سفر متفاوت ظریف به آفریقا در فضای پسابرجام

حسین ملاعبداللهی با اشاره به اولین سفر دوره ای محمدجواد ظریف به قاره آفریقا بعد از اجرای برجام اظهار کرد: این سفر از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که در یک فضای مثبت و متفاوتی نسبت به دوره قبل از برجام انجام می شود.

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه با اعلام این که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان از سوم تا هشتم مردادماه اولین سفر دوره ای خود به قاره آفریقا را بعد از اجرای برجام  انجام خواهد داد، افزود: این سفر از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که در یک فضای مثبت و متفاوتی نسبت به دوره قبل از برجام انجام می شود. 

 

لازم است از فرصت های برجام برای توسعه روابط خارجی کشور به ویژه در آفریقا به سرعت بهره برداری کنیم

 

حسین ملاعبداللهی در گفت وگو با ایسنا با بیان این که برجام فرصت های خوبی را جهت تعامل هرچه بیش تر ایران با کشورهای مختلف در راستای توسعه همکاری ها و تعامل ایجاد کرده است، افزود: کشورهای آفریقایی نیز از این موضوع استثنا نیستند و لازم است از فرصت های بسیاری که برجام برای توسعه روابط خارجی کشور به وجود آورده به سرعت و دقت بهره برداری کنیم.

 

وی با بیان این که وزیر امور خارجه در سفر شش روزه خود عازم کشورهای نیجریه، غنا، گینه کوناکری و مالی در منطقه غرب آفریقا می رود افزود: اولین سفر دوره ای ظریف به آفریقا قبل از توافق هسته ای در زمستان سال ١٣٩٣ به کشورهای کنیا، اوگاندا، تانزانیا، زنگبار و بروندی در منطقه شرق آفریقا انجام شد و وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با مقامات عالی رتبه این کشورها در خصوص همکاری های دوجانبه، منطقه یی و بین المللی گفت وگو و رایزنی کرد.

 

این دیپلمات وزارت امور خارجه با تشریح برنامه های سفر ظریف به چهار کشور مذکور در غرب آفریقا خاطرنشان کرد: این سفرها به دعوت همتایان آفریقایی آقای ظریف انجام می شود و وی در جریان این سفر رایزنی ها و گفت وگوهایی را با مقامات عالی رتبه این کشورها در ارتباط با مسائل دوجانبه، منطقه ای و بین المللی به منظور تحکیم هرچه بیش تر روابط و افزایش رایزنی های سیاسی و توسعه همکاری های اقتصادی انجام خواهد داد.

 

ملاعبداللهی با اشاره به مورد توجه قرار داشتن مسائل اقتصادی و افزایش همکاری های اقتصادی با کشورهای یاد شده در جریان این سفر دوره ای اظهار کرد: برای همین منظور  یک هیات بزرگ اقتصادی متشکل از مقامات بخش های ذی ربط دولتی و مسوولان بخش های خصوصی ظریف را در این سفر همراهی خواهند کرد. اعضای این هیات اقتصادی عموما مسوولان بخش های ذی ربط دولتی و مسوولان بخش های خصوصی هستند که یا سابقه فعالیت در آفریقا  را دارند یا علاقمند به آغاز همکاری های اقتصادی با کشورهای آفریقایی هستند و امکانات لازم برای این همکاری ها را در اختیار دارند.

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه با اشاره به این که در هر یک از کشورهای مورد بازدید نشست های یک روزه با عنوان مجمع اقتصادی برگزار خواهد شد، تصریح کرد: بخش اول این نشست ها به طور عمومی برگزار می شود که با حضور آقای ظریف و وزیر خارجه کشور میزبان افتتاح خواهد شد و صاحب نظران اقتصادی نیز در آن نقطه نظرات خود را در مورد فرصت های همکاری های اقتصادی بین دو کشور مطرح خواهند کرد و سپس در بخش دوم این نشست ها بازرگانان و تجار کشورمان با همتایان خود به منظور یافتن راهکارهایی جهت توسعه مناسبات اقتصادی گفت وگوهای رو در رو و دوجانبه خواهند داشت و  و در زمینه نحوه آغاز  همکاری ها یا توسعه آن با یکدیگر رایزنی خواهند کرد.

 

این دیپلمات وزارت امور خارجه با بیان این که سطح مناسبات سیاسی ایران با هر چهار کشور مورد اشاره بسیار دوستانه و خوب است، ادامه داد: رئیس جمهور نیجریه سال 94 برای شرکت در اجلاس سران اوپک گازی به همراه تعدادی از وزرای کابینه خود از جمله وزیر امور خارجه، وزیر نفت و وزیر اقتصاد به تهران سفر  و با مقام معظم رهبری و رئیس جمهور گفت وگو کرد.

 

ملاعبداللهی هم چنین با اشاره به این که دو سال قبل کمیسیون مشترک اقتصادی و بازرگانی بین ایران و نیجریه برگزار شد، افزود: امیدواریم با فاصله کمی بعد از سفر آقای ظریف به نیجریه، نشست بعدی کمیسیون مشترک بین دو کشور در تهران برگزار شود.

