پیشمرگ پیشروی می‌کند، ارتش عراق عقب می‌نشیند

دیپلماسی ایرانی: یک سال بعد از گذشت تصرف مناطق گسترده ای از عراق توسط شبکه داعش، عملیات مبارزه با داعش تفاوت های فاحش و غیرقابل پیش بینی ای را در نبرد با آن نمایان کرده است. در حالی که نیروهای پیشمرگ کرد توانسته اند بسیاری از مناطق را از دست داعش آزاد کنند، ارتش عراق همچنان سیر قهقرایی طی می کند و دائما عقب می نشیند و مناطق را تحویل داعش می دهد و سلاح هایش را به آنها تسلیم می کند.

بر اساس اطلاعات مقام های عراقی و کرد نیروهای پیشمرگ کرد که از سوی دستگاه ویژه امنیتی کردستان موسوم به "آسایش" به ریاست پسر مسعود بارزانی حمایت می شوند، تا کنون توانسته است نزدیک به 700 کیلومتر از اراضی خود را از داعش پس بگیرد.  

شهرهای سنجار، قوش، زمار، شنکال، جلولا، الزاب و السد از بارزترین شهرهایی هستند که نیروهای کرد توانسته اند با حمایت مستقیم جنگنده های امریکایی و فرانسوی از داعش پس بگیرند، علاوه بر آن 67 روستای واقع بر سلسله کوه های مشرف به استان های اربیل و دهوک و نینوا که کردها و عرب ها به همراه ایزدی ها و کاکایی ها و زرتشتی ها در آنها ساکن هستند از کنترل داعش خارج شده و به دست کردها افتاده اند. اگر چه هنوز ساکنان این روستاها با وجود آزاد شدن مناطقشان به خانه هایشان باز نگشته اند. نیروهای کرد می گویند هنوز برنامه آماده سازی شهرها و پاکسازی خانه ها از ده ها هزار مینی که داعش قبل از عقب نشینی کار گذشته، تکمیل نشده است.  

در مقابل، رمادی تازه ترین شهری است که نیروهای عراقی آن را از دست دادند و به داعش سپردند. بعد از تصرف موصل که سال گذشته اتفاق افتاد، رمادی مهمترین شهری بود که در ماه های اخیر به تصرف داعش در آمد. نیروهای عراقی تا کنون حتی نتوانسته اند بسیاری از شهرهایی که آزاد کرده اند را حفظ کنند، بسیاری از مناطقی که با وجود خسارت های بسیار از کنترل داعش در می آیند به فاصله کوتاهی دوباره به تصرف آن در می آیند.   

کارشناسان دلایل این اختلاف فاحش موجود میان ارتش عراق با نیروهای پیش مرگ را در بی انگیزگی و نبود روحیه ملی نزد نیروهای عراقی و از بین رفتن احساس میهن پرستی به خصوص بعد از آن که نیروهای داوطلب مردمی وارد کارزار شدند، می دانند و می گویند این عوامل دلیل اصلی شکست های پیاپی و مکرر نیروهای ارتش عراق است.

حسن جهاد، یکی از رهبران پیمان کردستانی در این رابطه به روزنامه العربی جدید می گوید: «روحیه نیروهای پیش مرگ واقعا بالا است. پیش مرگ نهاد نظامی ای است که عمق تاریخی دارد و به آموزش خوبی که شده مشهور است، همچنین روحیه ملی بالایی دارد و آمادگی مردن را در راه وطن و قضایای این چنینی دارد.»

جهاد در ادامه می افزاید: «این مسائل حامی اصلی نیروهای پیش مرگ است که سبب شده بتوانند پیروزی های مستمری را علیه داعش در طول یک سال گذشته در جبهه های مختلف به دست آورند، از سنجار و کرکوک و جلولا گرفته تا دیگر مناطقی که به تدریج از دست داعش آزاد کرده اند. آنها در این راه شهدای بسیاری هم داده اند.»

وی همچنین می گوید: «پیش مرگ در طول یک سال گذشته توانسته به خوبی از مناطق آزاد شده حفاظت کند و به سراغ مناطق دیگر برود، پیش مرگ هر روز پیشرفت جدیدی به دست می آورد، تا کنون یک وجب از زمین هایی که از دست داعش آزاد کرده عقب ننشسته است.»

