ریشه های سیاسی تظاهرات افغانها در مقابل سفارت ایران
دیپلماسی ایرانی: بیش از یک هفته است که بحث تظاهرات افغانها در مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل برای اعتراض به اعدام چند تن از مهاجران افغان در ایران به بحثی داغ در محافل خبری منطقه تبدیل شده است.
گرچه پس از برگزاری اولین تظاهرات در هفته گذشته که بسیاری از تحلیلگران این موضوع را بی ارتباط با مسائل سیاسی میان ایران و افغانستان و تنها اعتراض به یکی از قوانین قضایی ایران در مورد مهاجران افغان توصیف کردند اما با ادامه این اعتراضات و شدت یافتن خشم تظاهر کنندگان در برابر سفارت ایران سوال برانگیز شد.
در واکنش به این روند اعتراضی همراه با خشونت، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت: "مقامات دولتی افغانستان اخبار مربوط به برخورد نا مناسب دولت ایران با مهاجران افغان را "شایعه" دانسته و آن را رد کردهاند. وی ضمن نسبت دادن این ماجرا به حامیان ریگی تاکید کرد که مقامات افغان "معتقدند که فشارهایی برای مخدوش ساختن روابط خوب تهران و کابل در حال انجام است."
اما پس از گذشته بیش از یک هفته از این اعتراضات و ادامه انتشار اخباری در این ارتباط می توان از زاویه سیاسی به اعتراضات افغانها در برابر سفارت ایران نگاه کرد چراکه ادامه این روند غیر سیاسی بودن ماجرا و بعد اجتماعی آن را تا حدی زیر سوال میبرد.
در نگاه سیاسی هرچند سخنگوی دستگاه دیپلماسی پشت پرده این جریانات را به حامیان جندالله مرتبط می داند اما دولت افغانستان نیز چندان غیر مسئول نیست چراکه برای برگزاری هر نوع تجمع یا اعتراضی اخذ مجوز از نهادهای داخلی به ویژه وزارت کشور افغانستان ضروری است و به این ترتیب دولت افغانستان با اطلاع و آگاهی اقدام به صدور مجوز این اعتراضات کرده است.
علاوه بر این چنانچه دولت افغانستان تحت فشار افکار عمومی خود اقدام به صدور مجوز کرده بود نیز برگزاری یک باره این تظاهرات کفایت میکرد در حالی که ادامه این اعتراضات به همراه افزایش میزان خشونت مردم در تظاهرات دوم نشان میدهد که مساله بیشتر ریشههای سیاسی دارد.
به نظر می رسد اینکه دولت افغانستان به معترضین اجازه داد تا در مقابل سفارت ایران در کابل دست به اعتراض بزنند نشان میدهد که این روند ناشی از یک تصمیم بوده و تصادفی و اتفاقی نبوده است.
از سوی دیگر همزمانی این اعتراضات با سفر آقای حامد کرزای به امریکا ابهامات مختلفی را برای تحلیلگران مسائل افغانستان به همراه دارد. همچنین باید توجه داشت که پس از برگزاری اولین تظاهرات اعتراضی افغانها مقابل سفارت ایران، معاون وزارت خارجه افغانستان در سفر به تهران، گفت و گوهایی نیز پیرامون این موضوع با مقامات ایرانی داشت و بی تردید طرف ایرانی توضیحات لازم را ارائه کرده است. با این وجود اعتراضات در کابل متوقف نشد بلکه با خشونت بیشتر ادامه یافت.
به نظر می رسد که مجموع نشان دهنده سیاسی بودن تظاهرات افغان ها در مقابل سفارت ایران است که البته ضمن تاثیرگذاری بر روابط دوجانبه ایران و افغانستان، برگزاری و ادامه آن در آستانه سفر رئیس جمهور افغانستان به امریکا ابهامهایی را در ارتباط با انگیزه ای صدور مجوز برای این تظاهرات ایجاد کرده است.
نظر شما :