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه در ادامه با اشاره به سفر اخیر رئیس جمهور غنا به تهران، گفت: رئیس جمهور غنا برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به تهران سفر کرد و وزیر امور خارجه این کشور نیز پیش از آن به صورت جداگانه عازم تهران شده بود، تا کنون نیز چندین هیات اقتصادی از دو کشور برای پی گیری توافق های انجام شده بین جمهوری اسلامی ایران و غنا مبادله شده است.

 

او با بیان این که متاسفانه در سال های گذشته اعمال تحریم های ظالمانه غرب علیه کشورمان، بر روابط اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آفریقایی آسیب های زیادی وارد کرده است اظهار امیدواری کرد که با توجه به فضای مثبت بعد از برجام و رفع موانع بانکی، بیمه ای و حمل و نقل ناشی از تحریم ها، بار دیگر شاهد رشد و توسعه همکاری های اقتصادی با کشورهای آفریقایی باشیم.

 

وی اضافه کرد: خوشبختانه اراده مثبتی بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آفریقایی برای توسعه و تعمیق همکاری ها وجود دارد که می تواند مشوق مهمی برای همه علاقمندان به فعالیت در عرصه همکاری های اقتصادی  دوجانبه باشد. هم چنین امیدوارم با توجه به فضای مثبت کنونی بعد از برجام به زودی شاهد رشد قابل توجه همکاری های اقتصادی و بازرگانی بین کشورمان با کشورهای آفریقایی باشیم.

 

رفع کامل موانع ایجاد شده در دوره تحریم ها به ویژه همکاری های بانکی و مبادلات پولی زمان بر است

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه ادامه داد: اگرچه بعد از اجرای برجام فضای بسیار مثبتی برای همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آفریقایی به وجود آمده است، اما رفع کامل موانع ایجاد شده به ویژه همکاری های بانکی و مبادلات پولی، به دلایل متعدد، زمان بر است با این حال مسوولان مربوطه از وزارت خانه های مختلف در تلاش هستند تا از طریق رایزنی های نزدیک با مقامات ذی ربط کشورهای آفریقایی موانع یاد شده را در کمترین زمان ممکن بر طرف کنند.

 

ملاعبداللهی در بخش دیگری از این گفت وگو با بیان این که تعاملات سیاسی بین کشورمان با کشورهای آفریقایی روندی رو به رشد را تجربه خواهد کرد، افزود: در آینده شاهد مبادله هیات های عالی رتبه بیش تری بین تهران با پایتخت های کشورهای آفریقایی خواهیم بود.

 

وی در این زمینه به برنامه سفر تعدادی از روسای کشورهای آفریقایی به تهران و هم چنین سفر مقامات عالی رتبه کشورمان به کشورهای آفریقایی اشاره کرد اما اعلام زمان دقیق این سفرها را به وقتی مناسب موکول کرد.

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه در پاسخ به تغییر احتمالی برخی سفرای کشورمان در کشورهای آفریقایی گفت: به طور معمول پس از پایان مأموریت سه یا چهار ساله سفیران در کشورهای مختلف، سفیران جدید اعزام خواهند شد. تابستان امسال نیز به حسب معمول جا به جایی هایی از این دست در نمایندگی ها انجام خواهد که پس از نهایی شدن این تغییرات اخبار آن اعلام خواهد شد.

 

انتظار می رود در آینده برخی کشورهای آفریقایی که سفارت در ایران نداشتن برای این منظور اقدام کنند

 

او در مورد توسعه روابط سیاسی با کشورهای آفریقایی اضافه کرد: انتظار می رود برخی از کشورهای آفریقایی که در حال حاضر فاقد سفارت خانه در تهران هستند، در آینده نسبت به تاسیس سفارت در تهران اقدام کنند.

 

این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این سوال که تا کنون چه اقداماتی برای شناخت هر چه بیش تر ملت های ایران و آفریقایی و نزدیکی فرهنگ ها انجام شده است؟ گفت: در این ارتباط آسیب شناسی هایی انجام شده است و اهمیت و ضرورت این موضوع به صورت روشن و واضح به مراجع ذی ربط اعلام شده است به نحوی که راهبرد عملیاتی و اجرایی تازه ای برای حل این مشکل مورد توجه قرار گرفته است. با اکثر کسانی که در این زمینه صاحب نظر هستند از جمله مسوولان بخش های مختلف ذی ربط در وزارت خانه ها و ارگان های مختلف، سفیران جمهوری اسلامی ایران در کشورهای آفریقایی و سفیران آفریقایی مقیم تهران رایزنی و گفت وگو انجام شده است و نشست هایی به این منظور برگزار شده و نتایج بسیار خوب و سازنده ای به دست آمده است.