در مقابل جهاد به شکست های ارتش عراق اشاره می کند و می گوید: «عقب نشینی نیروهای عراقی و برخی نیروهای داوطلب مردمی از شهرهایی که از داعش آزاد کردند و رها کردن سلاح ها و تاسیسات نظامی شان برای این که به دست داعش بیفتد، به دلیل نبود روحیه ملی و میهنی نزد آنها است. کما این که اعتقادی به این موضوع مثل پیشمرگ که به مبارزه با داعش ایمان دارد، ندارند.»

در همین رابطه لاهور جینگ طالبانی، مسئول نهاد امنیتی و دفاعی در اقلیم کردستان در شمال عراق در این باره می گوید: «پیش مرگ تا به امروز 1300 شهید در جنگ با داعش داده است.»

وی که در نمایشگاهی در شهر سلیمانیه شرکت کرده بود، به آماری که رسانه ها از میزان تلفات پیش مرگ در جنگ با داعش منتشر می کنند، اشاره می کند و می گوید: «رقمی که گفتم قابل افزایش است برای این که جنگ با این شبکه تروریستی همچنان ادامه دارد.»

لاهور جینگ طالبانی تاکید می کند، نیروهای پیش مرگ در طول جنگ مستمر با داعش که نزدیک به یک سال به طول انجامیده است تاکتیک های لازم برای رویارویی بهتر با داعش را فرا گرفته اند به همین دلیل هر روز پیشرفتی را به دست می آورند.

وی همچنین می گوید: «ما نباید داعش را دست کم بگیریم برای این که تا زمانی که این تروریست ها در منطقه هستند امنیت ملی ما در خطر است.»

در همین رابطه واثق العبیدی، کارشناس امنیتی می گوید: «نیروهای پیش مرگ امروزه به اولین قدرت در عراق تبدیل شده اند که از نهاد نظامی بر اساس اصول میهنی برخوردارند.»

وی در ادامه می افزاید: «دولت عراق در طول سال های گذشته دریافت که نهاد نظامی عراق به دلایل سیاسی نابود شده برای همین به سراغ کاشتن بذر طایفه گرایی رفت و به ریشه های آن در درون نهاد نظامی عمق بخشید، تا این که امروزه می بینیم نهاد نظامی به معنای واقعی کلمه در نتیجه این سیاست ها نحیف و ضعیف شده است.»

العبیدی که خود اظهاراتش را بر اساس نگاه های طایفه گرایی بیان می کند همچنین می گوید: «دولت بازسازی ارتش را بر اساس تمایلات طایفه ای شبه نظامی آغاز کرد، برای همین نهادی نظامی به وجود آمد که بر آمده از تشکیلات شبه نظامی طایفه ای است. به همین دلیل چنین ارتشی در برابر داعش به شکل فزاینده ای فروپاشید و سلاح و مناطق آزاد شده را برای آن رها کرد. در عین حال هیچ طرحی نیز برای حفظ مناطق آزاد شده در اختیار نیست، این مناطق به نیروهای داوطلب مردمی سپرده شدند که آنها نیز بیش از این که میهن پرست باشند تمایلات طایفه ای دارند.»

وی که به روشنی ادعاهای اهل تسنن طرفدار طایفه گرایی را تکرار می کند همچنین ادعا می کند، نیروهای داوطلب مردمی که امروزه در راس رویکرد امنیتی قرار گرفته اند، غیرممکن است که بتوانند وضعیت مستحکمی بیابند بلکه همچنان گروه های شبه نظامی باقی خواهند ماند که بر اساس دستورالعمل های سیاسی رفتار خواهند کرد.

العبیدی سپس می گوید: «به دلیل شکاف های امنیتی بزرگی که در نهاد امنیتی کشور وجود دارد، بسیاری از مناطقی که در صلاح الدین و الانبار و دیگر مناطق آزاد شدند دوباره به تصرف داعش در آمدند.»

ترجمه: سید علی موسوی خلخالی

انتشار اولیه: شنبه 23 خرداد 1394 / انتشار مجدد: چهارشنبه 27 خرداد 1394