آغاز دوستی با عربستان تنها با حفظ مصالح

دیپلماسی ایرانی: با احتمال سفر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به عربستان برای انجام مناسک حج و دیدار با ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان انتظارها برای برگزاری نشستی دو جانبه با هدف نزدیک کردن دیدگاه های دو کشور در بسیاری از پرونده ها افزایش یافته است.

منابع آگاه به روزنامه العرب، چاپ لندن گفته اند که سفر روحانی به عربستان از مدت ها قبل تدارک دیده شده و کارشناسان و دیپلمات های عربستانی و ایرانی نشست های متعددی را در این زمینه برگزار کرده اند و حتی سفرهای اعلام نشده ای را به پایتخت های یکدیگر انجام داده اند تا نگاه دو طرف را بر سر قضایای مورد اختلاف به ویژه پرونده سوریه به هم نزدیک کنند.

در همین رابطه روز یکشنبه یک دیپلمات آگاه عربستانی به خبرگزاری یونایتد پرس اینترنشنال گفت که سفر رئیس جمهوری ایران به عربستان در موسم حج قطعی شده است. این مقام عربستانی در ادامه گفت که قرار است دیدار مهمی میان ملک عبدالله، پادشاه عربستان و رئیس جمهوری ایران در جریان این سفر در مکه مکرمه انجام شود.

این در حالی است که یک مقام آگاه در دفتر رئیس جمهوری کشورمان در مورد سفر احتمالی دکتر حسن روحانی به عربستان سعودی و تشرف به حج تمتع امسال اظهار داشت: اطلاعی از این که این سفر انجام خواهد شد یا خیر، نداریم و به نظر نمی رسد که هنوز تصمیمی در خصوص این سفر اتخاذ شده باشد.

دو کشور طی 8 سال گذشته بر سر پرونده های مختلف منطقه ای به اختلاف های شدیدی بر خورده اند که در راس آنها پرونده های سوریه، لبنان و عراق قرار دارند. در این میان پرونده سوریه تنش های دو کشور را به اوج رسانده است به ویژه که ریاض سقوط بشار اسد در سوریه را به معنای شکست قدرت ایران قلمداد می کند.

منابع آگاه می گویند که تهران در دیدارهای مختلف خود بر سر بقای اسد در قدرت پافشاری کرده و گفته که هر گونه راه حلی برای بحران سوریه تنها از طریق مذاکره با تهران امکان پذیر است در حالی که عربستان پافشاری های ایران را عاملی برای ادامه جنگ قلمداد کرده است.

با این حال ناظران بر این اعتقادند که تهران بعد از قبول خلع سلاح شیمیایی اسد و حمایت از راه حل سیاسی اکنون در مورد ایجاد زمینه های لازم برای برگزاری نشست ژنو 2 همکاری می کند و پافشاری اش برای بقای اسد بیشتر مانور سیاسی برای دریافت امتیازهای بیشتر از غربی ها به ویژه رفع تحریم ها و گشایش بازارهای جهانی برای فروش محصولات فراوان نفتی اش است. به موازات آن به گفته این منابع ایران تلاش می کند تا به برنامه هسته ای اش بی توجه به نگرانی های موجود نزد کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ادامه دهد و تلاش خواهد کرد تا در سایه آن به تعامل با غرب بپردازد تا به این ترتیب کفه موازنات منطقه ای را به سود خود تغییر دهد. به گفته این منابع تنها مساله ای که ایران پذیرفته بر سر آن کوتاه بیاید موضوع بحرین است که ایران موافقت کرده برای آرام کردن آن کمک کند.

به اعتقاد کارشناسان تهران تلاش می کند از به قدرت رسیدن حسن روحانی، رئیس جمهوری معتدل ایران برای شکست تحریم های بین المللی و دیپلماتیک استفاده کند و هم زمان روابط خود را با کشورهای عربی منطقه خلیج فارس گسترش دهد. روابطی که در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به شدت تیره شده بود.

روحانی به محض پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ایران بر تمایل خود برای ایجاد رابطه ای صمیمی با عربستان تاکید کرده بود و در کنفرانس مطبوعاتی خود پس از پیروزی در انتخابات عربستان را کشور دوست و برادر توصیف کرده بود و خواستار تقویت روابط دو جانبه شده بود. وی همچنین در دیدار با نمایندگان حج و اوقاف جمهوری اسلامی ایران بر وجود بسیاری از امور مشترک که به سود مصالح دو طرف است، تاکید کرده و گفته بود که ضرورت دارد سطح روابط و همکاری های میان دو طرف ارتقا یابد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11