عربستان در بحران یمن گرفتار شده است

دیپلماسی ایرانی: جان کری، وزیر خارجه آمریکا پس از دیداری که هفته گذشته از عربستان سعودی داشت اعلام کرد که آتش بسی پنج روزه در جنگ یمن صورت خواهد گرفت. این گامی اولیه به سوی صلح است، اما تنها یک گام بچگانه است.

عربستان سعودی نیاز دارد تا بداند استراتژی اش در یمن به شدت غیرسازنده است و موجب ایجاد بی ثباتی در مسیر حمل نفت و باعث گسترش جنگ نیابتی میان ایران و عربستان سعودی می شود که در نتیجه آن شکاف های فرقه ای به وجود می آید و این امور به نفع القاعده شبه جزیره عربستان تمام خواهد شد.

ایالات متحده و اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل باید بیشتر در جهت آتش بس طولانی مدت و برگزاری مجدد مذاکرات برای رسیدن به راه حل سیاسی به منظور حل اختلافات در یمن، تلاش کنند.

جنگ موجب بدبختی بیشتر فقیرترین کشور جهان عرب شده است. بیش از 1200 یمنی در درگیری های بین حوثی ها، قبیله وابسته به شیعیان که دو پنجم جمعیت کشور را تشکیل می دهند و نیروهای وفادار به عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور فراری، که سنی مذهب و مورد حمایت ائتلاف سعودی قرار دارد، کشته شده اند.

بیش از 300 هزار یمنی بی خانمان شده اند. بمباران و محاصره موجب شده است مواد غذایی به این کشور که 80 درصد از مواد غذایی اش را وارد می کند، نرسد. راه های انتقال پول بسته شده است و گروه های امدادی درباره وقوع بحران انسانی هشدار داده اند.

نتیجه 3000 پرواز نیروهای ائتلاف که ایالات متحده هم با استفاده از سوختگیری هواپیما و امور اطلاعاتی از آن حمایت می کند، باید منجر به شکست حوثی ها و اشغال یمن می شد، اما این گونه نشده است. متاسفانه به نظر می رسد برنامه ثانویه سعودی ها هم شبیه همین برنامه شان است: بمباران حوثی ها تا زمانی که آنها براساس شرایط ائتلاف سر میز مذاکره حاضر شوند.

این رویکرد فقط موجب تقویت القاعده می شود که در جریان درگیری ها زمین، سلاح و پول به دست آورده است. همچنین به نظر می رسد که مبارزین داعش را جذب کرده است. علاوه بر این حملات باعث تشدید تنش های فرقه ای در این کشور شده است.

حوثی ها فرشته نیستند و حمایت ایران را قبول کرده اند. در حال حاضر حوثی ها تحت فرمان ایران هستند و عربستان سعودی مدعی است که این مداخله پاسخی به ماجراجویی بیش از اندازه ایران است. اختلافات داخلی ای که از زمان تشکیل جمهوری در یمن وجود داشته است را نمی توان فراموش کرد و در صورتی که حوثی ها سلاحشان را بر زمین بگذارند، باید به این مسائل رسیدگی شود.

به تلاش هایی موفق تر و پایدارتر از گفتگوی ملی که توسط سازمان ملل در سال 2013 صورت گرفت، نیاز است. برای شروع، هرگونه مذاکرات صلحی نباید به میزبانی عربستان سعودی باشد، بلکه در کشوری بی طرف همچون عمان می تواند برگزار شود. انگیزه تمام طرفین چه ایالات متحده یا حوثی ها، عربستان سعودی یا ایران، این است که دستاوردهای القاعده و داعش از بین برود. عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس همچنین در کمک به یمن برای بازسازی خرابی های جنگ و توسعه اقتصاد این کشور منافع دارند.

کری شایسته تقدیر برای راضی کردن سعودی ها برای توقف حملات هوایی شان است. اما وی در نشست این هفته با اعضای شورای همکاری خلیج فارس در واشینگتن، وظیفه دشوارتری دارد. برای اطمینان یافتن از این که این آتش بس پایدار خواهد ماند، وی باید عربستان سعودی و شرکایش در خلیج فارس را متقاعد کند که ایالات متحده از آنها در قبال ایران حمایت می کند و هرگونه توافق هسته ای به جای سرعت بخشیدن به سلطه منطقه ای ایران، مانع از آن خواهد شد.

منبع: بلومبرگ ویو/ مترجم: حسین هوشمند