درآمد یک میلیارد دلاری اروپا از فروش‌سلاح درخاورمیانه

دولت های اروپای مرکزی و شرقی در سال های اخیر با فروش حجم بی سابقه ای از سلاح و مهمات به کشورهای خاورمیانه، به تشدید مناقشات مسلحانه در این منطقه بحرانی دامن زده اند.

به گزارش مهر به نقل از خبرگزاری راشا تودی، یک تیم از خبرنگاران وابسته به «شبکه گزارش های تحقیقی بالکان» (بی آی آر اِن) و «پروژه گزارش جرم و فساد سازمان یافته» (اُ سی سی آر پی) در یک گزارش اعلام کردند که دولت های اروپای مرکزی و شرقی طی سال های اخیر با فروش و ارسال حجم بی سابقه ای از سلاح و مهمات به خاورمیانه، باعث تشدید مناقشات مسلحانه در این منطقه بحران خیز شده اند.

طبق یافته های این تیم از خبرنگاران، گروهی از کشورهای اروپایی به رهبری کرواسی و جمهوری چک از سال ۲۰۱۲ فروش تسلیحات خود را به منطقه خاورمیانه آغاز کرده اند. از آن زمان تاکنون، این کشورهای اروپایی درآمدی بالغ بر یک میلیارد دلار از محل فروش این تسلیحات بدست آورده اند؛ هرچند که برخی از این تسلیحات نهایتاً به دست تروریست های داعش افتاده است.

این گزارش که با عنوان «دستیابی به سودی کلان: درآمد ۱.۲ میلیارد یورویی از فروش سلاح به خاورمیانه» در اوایل روز چهارشنبه انتشار یافت، نتیجه تحقیقی یکساله است. این گزارش «برای نخستین بار» افشاء می کند که ده ها هواپیما با محموله هایی مرگبار از فرودگاه کشورهای اروپای شرقی «به مقصد کشورهای خاورمیانه و ترکیه» برخاستند؛ تسلیحاتی که به جنگ های خونین داخلی در سوریه و یمن سرازیر شدند.

این گزارش حاکی است که کشورهای فروشنده این تسلیحات به خوبی از مقصد نهایی این محموله های مرگبار خبر داشتند.

در این گزارش آمده است: «مجوز صادرات تسلیحات- که هدف از آن تضمین مقصد نهایی این سلاح هاست- به رغم وجود شواهد فراوان دال بر دریافت این تسلیحات از سوی گروه های مسلح و متهم به ارتکاب جنایات و نقض گسترده حقوق بشر صادر می شد».

این گزارش در ادامه می افزاید کارشناسانی که طی این تحقیق یکساله شواهد جمع آوری شده را مورد بررسی قرار دادند، بر «ماهیت غیرقانونی این تجارت» توافق نظر داشتند.

این گزارش به نقل از «پاتریک ویلکن» پژوهشگر حوزه کنترل تسلیحات در سازمان عفو بین الملل می نویسد: «شواهد موجود نشان دهنده یک عملیات انحرافی سیستماتیک در روند ارسال این تسلیحات به نفع گروه های مسلح و متهم به نقض جدی حقوق بشر است. در صورت اثبات این ادعا، این نقل و انتقال تسلیحات طبق معاهده سازمان ملل متحد در خصوص تجارت تسلیحات- اِی تی تی- و حقوق بین الملل غیرقانونی قلمداد می شود».

بنا بر این گزارش بخش اعظمی از این تسلیحات به عربستان سعودی فرستاده می شود و این کشور حدود ۱۸۵۰۰ موشک انداز، ده هزار سلاح اِی کی- ۴۷، ۳۰۰ تانک و ۲۵۰ سلاح ضد هوایی در میان سایر تسلیحات و مهمات از هشت کشور اروپای شرقی و مرکزی دریافت کرده است. این هشت کشور اروپایی عبارتند از بوسنی و هرزه گوین، بلغارستان، کرواسی، جمهوری چک، مونته نگرو، رومانی، صربستان و اسلوواکی.

علاوه بر عربستان سعودی، این تسلیحات به کشورهایی همچون اردن، امارات متحده عربی و ترکیه نیز ارسال شده اند.

این گزارش همچنین آورده است که تا پیش از شروع مناقشات مسلحانه در منطقه خاورمیانه از سال ۲۰۱۲، شواهد ناچیزی دال بر فروش تسلیحات توسط کشورهای اروپای شرقی و مرکزی وجود دارد. «شبکه گزارشهای تحقیقی بالکان» و «پروژه گزارش جرم و فساد سازمان یافته» هشدار دادند که «با توجه به انعقاد چندین معامله تسلیحاتی بزرگ در سال ۲۰۱۵،  سرعت ارسال این تسلیحات کاهش نیافته است».

طبق این گزارش، این محموله های مرگبار پس از تحویل به چهار کشور خاورمیانه ای [عربستان، اردن، امارات متحده عربی و ترکیه] به جانب سوریه روانه می شوند. گزارش مزبور به نقل از «رابرت استفان فورد» سفیر پیشین آمریکا در سوریه بیان داشت که این تسلیحات و مهمات «از طریق دو مرکز فرماندهی سرّی موسوم به مراکز عملیات نظامی ( اِم اُ سی) مستقر در اردن و ترکیه ارسال می شوند».

بنا بر گزارش ها، این مراکز عملیات نظامی در اردن و ترکیه تسلیحات را یا از طریق زمینی به مرز سوریه ارسال می کنند یا توسط هواپیماهای نظامی از هوا به زمین پرتاب می کنند. گفته می شود که برخی از این سلاح ها با هدف تجهیز معارضان سوری ارسال می شود.

این گزارش همچنین می نویسد که تیم تحقیقاتی مذکور در بیش از پنجاه ویدئو و عکس منتشر شده در شبکه های اجتماعی، تسلیحات و مهمات کشورهای اروپای مرکزی و شرقی را در دستان معارضان سوری شناسایی کرده است. این گزارش همچنین می افزاید که برخی از گروه های تروریستی- از جمله داعش و جبهه النصره- نیز ظاهراً این سلاح ها را در اختیار دارند.

بنا بر این گزارش، عربستان سعودی تسلیحات ارسالی از سوی کشورهای اروپای مرکزی و شرقی را برای متحدان خود در یمن ارسال کرده است.

طبق اظهارات رابرت استفان فورد، این تجارت اسلحه «توسط آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سی آی اِی)، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس و به واسطه مراکزی در اردن و ترکیه» هماهنگ می شود.

این گزارش نقش واشنگتن را در تأمین تسلیحات اروپایی برای مناطق درگیر مناقشه در خاورمیانه بزرگتر از آنچه که بنظر می رسد، تصور می کند. گزارش مزبور می افزاید که آمریکا «تسلیحات نظامی» را بطور مستقیم از اروپای شرقی خریداری می کند و سپس از طریق مرکز فرماندهی عملیات ویژه وابسته به وزارت دفاع خود در «حجم بالایی» به [معارضان] سوری تحویل می دهد.

در این گزارش آمده است که فرماندهی عملیات ویژه وزارت دفاع آمریکا به منظور «عرضه پنهان تسلیحات به [معارضان] سوری» چندین کشتی باربری را از بنادر رومانی و بلغارستان برای تحویل ۴۷۰۰ تن سلاح و مهمات از جمله مسلسل های سنگین، موشک انداز، خمپاره و نارنجک به راه انداخته است.