طرح نتانیاهو برای تخریب توافق هسته‌ای

نویسنده: آلن هارت*

دیپلماسی ایرانی: عنوان مقاله را به این دلیل انتخاب کردم که از یک سو، نتانیاهو از توافق گروه 1+5 با ایران تعبیر به «اشتباه تاریخی» کرده و واکنش تندی نشان داده و از سویی دیگر سرمقاله نیویورک تایمز از آن با عنوان توافقی که «به بهترین شکل منافع آمریکا ، اسرائیل و سایر کشورهای شرکت کننده در تهیه پیشنویس توافق را  تامین می نماید» یاد کرده است.

دیدگاه مطرح شده در سرمقاله نیویورک تایمز، متعاقبا در نامه ای که به امضای بالغ بر 100 نفر از سفیران سابق آمریکا رسید و بیانیه ای که توسط 60 تن از مقامات ارشد و قانونگذاران سابق آمریکا – که همگی تجربه زیادی در حوزه امنیت ملی دارند – صادر شد مورد تایید قرار گرفت. شورای امنیت سازمان ملل نیز به اتفاق آرا، قطعنامه ای را صادر کرد و بدین ترتیب توافق هسته ای با ایران را مورد تایید قرار داد و راه را برای برداشتن تحریم ها علیه جمهوری اسلامی هموار کرد.

تایمز اسرائیل در مقاله ای که با عنوان «آیپک خود را برای مقابله دقیقه نودی آماده می کند» منتشر کرد از نبردی که در راه است پرده برداشت. اولین سوالی که به ذهن متبادر می شود این است که آیا نتانیاهو واقعا باور دارد که می تواند با کمک آیپک، تامین کنندگان مالی انتخابات (ریاست جمهوری) و کنگره نشینان را برای از بین بردن توافق به تکاپو اندازد؟

نتانیاهو حتما می داند که کنگره برای به دست آوردن دو سوم آرا برای دور زدن وتوی اوباما هیچ بختی ندارد، مگر اینکه از ساز و کار و جریان امور در واشنگتن کاملا بی خبر باشد. بنابراین سوال این است که نتانیاهو برای بازی با آمریکا چه طرحی دارد؟ تنها پاسخی که به ذهن من می رسد این است که وی با این واقعیت کنار آمده است که تعداد دموکرات های کنگره که دیگر آمادگی تبعیت از خواسته اسرائیل برای تخریب توافق را ندارند و می دانند این کار اصلا در راستای منافع عالی آمریکا نیست، رو به افزایش است.

حتی هیلاری کلینتون – که پیشتاز دموکرات ها برای رقابت انتخابات سال 2016 کاخ سفید است – احساس می کند که مشکلی برای تایید توافق با ایران ندارد. وی گفت: «این توافق می تواند با اعمال شدید (مفاد توافق)، راستی آزمایی های سخت و تبعات فوری هرگونه نقض (توافق) امنیت بیشتری برای ایالات متحده، اسرائیل و متحدان عربش فراهم کند.»

به نظرم، بازی نتانیاهو این است که می خواهد هر چه در چنته دارد برای کمک به جمهوریخواهان و لجن مال کردن اوباما رو کند تا به این ترتیب انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 به نفع آنها تمام شود. او به این دل بسته است که رئیس جمهوری بعدی یک جمهوریخواه باشد و از طریق وی توافق را تخریب کند. امیدواری نتانیاهو و ذهن فریب خورده اش، بی تردید ناشی از بیانیه های صادره شده توسط نامزدهای جمهوریخواه انتخابات 2016 است.

برای مثال، سناتور ایالت فلوریدا مارکو روبیو (Marco Rubio) گفته است: «تصمیم برای نادیده گرفتن توافق، از اختیارات رئیس جمهور بعدی آمریکا است.» وی می افزاید اگر او نفر بعدی برای ورود به کاخ سفید باشد، تحریم های علیه ایران را مجددا اعمال خواهد کرد.

