ترامپ: سیاستمداری بامزه اما خطرناک

دیپلماسی ایرانی: احتمالا وقتی فاشیسم کم کم به ما نزدیک شد تا غافلگیرمان کند، متوجه حضورش نشدیم. شاید هم درگیرتر از آن بودیم که به شوخی بازگشت فاشسیم بخندیم. می گویند افراد باهوش در گذشته به طور جدی با بازگشت عوام فریبی دهه 1930 مقابله می کردند و دیکتاتورها را با آن اونیفورم های مزخرف به سخره می گرفتند. در برخی موارد هم این واکنش کارساز بود اما به نظر نمی رسد این روش حالا و در ایالات متحده موثر باشد.  

اکنون از نظر بسیاری حرکات و سخنان دونالد ترامپ، نامزد جمهوری خواهان، خنده دار است. ما از سخنان ترامپ هم وحشت زده می شویم و هم سرگرم. او بامزه است. روشی که برای بیان مسائل دارد و روشی که تمام تابوها را می شکند سرگرم کننده است. او استعداد یک کمدین را دارد. اما خطری هم در این "خنداندن" وجود دارد؛ این مشخصه ترامپ می تواند گارد ما را باز کند.

تازه ترین ویدئوی دونالد ترامپ را ببینید. او اشاره می کند که اگر هیلاری کلینتون در انتخابات پیروز شود یک دادستان کل لیبرال را انتخاب خواهد کرد و در این صورت قانونی که حمل سلاح در امریکا را تضمین می کند به خطر خواهد افتاد. ترامپ در اینجا می گوید که "پس شاید فعالان مدافع حمل سلاح تصمیم بگیرند کلینتون را متوقف کنند". چطوری؟ ترامپ دیگر در این باره چیزی نمی گوید. او شانه بالا می اندازد و می گوید "نمی دانم."

گذشته از سخنان ترامپ، چیزی که در این ویدئو مورد توجه قرار گرفته زن و مرد میانسالی است که در پشت سر نامزد جمهوری خواه دیده می شوند. توجه بسیاری به واکنش مردی است که تی شرت قرمز رنگ بر تن دارد، کسی که دهانش از صحبت های ترامپ باز می ماند. او متوجه می شود آنچه نامزد جمهوری خواهان درباره اش صحبت می کنند ترور هیلاری کلینتون توسط حامیان حمل سلاح در ایالات متحده است. اما وقتی به زنی که کنار این مرد نشسته نگاه می کنید که احتمالا همسر اوست، می بینید که لبخند می زند و سپس به خنده می افتد؛ رفتاری که معنی اش چیزی شبیه این است: "اوه! تو خیلی بد و ترسناکی".

چنین واکنش هایی است که به ترامپ کمک می کند. این واکنش ها به نامزد جمهوری خواهان کمک می کند که از سخنان خود عقب نشینی کند و همه را شوخی بخواند. ماه گذشته هم ترامپ از ولادیمیر پوتین خواست که ایمیل های کلینتون را هک کند و بعد از چندی، اصرار کرد که سخنانش در این باره فقط یک شوخی بوده است.  

ترامپ اغلب انگشت اتهام خود را به سوی رسانه ها می گیرد و آنان را به دلیل نشر سخنانش سرزنش کرده و می گوید که صاحبان رسانه به قدری احمق هستند که متوجه فرق شوخی و جدی نمی شوند. شوخ طبعی یکی از صفاتی است که مقابله با ترامپ، و افرادی مانند او، را دشوار می کند. عدم صداقت گستاخانه نیز یکی دیگر از این صفات است. ترامپ به راحتی دروغ می گوید. بررسی بیانیه های ترامپ نشان می دهد که 15 درصد از این بیانیه ملغمه ای از راست و دروغ، 36 درست نادرست و 19 درصد کاملا دروغ بوده است.

ترامپ همین هفته نیز این کار را تکرار کرد. او گفت "باراک اوباما داعش را ایجاد کرده است". اما بعدا گفت که سخنانش نمادین و طعنه آمیز بوده است. او درباره محبوبیت خود در نظرسنجی ها هم دروغ می گوید، درباره نرخ جرایم در آمریکا دروغ می گوید، درباره کمک های مالی به ستاد انتخاباتی خود دروغ می گوید و درباره رابطه اش با ولادیمیر پوتین هم دروغ می گوید. ترامپ درباره رابطه خود با پوتین ابتدا گفته بود که رییس جمهوری روسیه را به خوبی می شناسد و بارها مستقیم و غیرمستقیم با او صحبت کرده و بعد گفت که هیچ ارتباطی با او نداشته است.

زمانی بود که یک فریبکاری کوچک می توانست یک سیاستمدار را نابود کند. اما این مربوط به سیاستمدارنی است که قواعد معمول بازی سیاست را به طور ضمنی پذیرفته اند، چیزی که دونالد ترامپ به آن تن نداده است. همان طور که انگلیسی ها بعد از تجربه تلخ اخیر برگزیت می دانند، تمایل یک سیاستمدار به دروغ می تواند دارایی قدرتمندی باشد (کارزار حامی برگزیت در زمان تبلیغات اطلاعات نادرستی را منتشر کرد که پس از رای انگلیسی ها به برگزیت غیر واقعی بودن آن ها آشکار شد و خشم بسیاری را برانگیخت).

می توان گفت ترامپ از نوعی آزادی برخوردار است که بیشتر مخالفان سنتی او فاقد آن هستند. مخالفان ترامپ (به عنوان سیاستمداران سنتی) حداقل یکی از دستانشان را بسته می بینند و تلاش دارند که نسبتی با حقیقت داشته باشند اما ترامپ از این جهت کاملا آزاد است.

رییس دانشکده پزشکی هاروارد می گوید که دونالد ترامپ نه تنها اختلال شخصیتی خودشیفتگی دارد، بلکه از آن دفاع هم می کند. نکته اینجاست که مشخصات روانی ترامپ را هر چه بنامیم: چه به صورت مودبانه و علمی: "بی اعتنایی به هنجارهای اجتماعی" و چه "بی بند و بار"؛ یک چیز مشخص است و آن دشواری مقابله با چنین فردی است. البته ممکن است که یک راه وجود داشته باشد و آن باور مخالفانش به هویت ملی و وفاداری به قانون اساسی است. زمانی که دونالد ترامپ درباره غیرآمریکایی بودن مهاجران صحبت کرد یا به مسلمانان آمریکایی اهانت کرد هم جمهوری خواهان و هم دموکرات ها به شدت از او انتقاد کردند چرا که ترامپ یک اصل مسلم را نقض کرد، این که "مهم نیست خانواده شما اهل کجا باشند، اگر شما در ایالات متحده به دنیا آمده اید یا اگر به این کشور آمده اید و اصول آن را پذیرفته اید پس یک آمریکایی هستید." نکته اینجاست که حرکت ها و صحبت های ترامپ صرفا ارتجاعی، متعصبانه یا خطرناک نیستند. آنها در تضاد با ایده هایی است که در نظر تمام آمریکایی ها (فارغ از گرایشا سیاسی) مقدس هستند. شاید این راه حمله به ترامپ باشد: "کوبیدن بر طبل این که او واقعا یک آمریکایی واقعی نیست." ترامپ می گوید که می خواهد آمریکا را دوباره بزرگ کند اما حقیقت این است که او آمریکا را از آمریکایی بودن باز می دارد.

منبع: گاردین / تحریریه دیپلماسی ایرانی / 30