ماموریت ظریف در سفر به بیروت

دیپلماسی ایرانی: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان دوشنبه همین هفته به لبنان سفر می کند تا با مقام های لبنانی دیدار داشته باشد و درباره چگونگی گسترش روابط میان تهران و بیروت و بحث و رایزنی کند. وی همچنین قرار است در باره قتل ماجد الماجد تروریستی که عامل حادثه تروریستی در برابر سفارت جمهوری اسلامی ایران در لبنان بود و محمد شطح، یکی از رهبران جریان سیاسی لبنانی از جریان 14 مارس رایزنی هایی با رهبران سیاسی لبنانی داشته باشد و درباره ابعاد این ترورها با آنها گفت وگو کند. در این میان به نظر می رسد تلطیف فضای حاکم بر لبنان برای تشکیل دولت جدید این کشور نیز در دستور کار ظریف قرار دارد. هم زمان با سفر وزیر امور خارجه کشورمان به لبنان روزنامه های لبنانی خبر از پیشنهاد تازه جریان 8 مارس به رهبری حزب الله لبنان برای تشکیل دولت جدید این کشور به ریاست تمام سلام داده اند و مدعی اند که حزب الله پذیرفته از برخی خواسته های خود تنها با این هدف که دولت جدید تشکیل شود، کوتاه بیاید. روزنامه های لبنانی همچنین می نویسند که سعد حریری، نخست وزیر اسبق و رهبر جریان 14 مارس به میشل سلیمان، رئیس جمهوری لبنان پاسخ های ایجابی برای تشکیل دولت داده است.

روزنامه النهار، چاپ بیروت در یادداشتی به این موضوع پرداخته و نوشته است که ظریف در این سفر تلاش هایی برای تلطیف فضا برای تشکیل دولت جدید لبنان نیز خواهد کرد. این روزنامه می نویسد: تشکیل دولت به اولویت های حزب الله تبدیل شده و اهمیت بسیاری برای این حزب پیدا کرده است. دولتی که با گذشت 9 ماه از معرفی نخست وزیر جدید هنوز تشکیل نشده و در پیچ و خم بحران های سیاسی گرفتار مانده است. جریان 14 مارس تا کنون حاضر نشده نسبت به امتیازهایی که جریان رقیب بابت تشکیل دولت داده است، کوتاه بیاید. این جریان معتقد است که حزب الله به شکل ظاهری امتیازهایی داده و در عالم واقع هیچ امتیازی را به طرف مقابل نداده و از هیچ کدام از مواضعش نیز کوتاه نیامده است. با این حال گفته می شود که حزب الله تحت فشار دیپلماتیک قرار گرفته تا نسبت به برخی خواسته هایش کوتاه بیاید و جریان های رقیب پذیرفته اند که حزب الله در جنگ در سوریه مشارکت داشته باشد و در عین حال در دولت جدید لبنان نیز مشارکت کند.

در ادامه این یادداشت آمده است: در این میان بحث انتخابات ریاست جمهوری پیش رو نیز به معضلی تازه تبدیل شده است و عدم تشکیل دولت تا زمان انتخابات ریاست جمهوری می تواند مشکلات متعددی را رقم بزند. برخی از ناظران می گویند عده ای چندان هم بدشان نمی آید که انتخابات ریاست جمهوری به تعویق بیفتد با این هدف که ببینند نتیجه تحولات در سوریه به کجا می رسد. با این حال زمان تشکیل دولت برای حزب الله بسیار مهم است چرا که تاثیری به سزا در روند دادگاه ترور رفیق حریری دارد و بر محاسبات سیاسی جاری در لبنان تاثیری مستقیم می گذارد.

در ادامه این یادداشت به سفر جواد ظریف به لبنان اشاره شده و آمده است: سفر ظریف به لبنان از آن جهت اهمیت دارد که حسن روحانی و تیم دیپلماسی او تلاش دارند به کشورهای غربی بفهمانند که در کاهش تنش های منطقه ای و بین المللی نقشی به سزا دارند و می توانند تاثیری مستقیم بگذارند. به همین دلیل به نظر می رسد که ظریف در کنار ماموریت های خود به لبنان تلاش برای تلطیف فضا در جهت تشکیل دولت جدید را نیز در دستور کار خود دارد. تشکیل دولت در پی سفر ظریف به بیروت می تواند حاوی پیام های مهمی از سوی ایران برای غرب باشد. سفر ظریف همچنین می تواند به تقویت جایگاه حزب الله در داخل لبنان نیز کمک کند. همچنین ایران تلاش دارد قدرت و نفوذ خود را در لبنان و در سواحل دریای مدیترانه و مرزهای اسرائیل بیش از پیش نشان دهد و قدرت های منطقه ای و بین المللی را وادار کند که این قدرت را به رسمیت بشناسند. تهران همچنین تلاش دارد با این کار ضمن نشان دادن حسن نیت خود به همسایگان عرب خود به ویژه عربستان سعودی این پیام را بدهد که اهل تعامل است و این مساله را در لبنان به روشنی می توان دید. پرونده ای که نسبت به پرونده های دیگر منطقه ای که ایران با طرف های عربی بر سر آنها اختلاف نظر دارد آسان تر و سهل الوصول تر است. به عبارت دیگر ایران قصد دارد حسن نیت خود را به اعراب از لبنان نشان دهد.   

نویسنده روزنامه النهار در عین حال تاکید می کند که به هیچ وجه نمی توان مطمئن شد که آیا تلاش های تازه ایران می تواند در روند انتخابات ریاست جمهوری در صورت تشکیل دولت جدید لبنان تسهیل کند یا خیر، همچنین برای هیچ کس روشن نیست که این تحرکات تا چه اندازه با کنفرانس ژنو 2 و احتمال رسیدن به تفاهم در پرونده های دیگر غیر از پرونده لبنان ارتباط دارد.

النهار در پایان این یادداشت را این گونه به پایان می رساند: با همه این احوال هنوز مشخص نیست که جریان 14 مارس، رقیب حزب الله در لبنان که شرکت در دولت جدید را منوط به عقب نشینی نیروهای حزب الله از سوریه کرده بود، تا چه اندازه حاضر به کوتاه آمدن از خواسته های خود است. همچنین مشخص نیست تا چه اندازه حاضر است مواضعش را نسبت به مسلح بودن حزب الله در داخل لبنان حفظ کند. با همه این احوال کاملا روشن است که حزب الله نه تنها حاضر به عقب نشینی از سوریه نیست بلکه حاضر به زمین گذاشتن سلاحش نیز نیست و این مساله کاملا به هنر مذاکرات ایران با برگه های سوری باز می گردد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11