مانور مشترک ایران و روسیه با نیم نگاهی به سوریه

دیپلماسی ایرانی: سرانجام پس از بارها پهلوگیری ناوهای روسی در بنادر ایران در یک سال  گذشته، یک ناوگروه ایرانی برای نخستین بار مجوز حضور در بنادر روسیه را دریافت کرد. این ناوگروه که از دو ناو پیکان و جوشن تشکیل شده  به  بندر آستاراخان روسیه اعزام شده که پیش از این کرملین با مانوردهی شرکت های ایرانی در آن مخالفت کرده بود. روابط عمومی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی می گوید: این ناوگروه حامل پیام صلح و دوستی برای فدراسیون روسیه و کشورهای همجوار در دریای خزر است. اما ناوگروه ایرانی در حالی به بندر روسیه رسیده که مقامات مسکو از برگزاری رزمایشی مشترک با ایران در دریای خزر خبر می دهند. آخرین رزمایش مشترک ایران و روسیه در دریای خزر در سال 2009، برگزار شده بود. پیش از این نیز هدف از اعزام ناوهای روسی به بنادر جنوبی ایران تقویت روابط امنیتی و صلح و دوستی بین دو کشور عنوان شده بود.

در شرایطی که در ماه های اخیر چند مانور نظامی مشترک بین آمریکا و کشورهای منطقه در خلیج فارس برگزار شده، خبرگزاری نووستی به نقل از یک فرمانده روسی از تصمیم ایران و روسیه برای انجام مانور مشترک در دریای خزر خبر می دهد. تا کنون بیشتر تمرکز ارتش ایران بر برگزاری مانورهایی در مناطق جنوبی ایران معطوف بوده اما این بار نیروی دریایی جمهوری اسلامی قصد دارد با همکاری روسیه مانوری در دریای خزر برگزار کند. دریایی که بر سر سهم ایران از آن همچنان اختلافاتی با کشورهای همسایه وجود دارد. همچنین ایران در حالی این مانور را به طور مشترک با روسیه برگزار می کند که همچنان پرونده موشک های اس – 300 بین دو کشور باز است.

نیکولای یاکوبووسکی، معاون فرماندهی نیروهای روسی در دریای خزر در گفت و گو با این خبرگزاری روس خاطرنشان کرد، دو کشور قصد دارند در نیمه دوم سال 2013، این مانور دریایی را برگزار کنند. 

هفته گذشته، سیاوش جره، معاون بخش عملیاتی نیروی دریایی جمهوری اسلامی در خصوص اعزام ناوگروه ایرانی به بندر آستاراخان روسیه، اظهار داشت: از آنجایی که دریای خزر منطقه ای برای صلح به شمار می رود، این ناوها نیز پیام دوستی و صلح را می رسانند و آموزش نیروهای جوان نیز از دیگر اهداف اعزام این ناوها به شمار می رود.

در دسامبر گذشته ناو مارشال روسیه به بندر عباس اعزام شد و سپس در ماه آوریل، سه کشتی روسی از ناوگان پاسیفیک در بندر عباس پهلو گرفتند.

به گزارش دیپلمات، باوجود تحرک های ناوی اخیر و اعلام خبر برپایی رزمایش مشترک در دریای خزر، ایران و روسیه اغلب در مورد دریای خزر اختلاف نظرهایی داشته اند. در واقع سال گذشته دولت روسیه برای جلوگیری از خرید 25 درصد سهام  بندر آستاراخان توسط شرکت های ایرانی، وارد عمل شد. مسکو برای تحقق هدف خود از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل استفاده کرد که به بهانه برنامه های هسته ای ایران، علیه جمهوری اسلامی اعمال می شود. یک مقام روسی در آن زمان مدعی شد: ما می دانیم که این شرکت ها در واقع تحت کنترل مستقیم دولت یا ساختارهای نزدیک به دولت ایران هستند و این درحالی است که بنادر منافع استراتژیک برای روسیه به شمار می روند.

برخی بر این گمانند که اعزام ناوها به بنادر ایران و روسیه و توافق برای برگزاری مانور دریایی مشترک از این واقعیت ناشی می شود که مسکو و تهران قصد دارند اتحاد نزدیک خود را با توجه به شرایط سوریه به نمایش بگذارند.

روزنامه فایننشال تایمز، هفته گذشته گزارش داد ایران، روسیه و چین با روش های مختلفی از جمله اجازه دادن به دولت اسد برای انجام عملیات تجاری از طریق پول رایج این سه کشور، از دولت بشار اسد حمایت می کنند. همچنین این سه کشور ماهیانه 500 میلیون دلار کمک نفتی و خطوط اعتباری به دمشق دارند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10