تحریم صنعت نفت، باید‌ها و نبایدها
منصور معظمی *
شرق: تشدید تحریم صنعت نفت ایران با هدف محروم کردن کشور از درآمدهای نفتی و وادارکردن آن به همکاری با جامعه جهانی برای برطرف سازی ابهامات درباره برنامه احتمالی هسته ای از بیش از یک سال پیش آغاز شده است. بدیهی است رصد واقع بینانه وضع موجود می تواند در دستیابی به راهکارهای رفع و گذر از شرایط فعلی نقش بسیار عمده ای ایفا کند. بر این اساس در بررسی زیر سعی می شود تا به صورت کاملا اجمالی، پیامدهای ناشی از اعمال تحریم های نفتی بر صنعت نفت ایران به صورت فهرست وار ارایه شود. لازم به ذکر است که مسلما تاثیر تحریم ها فقط به این موارد محدود نیست.
• طبق برخی گزارشات در پی این تحریم ها و کم شدن خرید نفت از ایران، فاصله بسیار زیادی بین برنامه پیش بینی شده و عملکرد واقعی تولید دیده می شود. بر این اساس درآمد کشور و همچنین شرکت ملی نفت ایران از محل فروش نفت خام کاهش یافته است. در بخش سرمایه گذاری پروژه های نفتی، این کاهش چشمگیر تر است. حجم عظیمی از سرمایه گذاری های شرکت ملی نفت ایران در حال حاضر در پارس جنوبی انجام می شود که در نتیجه به تولید نرسیدن فازها، بازپرداخت تعهدات مالی فشار عظیمی به ساختار مالی شرکت ملی نفت ایران وارد کرده است. عدم بازگشت درآمد حاصل از تولیدات و صرف این منابع در پروژه های در دست اقدام، یکی از تنگناهای شرکت ملی نفت ایران در توسعه هرچه سریع تر این میدان مشترک است موضوعی که در صورت اصلاح می توانست تا توسعه کامل این میدان نقش بسزایی در بهبود روند کار ایجاد کند. با توجه به شرایط فعلی حتی در صورت به ثمر رسیدن پروژه های در دست اجرا و با وجود صرف وقت و هزینه زیاد، به ناچار باید بین عدم تولید از این میادین یا کاهش تولید از سایر میادین یکی را انتخاب کرد.
• تحریم فروش برخی اقلام خاص و همچنین داد و ستد با ایران، منجر به بروز مشکلات عدیده در تامین بسیاری از کالاهای ضروری صنعت نفت شده است. از سوی دیگر حتی در صورت دورزدن تحریم ها، اقلام مورد نیاز مهم که گاهی از تکنولوژی روز نیز برخوردار نیستند با هزینه های بیشتر و در زمان طولانی تر در اختیار پروژه ها قرار می گیرند. اگرچه در برخی موارد نیز عملا کالاهای مورد نیاز قابل تامین نبوده و باعث رکود پروژه ها شده است که این موضوع در پروژه های بسیار اولویت دار نیز به خوبی قابل مشاهده است. به طور مثال مشکلاتی مانند تامین دکل یا سایر اقلام مورد نیاز حفاری و همچنین مشکل تامین سایر کالاهای مهم پروژه باعث شده که امکان بهره برداری از هیچ یک از فازهای پارس جنوبی طی سال های اخیر فراهم نشود.
• با توجه به کاهش صادرات، تولید از برخی چاه ها متوقف یا در حد اندک است. اثر منفی چنین اقداماتی می تواند به عدم تحقق اهداف تولید در صورت لغو تحریم ها منجر شود. چراکه جهت حفظ تولید قبلی مخزن و تولید از چاه ها با روند قبلی، نیاز به صرف هزینه های بعدی برای انگیزش چاه یا حفر چاه های جایگزین و... وجود خواهد داشت.
*عضو هیات علمی دانشگاه
نظر شما :