فرماندار سابق ایالت آرکانزا مایک هاکبی (Mike Huckabee) گفت :« به ایران اکنون این قدرت داده شده است تا اسرائیل را تخریب کند.» فرماندار سابق فلوریدا جِب بوش - از برجسته ترین نامزدهای ریاست جمهوری جمهوریخواهان – اظهار کرد که ایران قطعا طالب سلاح هسته ای است. وی گفت توافق اوباما با این کشور یک ناکامی محسوب می شود، زیرا «تنها جاه طلبی هسته ای ایران را به تاخیر می اندازد.» وی از این توافق تعبیر به «خطرناک و کوته بینانه» کرد. بوش افزود: «دیپلماسی این نیست. این مماشات (appeasement) است.»

اگر افراد مذکور، از یافته های دستگاه های مختلف اطلاعاتی آمریکا بی خبر نباشند و یا قصد تجاهل نداشته باشند، حتما می دانند که ایران نه در حال ساخت بمب هسته ای است و نه طالب آن. اینها اگر ابله نباشند حتما اطلاع دارند که حتی اگر ایران یک زمانی در آینده به چند بمب هسته ای نیز دست یابد، این ایده که به اسرائیل حمله هسته ای کند به شدت مسخره است. انجام چنین کاری توسط ایران منجر به حمله تلافی جویانه به این کشور و تخریبش می شود، و هیچ مقامی در ایران آنقدر دیوانه نیست که دنبال چنین فاجعه ای باشد.

پس چرا رئیس جمهورهای احتمالی جمهوریخواهان حرف های نتانیاهو را تکرار می کنند و با نوای او می رقصند؟ پاسخ کوتاه به این سوال شامل دو قسمت است. اولین دلیل بی سوادی آنها است. منظورم این است که هیچ اطلاعی از وقایع تاریخی مربوط به نزاع های (خاورمیانه) بر سرموضوع فلسطین - از زمانی که فلسطین تبدیل به اسرائیل شد تاکنون - ندارند. برای مثال آنها کاملا بی خبر هستند که موجودیت اسرائیل هرگز تاکنون از طرف ائتلاف ارتش های عربی در معرض خطر نبوده است.

همانطوری که در کتاب سه جلدی «صهیونیسم: دشمن واقعی یهودیان (Zionism: The Real Enemy of the Jews)» با ذکر اسناد و با شرح جزئیات نوشته ام، رژیم های عربی - علیرغم لفاظی های احمقانه و تظاهر به غرور – هرگز تاکنون قصد جنگ با اسرائیل برای آزادسازی فلسطین را نداشته اند.

این ادعا که اسرائیل در معرض خطر نابودی بوده و است – و با این ادعا یهودیان اسرائیل را به ناکجاآباد می برند – تبلیغات مزخرف صهیونیستی در بهترین شکل ممکن آن است. دلیل اینکه چرا هیچ راه حل دیپلماتیکی برای فیصله دادن به مناقشه (فلسطین – اسرائیل) ممکن نبوده و نیست این است که صهیونیست ها در حقنه کردن همین تبلیغات به رسانه های سیاسی و غول های رسانه ای غرب موفق عمل کرده اند.

اما قسمت دوم پاسخ به چرایی موضع گیری نامزدهای جمهوریخواهان انتخابات 2016 در رابطه با توافق هسته ای با ایران این است که آنها تشنه منابع مالی صهیونیست ها برای مبارزات انتخاباتی خود هستند. بزرگترین کمک کننده مالی به مبارزات انتخاباتی جمهوریخواهان، کازینودار(یهودی) آمریکایی شلدون آدلسون است که بر اساس برآوردهای نشریه فوربس رقم دارایی اش 29.4 میلیارد دلار می باشد. بر اساس گزارش ها، آدلسون و همسرش مریام در سال گذشته، به جمهوریخواهان برای قبضه کردن سنا 100 میلیون دلار کمک کردند. در ماه های اخیر روشن شده است که هر جمهوریخواهی که در پی ورود به کاخ سفید می باشد، نیازمند عنایت و پول آدلسون است. به همین دلیل است که برخی می گویند آدلسون «مالک» حزب جمهوریخواه می باشد.

