این آتش‌بس به نفع سوریه است

نویسنده: جیکوب پاول

دیپلماسی ایرانی: حتی آتش بس شکننده ای که روز دوشنبه توسط روسیه و ایالات متحده اعلام شد می تواند ثابت کند رسیدن به یک صلح پایدار چقدر کار سختی است. قادر ییلدیریم، کارشناس موسسه بیکر در دانشگاه رایس می گوید: «اگرچه واقعاً نمی توان گفت که این توافق تا چه زمانی دوام خواهد آورد یا این که به راه حلی دائمی منجر خواهد شد، اما یک تحول مهم میان دو بازیگر اصلی سوریه است که موافقت کردند به خصومت ها پایان دهند.» وی در ادامه می گوید: «این می تواند نشان دهنده این مسئله باشد که هر دو طرف در حال حاضر به هم نیاز دارند. مهمتر از همه، پایان دادن به خصومت ها منجر به اجازه دادن به کمک های بشردوستانه و جلوگیری از نابودی زندگی مردم می شود.»

در کوتاه مدت آتش بس می تواند منجر به نتایج مثبتی در میدان مبارزه شود. «پایان یافتن بمباران روس ها و پیشرفت نیروهای اسد دستاوردی مهم در کوتاه مدت است. همچنین این احتمال وجود دارد که گروه های مخالف سوری توجهشان را به سوی گروه هایی همچون داعش متمرکز کنند و موجب کنترل و مانع شدن از پیشروی های آنها شوند.»

مهار مخالفان؟

با این حال ییلدیریم معتقد است که آتش بس می تواند به نیروهای تحت حمایت ایالات متحده در جهت به دست آوردن اهرم هایی علیه گروه های مورد حمایت روسیه و اسد کمک کند. وی می گوید: «انکار کامل این گروه ها کمکی به سیاست ایالات متحده در سوریه نمی کند. چنین گروه هایی موجب دسترسی ارزان ایالات متحده بر تاثیرگذاری بر تحولات سوریه می شود.»

اخیراً برخی گروه های مورد حمایت ایالات متحده در حال درگیری با یکدیگر هستند «بنابراین آتش بس فرصت خوبی است تا این گروه ها مجدداً سازماندهی شوند. این آتس بس نیست، بلکه توقف درگیری ها است. با شکست مذاکرات در اوایل ماه جاری، روسیه حضورش در سوریه را افزایش داد و درگیری ها در حومه حلب گسترش یافت. با این اقدام اهرم روسیه در درگیری ها افزایش یافت.»

برتری روسیه و سوریه؟

کامیل پکستینگ، استاد مطالعات خاورمیانه دانشگاه جان هاپکینز مدعی است که این توافق به روسیه و دولت سوریه کمک می کند، به ویژه در دوره ای که انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در جریان است و باراک اوباما در سال آخر ریاست جمهوری اش قرار دارد.

پکستینگ در این رابطه می گوید: «بگذارید توضیح دهم: اگر آتش بس به مدت شش ماه ادامه پیدا کند و دولت سوریه بتواند به تامین تجهیزاتش ادامه دهد تا تابستان که فضای آمریکا کاملاً انتخاباتی می شود و اوباما در آخر دوره اش قرار می گیرد، حکومت سوریه در آگوست و سپتامبر فضای بیشتری در مقایسه با فوریه برای فعالیت خواهد داشت.»

اگرچه آتش بس شامل داعش و جبهه النصره -که هر دو در لیست تروریستی ایالات متحده قرار دارند- نمی شود، روسیه، ایالات متحده و دولت سوریه می توانند به حملاتشان علیه آنها ادامه دهند، ولی ممکن است بقیه را هم مورد هدف قرار دهند.

«در بدترین سناریو شما شاهد خواهید بود که ایالات متحده نیروهای خودش را فلج کرده است در حالی که روسیه و سوریه همچنان به مبارزه در برابر گروه های تندروی اسلامی ادامه می دهند، اما در واقعیت در مقابل مواضع ایالات متحده قرار دارند. توافق به طرز مشکوکی به نفع روسیه و دولت سوریه است و آنها می توانند در میدان نبرد به دستاوردهایی دست پیدا کنند.»

حل مشکل پایان دوره ریاست جمهوری آمریکا

ییلدیریم به این موضوع اشاره می کند که ممکن است ایالات متحده با آتش بس به این دلیل موافقت کرده است که «توافقی برای رسیدن به یک توافق باشد. صادقانه باید گفت ایالات متحده در طول چهار سال گذشته به دنبال چنین توافقی بوده است. این واقعاً هدف اصلی سیاسی آمریکا بوده که از طریق سازمان ملل دنبال می شد. اما واقعاً به نظر می رسد آنها به دنبال توافقی برای توافق بوده اند. من واقعاً منطق پشت این سیاست را نمی فهمم، اما اوباما دوره ریاست جمهوری اش را بسته بندی کرده و ممکن است خواهان چنین راه حلی بوده باشد، حتی اگر موقتی باشد. ممکن است یک آتش بس به تحکیم میراث وی کمک کند و وی می تواند بگوید من آنچه می توانستم را انجام دادم.»

منبع: میدل ایست آی/ ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی/20