عراق چه پیامی برای ایران دارد؟

دیپلماسی ایرانی: عادل عبدالمهدی، معاون سابق رئیس جمهوری عراق و یکی از روسای مجلس اعلای اسلامی عراق روز یکشنبه از پاریس به تهران آمد و با دکتر علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران و دکتر سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان دیدار و گفت وگو کرد. سفر عبدالمهدی به ایران در سکوت رسانه های خبری صورت گرفت که البته به دلیل عدم داشتن پستی رسمی توسط وی اتفاق چندان تعجب آوری نیست. اما نکته سفر عبدالمهدی به ایران آمدن او از فرانسه است. معاون سابق رئیس جمهوری عراق ابتدا به آلمان رفته بود و در آن جا با جلال طالبانی، رئیس جمهوری عراق که بیش از دو ماه است برای گذراندن دوره درمان در آلمان به سر می برد، به بحث و گفت وگو نشسته بود و پس از آن به فرانسه رفت و در پاریس با اخضر ابراهیمی، نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه و غسان سلامه، وزیر سابق اطلاع رسانی لبنان دیدار کرده است.

عبدالمهدی در آلمان با طالبانی درباره اوضاع جاری عراق و پس از آن با حضور فرید یاسین، سفیر سابق عراق در فرانسه درباره اوضاع جاری در سوریه گفت وگوهای مفصلی انجام داده است.

درباره جلسه پاریس، دفتر عادل عبدالمهدی با صدور بیانیه ای اعلام کرد که دیدار معاون سابق رئیس جمهوری عراق با اخضر ابراهیمی و غسان سلامه در پاریس طولانی بوده و این سه درباره مساله عراق و سوریه به ویژه بحران جاری در دومی به طور مفصل گفت وگو کرده اند. در این دیدار درباره وضعیت بحرانی سوریه و تداوم آن ابراز نگرانی شده و بر لزوم موفقیت اخضر ابراهمی در ماموریتش و رسیدن به یک راه حل واقعی برای پایان دادن به خشونت ها و بحران جاری در این کشور و توقف خون ریزی ها تاکید شده است.

غسان سلامه این روزها از مشاوران نزدیک ابراهیمی محسوب می شود و درباره بحران سوریه به وی کمک می کند. وی پیش از این معاون سرجیو دیمیلو، نماینده سازمان ملل در بغداد که در سال 2003 در پی یک حادثه تروریستی کشته شد، بود. وی همچنین در حال حاضر مسئولیت یکی از مهم ترین دانشگاه های فرانسه را بر عهده دارد و از روابط نزدیکی با سیاستمداران و مقام های عالی رتبه فرانسوی برخوردار است.

سفر عبدالمهدی به ایران از قبل اعلام نشده بود. برای همین سفر وی را می توان ناگهانی دانست. سفرش به ایران و دیدارش با مقام های ایرانی را پایگاه اطلاع رسانی مجلس اعلای اسلامی عراق در ایران اعلام کرده است. عبدالمهدی احتمالا پیامی روشن را از طرف اخضر ابراهیمی و اروپایی ها به طرف ایرانی داده است. به ویژه که اخضر ابراهیمی نیز سفرش به تهران را که روز گذشته وزارت امور خارجه ایران اعلام کرده بود، تکذیب کرده است. اعلام خبر آمدن ابراهیمی به ایران و با فاصله کمتر از یک روز تکذیب آن توسط سخنگوی ابراهیمی و هم زمان آمدن عادل عبدالمهدی به ایران می تواند این پیام را داشته باشد که ابراهیمی قصد دارد به ایران بیاید ولی از ایران می خواهد که کاری را انجام دهد تا با وجود فشارهای غربی ها به ویژه امریکایی ها که در وضعیت فعلی تلاش بسیاری می کنند که ایران و سوریه را در کنار هم قرار داده و نقشه های خود را علیه آنها هم زمان عملی کنند و در همین رابطه نمی خواهند که ابراهیمی به تهران سفر کند، سفرش به ایران بی ثمر نماند.

از نگاهی دیگر می توان این گونه برداشت کرد که ابراهیمی تا زمانی که دریابد سفرش به ایران مثمر ثمر خواهد بود، عبدالمهدی را پیام رسان خود به ایران انتخاب می کند اگر چه خود شخصا به سوریه می رود و با مقام های سوری بر سر چگونگی پایان دادن به بحران جاری در کشورشان مستقیما بحث و تبادل نظر خواهد کرد.

حال چرا عادل عبدالمهدی برای این کار انتخاب شده است؟ پاسخ این سوال روشن است، وی در چارچوب مجلس اعلای اسلامی عراق از افراد نزدیک به ایران محسوب می شود، روابط حسنه و بسیار نزدیکی با بسیاری از مقام های ایرانی دارد و هم زمان نزد اروپایی ها به ویژه فرانسوی ها چهره شناخته شده ای است. وی قبل از سقوط حکومت دیکتاتوری صدام حسین در عراق در سال 2003 نماینده مجلس اعلای اسلامی عراق در فرانسه بود. همچنین با مقام های سوری و شخص بشار اسد نیز آشنایی کامل دارد و همان طور که برخی نمایندگان مجلس عراق گفته اند از جمله مهم ترین افرادی است که در بحران اخیر رابط بغداد با دمشق بوده و در کنار سید عمار حکیم، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق بارها با شخص بشار اسد، رئیس جمهوری تماس داشته و با وی برای حل بحران سوریه به گفت وگو نشسته است.

علاوه بر آن در حال حاضر عراق رئیس دوره ای اتحادیه عرب است و همین مساله باعث شده تا نقشی غیر قابل انکار در پرونده های مختلف منطقه ای از جمله پرونده سوریه که در وضعیت فعلی حساس ترین پرونده منطقه است، داشته باشد.

تا کنون روشن نیست که مفاد مذاکرات طولانی عبدالمهدی با ابراهیمی و مشاور وی غسان سلامه چه بوده و چه مساله ای سبب شده است تا وی فورا به تهران بیاید و پیام یا حداقل جزئیات گفت وگوهایش با فرانسوی ها و نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب در پرونده سوریه را به اطلاع طرف ایرانی برساند. احتمالا در روزهای آینده اخبار تازه ای در این زمینه خواهیم شنید اما آن چه مسلم است این است که فعالیت های دیپلماتیک تازه ای در پرونده سوریه آغاز شده که با بسیاری از پرونده های دیگر منطقه مرتبط است و ایران نیز یک طرف مهم آن محسوب می شود.