جنگ رسانه‌ای عربستان و روسیه

دیپلماسی ایرانی: بحران میان ریاض و مسکو به دلیل سلسله بحران های موجود در حال افزایش است. هر دو طرف یکدیگر را به واکنشی تلافی جویانه تهدید می کنند در حالی که در این میان طرف سومی نیز وجود ندارد که آنها را به آرامش دعوت کند.

به گزارش وب سایت شبکه خبری الجزیره، بحران جدید در روابط دو کشور پس از آن آغاز شد که عمر الزبیدی، خبرنگار سیاسی روزنامه عربستانی الوطن به نقل از میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه نوشت: "ماهر اسد، برادر بشار اسد رئیس جمهوری سوریه در پی انفجار مقر شورای عالی امنیت ملی سوریه در دمشق در ماه میلادی گذشته یکی از پاهای خود را از دست داده است." وی به نقل از بوگدانوف تاکید کرد که ماهر در آن جلسه که برای بررسی بحران جاری در سوریه تشکیل شده بود، شرکت داشته و مصدوم شده است و اکنون نیز از وضعیت جسمانی خوبی برخوردار نیست.

این خبر واکنش سریع وزارت امور خارجه روسیه را به دنبال داشت. این وزارت خانه با صدور بیانیه ای مطبوعاتی اعلام کرد، اظهارات منصوب به معاون وزیر امور خارجه روسیه عاری از صحت است.

در عین حال پس از انتشار این خبر جنگ رسانه ای دو طرف نیز آغاز شد که این بار روس ها در واکنش به اخبار منصوب به آنها توسط مطبوعات عربستانی اقدام به انتشار اخباری علیه عربستانی ها کردند.

روزنامه ارگومینتی نیدلی، در خبری اعلام کرد، امیر بندر بن سلطان، رئیس سازمان امنیت عربستان و مشعل القرنی، معاون او در یک عملیات سری توسط سازمان امنیت سوریه در پاسخ به عملیات انفجار مقر شورای عالی امنیت ملی سوریه موسوم به "آتشفشان دمشق" که در 17 جولای گذشته رخ داد و باعث کشته شدن چهار تن از مقام های ارشد امنیتی و نظامی سوریه شد، کشته شدند.

الجزیره تلاش کرد تا از طریق یک دیپلمات عربستانی با وزارت امور خارجه روسیه تماس بگیرد و منبع این خبر را کشف کند، این وزارت خانه در پاسخ به این پیگیری ها جواب داد: "این پاسخی به اخباری بود که روزنامه عربستانی درباره خانواده اسد، منتشر کرده بود."

با این حال عمر الزیبدی می گوید که صدای ضبط شده بوگدانوف را در اختیار دارد که از یونان به وی گفته است که ماهر یک پایش را در پی حادثه انفجار مقر شورای عالی امنیت ملی سوریه از دست داده است. روزنامه الوطن نیز در وب سایت خود صدای بوگدانوف را پخش کرده و زیر آن نوشته است: "این دلیلی است بر این که ثابت شود که بیانیه وزارت امور خارجه روسیه گمراه کننده است."

الزبیدی که مسئولیت پیگیری پرونده دخالت روسیه در سوریه را در روزنامه الوطن بر عهده دارد، در این باره می گوید که خود شخصا ظرف هفته های گذشته به تحقیق درباره سرنوشت ماهر اسد، فرمانده ارتش جمهوری گارد ریاست جمهوری و رهبر فعلی کمیته حل بحران پرداخته و متوجه شده است که وی از زمان انفجار مقر شورای عالی امنیت ملی سوریه از انظار پنهان شده است.

به هر صورت خبر مصدوم شدن ماهر از زبان معاون وزیر امور خارجه روسیه و ترور بندر بن سلطان و معاونش به طور گسترده ای در رسانه ها منعکس شدند.

اما درباره خبر ترور بندر بن سلطان و این که از زمان انتصابش به عنوان رئیس سازمان امنیت عربستان در انظار عمومی ظاهر نشده است، جمال خاشقجی، تحلیلگر عربستانی مسائل سیاسی و از افراد نزدیک به حکومت عربستان می گوید: «بندر چهره معروفی است که تجربه بسیاری در زمینه مسائل امنیتی دارد و علاوه بر آن وی را مرد عمیق روابط بین المللی می دانند، این که از انظار عمومی غایب شود و جایی ظاهر نشود به طبیعت کار امنیتی او باز می گردد.»

بندر بن سلطان در 19 جولای گذشته ضمن حفظ سمت دبیر کلی شورای عالی امنیت ملی عربستان به عنوان رئیس سازمان امنیت این کشور نیز منصوب شد. وی پسر سلطان بن عبدالعزیز، ولیعهد و وزیر دفاع سابق که چند ماه پیش در پی بیماری سرطان در گذشت، است و از سال 1983 تا 2005 سفیر عربستان در امریکا بوده است.

خاشقجی درباره بحران رسانه ای به وجود آمده میان عربستان و روسیه می گوید: «این که عده ای می گویند که امیر بندر مسئول ادامه بحران در سوریه است و روسیه نیز به همین دلیل از او به شدت ناراحت است، صحیح نیست.»

وی درباره این که چرا حکومت عربستان بیانیه ای در تکذیب خبر ترور بندر صادر نکرد نیز می گوید: «این کار در راستای دیپلماسی همیشگی عربستان است که هیچ گاه نسبت به اخبار مطبوعات بیانیه ای صادر نمی کند. اگر یک مقام روسی این خبر را بیان می کرد، قطعا دولت عربستان بیانیه ای در پاسخ به وی زمینه صادر می کرد.»

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که بحران روابط روسیه و عربستان غیر قابل حل است حتی اگر بحران جاری در سوریه نیز حل و فصل شود. تصمیم گیران اصلی سیاسی در مسکو بر این اعتقادند که عربستان یکی از مهره های اصلی امریکا در جهان است و به نیابت از امریکا در پرونده های مختلف دخالت می کند. ریاض نیز بر این باور است که روسیه اکنون به تهدید امنیت ملی آن تبدیل شده است.