 

تصویر غیر واقع بینانه جوامع آفریقایی از ایران ناشی از ایران هراسی است

 

ملاعبداللهی در پاسخ به این که علاوه بر مشکلات ناشی از اعمال تحریم ها چه مشکلات دیگری بر سر راه همکاری های کشورمان با کشورهای آفریقای وجود دارد؟ تصریح کرد: یکی از مهم ترین مشکلات یا موانع موجود بین جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آفریقایی شناخت ضعیف و غیر واقع بینانه و غیر روز آمد نسبت به یکدیگر است. متاسفانه به دلیل نبود روابط و تعاملات فعال و گسترده بین کشورمان با کشورهای آفریقایی، تصویر قدیمی و کهنه ای از آفریقا در نزد افکار عمومی کشور وجود دارد که با واقعیت های امروز جوامع آفریقایی بسیار متفاوت است. اما این صرفا یک روی سکه است. روی دیگر این سکه، نگاه یا تصویر غیر واقع بینانه جوامع آفریقایی نسبت به جمهوری اسلامی ایران است. این تصویر نیز به دلیل فضای ناشی از ایران هراسی در دوران قبل از توافق هسته ای از سوی رسانه های غربی ایجاد شده که با واقعیت های جامعه ایران بسیار متفاوت است. از این رو دو طرف باید نگاه خود به یکدیگر را روز آمد و منطبق بر واقعیت های موجود کنند و چنین کاری جز از طریق افزایش همه جانبه تعاملات دو جانبه ممکن نخواهد بود.

 

این دیپلمات کشورمان افزود: برای تصحیح چنین تصورات غیر واقع بینانه و غیر روز آمد نسبت به یکدیگر، مسیر طولانی و دشواری باید پیموده شود و از گام های اساسی و ضروری در این راستا ایجاد اجماع ملی برای درک ضرورت کار و ارتباط موثر با کشورهای آفریقایی و تصحیح تصور منفی که در مورد ایران در این قاره وجود دارد است. 

 

وی با اشاره به پتانسیل های موجود در آفریقا برای توسعه همکاری های اقتصادی گفت: جمهوری اسلامی ایران ظرفیت های بسیار زیادی برای بهره برداری جهت توسعه همکاری های اقتصادی با آفریقا در اختیار دارد که لازم است در راستای اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی به درستی از آن ها بهره برداری شود.

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه صدور خدمات فنی و مهندسی، آموزش های فنی و حرفه ای، صدور کالاهای غیر نفتی، صدور دانش فنی در حوزه های مختلف از جمله نفت و گاز، تولید انرژی و صدور کالاها و ماشین آلات کشاورزی و صنعتی، صنعت توریسم و هم چنین خدمات درمانی و بهدآشتی را از جمله ظرفیت های مهم موجود کشور برای توسعه همکاری های اقتصادی با کشورهای آفریقایی عنوان کرد. چنان چه مشکل حمل و نقل با ایجاد پروازهای مستقیم بین تهران با پایتخت های کشورهای آفریقایی حل شود، یکی از موانع جدی بر سر راه تعاملات فعال دو جانبه از میان برداشته خواهد شد.

 

لازم است از نیروهای فعال تر و خلاق تری در زمینه همکاری های فرهنگی استفاده شود

 

مدیرکل آفریقا وزارت امور خارجه هم چنین عملکرد فرهنگی کشور در کشورهای آفریقایی را ناکافی توصیف کرد و افزود: لازم است از نیروهای فعال تر و خلاق تری در زمینه همکاری های فرهنگی استفاده شود. البته تا کنون فعالیت های فرهنگی نسبتا خوبی انجام شده است اما این فعالیت ها در مقایسه با تبلیغاتی که علیه جمهوری اسلامی ایران در این کشورها انجام شده و می شود کافی نبوده و نیست. 

 

ملاعبداللهی بار دیگر به فرصت های بسیار مثبت و گسترده به وجود آمده برای همکاری با کشورهای آفریقایی در دوره بعد از توافق هسته ای اشاره و تاکید کرد: این فرصت های تازه شرایطی را ایجاد کرده است که می توان با استفاده درست و به موقع از آن ها بخشی از خسارت های ناشی از تحمیل تحریم ها را در زمانی کوتاه جبران کرد و روابط دو جانبه با کشورهای آفریقایی را به ویژه در حوزه همکاری های تجاری و بازرگانی به سطح مطلوبی ارتقاء داد.

 

وی تاکید کرد: این فرصت ها در فضای سیال نظام بین الملل که مملو از رقابت های پیچیده و جدی است، ناپایدارند و در صورتی که به موقع از آنها بهره برداری نشود از میان خواهند رفت. 

 

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که در جریان این سفر قراردادهایی بین ایران و چهار کشور آفریقایی امضا خواهد شد اظهار کرد: اگر در جریان مذاکرات دو طرف به توافق های تازه ای برای گسترش همکاری ها دست یابند در آینده آن را در قالب یادداشت تفاهم یا موافقت نامه امضاء خواهند کرد.