پایان دوران طلایی چین

هفته نامه اکونومیست در آستانه سال نو چینی از سخت تر شدن شرایط شرکت خارجی در این کشور نوشته است.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، هفته نامه اکونومیست در تازه ترین شماره اش نوشته که بازار چین دیگر برای سرمایه گذاری شرکت های خارجی جذاب نیست. به اعتقاد روبرتو گویزتا، رئیس سابق شرکت کوکاکولا، پانزدهم آوریل سال 1981 یکی از مهمترین روزها در تاریخ جهان بوده است چرا که در آن روز نخستین کارخانه تولید نوشابه کوکاکولا در چین افتتاح شد، آن هم در دوران پس از انقلاب کمونیستی چین. سیاست های دنگ شیائوپینگ، باعث سرمایه گذاری شرکت های خارجی در چین و به تبع آن مجموعه ای از تغییرات در چین شد که این کشور را به از نظر رشد اقتصاد به یکی از سریع ترین و از نظر اندازه اقتصاد به یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان تبدیل کرد. طی چند دهه گذشته، شرکت های چند ملیتی به چین هجوم آورده اند و پس از بحران مالی جهانی اخیر نیز بسیاری از شرکت ها به بازار چین به عنوان منجی می‏نگریستند. اما اکنون به نظر می‏رسد که دوران هجوم به چین به پایان رسیده است.

البته از برخی جنبه ها، هنوز هم بازار چین فریبنده به نظر می‏رسد؛ هرچند که بازار این کشور هشت درصد بازار مصرف بخش خصوصی را به خود اختصاص داده اما طی سال های 2011 تا 2013، مصرف کنندگان چینی بیش از مصرف کنندگان هر کشور دیگری در جهان عامل رشد مصرف بخش خصوصی بوده اند. شرکت هایی مانند جنرال موتور و اپل نیز سودهای کلانی را از بازار چین بدست آورده اند. اما برای بسیاری از شرکت های خارجی، شرایط فعالیت در اقتصاد چین سخت تر می‏شود چرا که رشد اقتصادی چین کند شده و این در حالی است که هزینه های این شرکت ها رو به افزایش است. یافتن نیروی کار جوان و مستعد در چین سخت تر شده و دستمزدها نیز روندی صعودی به خود گرفته اند. برای مثال شرکت تولید سخت افزار رایانه ای آی بی ام (IBM) اعلام کرده که درآمد این شرکت در سه ماهه آخر سال 2013 در چین به میزان 23 درصد افت کرده است.

دولت چین همواره نسبت به شرکت های خارجی برخی از بخش ها مانند بخش بانکی و شرکت های اینترنتی سختگیری می‏کرد اما اکنون به نظر می‏رسد که دامنه سختگیری ها به دیگر بخش ها نیز کشیده شده است. هنگامی که قانون حمایت از مصرف کننده در چین از اول ماه مارس اجرایی شود، انتظار می‏رود که شرایط برای شرکت های خارجی سخت تر نیز بشود. همین حالا نیز شرکت هایی مانند استارباکس به این متهم هستند که در مقایسه با مصرف کنندگان اروپایی و آمریکایی، بهای بیشتری را از مصرف کنندگان چینی طلب می‏کنند.

سرمایه گذاران نیز دیگر از سرمایه گذاری های هنگفت شرکت ها در چین استقبال نمی‏کنند. افزایش دستمزدها باعث شده که استفاده از نیروی کار انسانی بیشتر توجیه اقتصادی نداشته باشد و به همین خاطر شرکت ها در چین باید به دنبال افزایش بهره وری باشند. همچنین شبکه های اجتماعی و فعال شدن بیشتر مصرف کنندگان چینی باعث شده که شرکت های خارجی نسبت به افکار عمومی در چین پاسخگوتر باشند، فرآیندی که به بهبود محیط کاری کارگران و البته افزایش هزینه ها می‏انجامد. در چنین شرایطی هفته نامه اکونومیست می‏نویسد که چین اگرچه هنوز برای سرمایه گذاری شرکت های خارجی مزایای خودش را دارد اما دوران طلایی این کشور دیگر سپری شده است.