آینده کوبا پس از بازگشایی سفارت آمریکا

دیپلماسی ایرانی: جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، روز جمعه مدیریت مراسم اهتزاز پرچم آمریکا در سفارتخانه اش در کوبا را که لحظه ای تاریخی پس از پایان جنگ سرد بود، با وجود انتقادات جمهوری خواهان بر عهده داشت. کری قبل از آنکه جمعیت منتخب که شامل سه تفنگدار دریایی بودند که در سال 1961 وقتی روابط دو کشور قطع شد، پرچم آمریکا را پایین کشیدند، اقدام رئیس جمهور باراک اوباما و رئیس جمهور رائول کاسترو برای برقراری روابط دیپلماتیک را «اقدامی شجاعانه» نامید.

اما کری در سخنرانی ای که به زبان اسپانیولی داشت هشدار داد که «زندگی کوبایی ها یک شبه تغییر نخواهد کرد و ایالات متحده حامی مردم کوبا برای داشتن دموکراسی خواهد بود. اجازه بدهید واضح بگویم: برقراری روابط عادی دیپلماتیک، چیزی نیست که یک دولت از آن به نفع خودش استفاده کند.» کری که اولین وزیر خارجه آمریکا است که از سال 1945 به بعد کوبا سفر می کند در این رابطه گفت: «این اقدامی است که دو کشور زمانی که شهروندانشان از آن نفع می برند، انجام می دهند. آینده کوبا در دست خود کوبایی ها است.»

روابط جدید ایالات متحده-کوبا تغییر بسیار بزرگی است. دولت اوباما محدودیت های تجاری و مسافرتی را برداشته است و دولت کوبا هم متعهد شده است تا به شهروندانش اجازه دسترسی بیشتر به اینترنت را بدهد. تجار آمریکایی با ولع بسیار چشم به فرصت هایی که در کوبا، جزیره ای که فقط 90 مایل با سواحل آمریکا فاصله دارد، دوخته اند.

با این حال جاده پیش رو همچنان با موانعی روبه رو است. به طور مثال دیپلمات های آمریکایی همچنان دسترسی آزادانه ای به مردم کوبا نخواهند داشت. همچنین ایالات متحده باید روابطش با دولت کوبا و مخالفان سیاسی آن برای تغییرات سریع تر در این جزیره را مدیریت کند.

سفر جان کری با جنجال هایی هم همراه بوده است. این جنجال ها حتی قبل از این که وی وارد کوبا شود، به وجود آمدند. از جمله این که هیچ کدام از مخالفان کوبایی به مراسم برافراشتن پرچم به سفارت آمریکا دعوت نشدند. مقامات آمریکایی می گویند مخالفان به این دلیل به مراسم دعوت نشده اند چون این مراسمی بین دولتی بوده است و از لحاظ فیزیکی هم فضا محدود بوده است. آنها به این نکته اشاره کردند که مخالفان می توانند پس از مستقر شدن سفیر به محل اقامت وی مراجعه کنند.

هفته گذشته مقامات کوبایی 90 مخالف را که برخی شان ماسک اوباما را به صورت زده بودند در تظاهراتی که در هاوانا برگزار شد، بازداشت کردند. به جز مسئله حقوق بشر، دو طرف همچنان بر سر موضوعاتی همچون زندان گوانتانامو، استرداد مجرمین و تحریم های ایالات متحده که تنها کنگره می تواند آنها را لغو کند، اختلاف دارند. کری در جریان کنفرانس خبری اش گفت اگر تغییرات مثبت باشد «نمی توانم تصور کنم که رئیس جمهور بعدی این پنجره را ببندد.»

چند تن از کاندیداهای جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری قول داده اند که این کار را خواهند کرد. جب بوش، فرماندار سابق فلوریدا، دیدار کری از کوبا را «هدیه تولد» به فیدل کاسترو که روز پنجشنبه 89 ساله شد، توصیف کرد. وی در این رابطه گفت: «من اگر رئیس جمهور شوم، استراتژی اوباما را به عقب باز می گردانم و به مردم کوبا برای آزادی از دست حکومت ستمگرشان و تعیین آینده خودشان کمک می کنم.»

سناتور مارکو روبیو (جمهوری خواه از فلوریدا) هم متعهد شد در صورتی که به ریاست جمهوری انتخاب شود داشتن روابط دیپلماتیک با کوبا را منوط به اصلاحات سیاسی و حقوق بشری این کشور کند. همچنین مجدداً این کشور را به لیست کشورهای حامی تروریسم اضافه خواهد کرد و در مراسم تحلیفش از مخالفان کوبایی دعوت خواهد کرد.

روبیو در سخنرانی ای که روز جمعه داشت اعلام کرد: «از دید باراک اوباما و هیلاری کلینتون، مردم کوبا به این دلیل تحت رنج هستند که توریست های آمریکایی به این کشور سفر نمی کنند، در حالی که حقیقت این است که مردم کوبا به خاطر زندگی تحت یک دیکتاتوری ظالم رنج می برند.»

منبع: پولیتیکو/ مترجم: حسین هوشمند