موقعيت ايران در درياى خزر روز به روز ضعيف‌تر مى‌شود
دیپلماسی ایرانی: وزارت امور خارجه ایران اخیرا اعلام کرد، توافق بر سر ۷۰ درصد از رژیم حقوقی خزر بین کشورهای ساحلی انجام گرفته است. این توافق‌ها به عقیده کارشناسان امور خزر درباره عمده اختلافات، یعنی تعیین محدوده مرزی در دریا یا به طور کلی مسئله رژیم حقوقی خزر نیست. چرا که مثلا مسائل مربوط به تقسیم دریا در قسمت جنوبی آن بین ایران، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان همچنان لاینحل باقی مانده است.
مسائل دریای خزر بخشی از سیاست منطقه‌ای روسیه به حساب می‌آید. سیاستمداران ایران و روسیه خزر را دریای صلح و غیرنظامی توصیف می‌کنند. درعین حال بر سر تقسیم آن و تعیین محدوده‌های مرزی ۵ جانبه اشتراک مساعی ندارند.
به عقیده کارشناسان، اختلاف روسیه و ایران به ویژه پس از آخرین نشست سران کشورهای ساحلی بیشترآشکار شد که بدون مشارکت احمدی نژاد در قزاقستان در سپتامبر سال ۲۰۰۹ انجام گرفت. عدم حضور ایران در اجلاس سران حوزه دریای خزر باعث شد که ایران در موضع تدافعی و انفعالی قرار بگیرد و شرکتهای نفت و گاز روسی و غربی در دریای خزر فعال‌ترعمل کنند.
جمهوری آذربایجان و ترکمنستان علی‌رغم لاینحل ماندن رژیم حقوقی خزر در سال‌های اخیر بهره‌برداری از منابع نفتی و گازی را به کمک روسیه و شرکتهای انرژی غربی آغاز کردند.
ایران مخالف حضور شرکتهای غربی در دریای خزر است و مشخص شدن وضعیت حقوقی دریای خزر را زمینه‌ای برای بهره‌برداری از انرژی دریای خزر تلقی می‌کند.
شرکتهای نفت و گاز روسی و غربی در سال‌های گذشته به وضعیت حقوقی خزر اهمیتی نداده‌اند. ولی به نظر کارشناسان لاینحل ماندن وضعیت حقوقی خزر برای این شرکت‌ها در درازمدت می‌تواند مشکلاتی را فراهم کند.
لاینحل ماندن وضعیت حقوقی خزر به نظامی شدن این دریا و کشیده شدن پای امریکا و ناتو به آن انجامیده است. مهم‌تر از همه به نظر کارشناسان امور، ادامه روند کنونی به از بین رفتن موقعیت استراتژیک ایران در انتقال نفت و گاز حوزه دریای منجر شده است.
هم اکنون شرکتهای روسی و غربی به ویژه "ار و ا" آلمان در محدوده مرزی ترکمنستان و جمهوری آذربایجان فعالیت می‌کنند. نزدیکی مواضع جمهوری آذربایجان و ترکمنستان واقع در جنوب دریای خزر موضع ایران را بیش از پیش تضعیف می‌کند و نقش ایران را در مسائل دریای خزر کاهش می‌دهد. این مسئله به عقیده برخی از کارشناسان موجب خواهد شد ایران خواست چهار کشور ساحلی شوروی سابق را بپذیرد.
نظر شما :