اصلا بیایید فرض کنیم که رئیس جمهور بعدی آمریکا یک جمهوریخواه (جب بوش یا هر فرد دیگر) باشد. آیا این شخص واقعا آن چیزی را که نتانیاهو و آدلسون، برای تخریب توافق هسته ای ایران طالب آن هستند انجام خواهد داد؟ من فکر می کنم که پاسخ به این سوال با احتمال قریب به یقین «خیر» است. دلیل اش را می گویم.

رئیس جمهور بعدی آمریکا تا ژانویه 2017 وارد کاخ سفید نمی شود و تا آن زمان بخشی از مسیر (اجرای) توافق طی شده است. اگر 5+1  و ایران از الان تا آن موقع متعهد به تعهداتشان باشند، تجارت با ایران تا ژانویه 2017 به شکل موفقی رشد خواهد کرد (شتاب برای تصاحب قطعه ای از کیک ایرانی هم اکنون در راه است). هیچ رئیس جمهوری در آمریکا، طالب پایان دادن به توافق و فتح باب جنگ که پیامدهای فاجعه باری برای منطقه و به احتمال زیاد برای تمام دنیا دارد نیست مگر اینکه یک احمق تمام عیار باشد.

با نظر به موارد ذکر شده و با فرض اینکه تمام طرف های توافق با ایران متعهد به تعهداتشان باشند باید گفت که – از منظر تئوریک – نتانیاهو پیروز این میدان نیست. وی چاله عمیق و تاریکی برای خود کنده است - و هنوز هم در حال کندن آن است – که از آن هیچ گریزی ندارد و موجب مرگ سیاسی اش خواهد شد.

در پاراگراف بالا، بر «از منظر تئوریک» تاکید کردم زیرا حتی اگر توافق با ایران تا سال 2017 پابرجا باشد و به خوبی پیش برود و حتی اگر رئیس جمهور جمهوریخواه در آینده آمادگی کنار آمدن با این توافق را داشته باشد، نتانیاهو هنوز راه های زیادی برای تخریب توافق دارد.

او می تواند فرمان یک عملیات با هدف گمراه کردن افکار عمومی را صادر کند. برای مثال، می تواند در جایی منافع آمریکا را مورد حمله قرار دهد و با اسناد و مدارک ساختگی تقصیر آن را به گردن ایران بیاندازد. این می تواند بهانه ای برای نئوکان های آمریکایی که جنگ با ایران را دوست دارند باشد – البته احتمالا بهانه هم دست آنها خواهد داد. گروهی که در آمریکا به بنیادگراهای مسیحی معروف هستند و در اردوگاه نئوکان ها – که به درست یا غلط از اسرائیل حمایت می کنند - قرار دارند، احتمالا برای پیش آمدن چنین وضعی دعا می کنند. همچنین لازم به ذکر است که خود آدلسون در گذشته، از نیاز حمله به ایران با بمب هسته ای سخن گفته بود.

به نظرم زبان بدن نتانیاهو در روزهای گذشته حکایت از این داشت که ناراحت و حتی کمی مایوس است، اما توجه کنید که وی هنوز در صحنه است.

* آلن هارت، کارشناس خاورمیانه و مجری سابق برنامه پانورامای بی بی سی است. وی سابقا خبرنگار ارشد خاورمیانه ای شبکه ITN بود. آخرین کتاب وی اثری سه جلدی با نام "صهیونیسم، دشمن واقعی یهودیان" است که جلد اول آن  با عنوان "مسیح دروغین" منتشر شده است.

منبع: وترنز تودی/ مترجم: حامد ضرغامی