پیشنهادی مبنی بر حق غنی سازی به ایران بدهید

دیپلماسی ایرانی: آنگونه که مقامات آمریکایی و اروپایی می گویند، پیشنهادی برای زمان و مکان دور بعدی مذاکرات هسته ای به ایران ارائه داده اند اما جمهوری اسلامی به آن پاسخ نداده است. هرچند آنها می گویند هنوز در انتظار پاسخ تهران هستند و در واقع چشم انداز آینده این گفت و گو ها هنوز روشن نیست، رسانه های بین المللی در گزارش های خود راه های مختلفی را به باراک اوباما و متحدانش برای توافق با ایران پیشنهاد می کنند.

کنار آمدن با انجام عملیات غنی سازی محدود در ایران که عده ای آن را غنی سازی با خلوص زیر 5 درصد عنوان می کنند، نکته ای است که در اغلب این تحلیل ها به رئیس جمهور آمریکا گوشزد می شود. برخی دیگر نیز چاشنی لغو تحریم ها را به موافقت با ادامه عملیات غنی سازی محدود در ایران اضافه کرده و معتقدند بدون تضمین تعدیل تحریم ها ، نباید امیدی به همکاری ایران داشت.

در همین حال، شورای سردبیری بلومبرگ فهرستی از اقداماتی که اوباما باید در سال 2013 انجام دهد منتشر کرده است. در این فهرست پیشنهاد غنی سازی 3.5 درصدی به ایران نیز مشاهده می شود. به این ترتیب که ایران اجازه بازرسی و نظارت گسترده تر را به آژانس بین المللی انرژی اتمی بدهد و در مقابل اورانیوم غنی شده 3.5 درصدی برای مصرف راکتورها تولید کند.

در بخش مربوط به ایران فهرست بلومبرگ، آمده است: در مورد ایران، آمریکا باید به اعمال تحریم ها علیه تهران ادامه دهد و در ضمن راه را برای توافق باز بگذارد. توافقی که در آن همکاری با آژانس در مقابل حق غنی سازی محدود در ایران، پیشنهاد می شود. بنا بر این گزارش برنامه غنی سازی محدود ایران که به طور جدی تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار داشته باشد، ریسک ها را کاهش می دهد اما نمی تواند رژیم تل آویو را قانع کند. با این وجود تعدیل نگرانی های بین المللی می تواند شرایط آرام تری برای معامله ای بزرگتر ایجاد کند.

این در حالی است که ماه گذشته میلادی مشاور دیپلماتیک، نیکلا سارکوزی، نخست وزیر اسبق فرانسه، پیشنهاد مشابهی را ارائه داده بود. دیوید لویت به جامعه بین المللی توصیه کرد با غنی سازی زیر 5 درصد در مقابل همکاری های هسته ای ایران موافقت کنند، چرا که در غیر این صورت بار دیگر فشارها برای اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی تشدید می شود.

پیش از این دنیس راس، مشاور سابق کاخ سفید در امور ایران نیز لزوم در نظر گرفتن حق غنی سازی برای ایران را خاطرنشان کرده بود.

اما آنچه هم اکنون از بسته پیشنهادی جدید غرب برای ایران به بیرون درز کرده، حاکی از آن است که این بسته، نسخه به روز شده پیشنهاد های ارائه شده به ایران در بغداد است. در بهار سال جاری آمریکا و متحدانش درخواست تعلیق غنی سازی 20 درصدی را در مقابل لغو ممنوعیت فروش قطعات یدکی هواپیماهای مسافربری به ایران، مطرح کردند. در بسته پیشنهادی قبلی سخنی از موافقت با غنی سازی 3.5 درصدی در ایران به میان نیامده بود و از آنجا که مقامات آمریکایی و اروپایی می گویند، بسته جدید تغییر خاصر ندارد، به نظر نمی رسد این نکته نیز در پیشنهاد های جدید ، مورد اشاره قرار گرفته باشد.

این در حالی است که شماری از مقامات تهران در ماه های اخیر همواره اعلام کرده اند برای مذاکره هسته ای آمادگی دارند و در عین حال برخی دیگر بر ادامه فعالیت های غنی سازی 20 درصدی در ایران تاکید کرده اند. این مواضع متفاوت در کنار پاسخ ندادن ایران به پیشنهاد زمان و مکان مذاکرات، تردید هایی را در غرب در خصوص جدیت تهران برای توافق هسته ای، ایجاد کرده است. از سوی دیگر تعطیلات سال نو و پس از آن انتخابات ریاست جمهوری در ایران پیش رو است که عملا مذاکره هسته ای در طول این مدت را غیر ممکن می کند.

به این ترتیب غرب حدود دو ماه برای توافق هسته ای با ایران فرصت دارد و این در شرایطی است که تهران هنوز به درخواست غرب برای مذاکره پاسخ نداده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 10