تنها یک چیز با یکدیگر اشتراک دارند: اعتقاد عمیق سیاسی. آنگلا مرکل اعتقاد راسخی دارد که "استقبال از مهاجران کار درستی است"؛ در حالی که مارین لوپن قویا مخالف چیزی است که آن را "اسلامی شدن لجام گسیخته" اروپا می داند. مرکل می خواهد "پروژه اروپایی" را حفظ کند؛ لوپن کاملا موافق نیروهایی است که می خواهند آن را از میان ببرند. (لوپن اخیرا در سی ان ان گفته که فرانسه به یک استان اتحادیه اروپا تبدیل شده بود.)

آنگلا مرکل یا مارین لوپن نماینده دو طیف فکری هستند که آینده اروپا را شکل خواهند داد، حال پرسش اساسی این است که سرنوشت این قاره به دست کدام یک شکل خواهد گرفت؟

منبع: گاردین / تحریریه دیپلماسی ایرانی /30