میانجی‌گری بعید نیست
سایت سیفای نیوز از سایت‌های معتبر برزیل، از تلاش این کشور برای میانجی‌گری میان ایران و امریکا خبر داده است. به گزارش این سایت، لوییز ایناسیو لولا داسیلوا، رییس جمهور برزیل بعد از اتمام اجلاس گروه 20 و مشاهده واکنش‌های غرب علیه ایران تصمیم گرفت دامنه همکاری اقتصادی خود با ایران را گسترش دهد.
گفت و گوی دیپلماسی ایرانی با دکتر منصور معظمی، کارشناس و تحلیل‌گر مسائل برزیل:
آیا ظرفیت‌ها و توان برزیل می‌تواند احتمال وجود گمانه‌ای چون میانجی‌گری این کشور میان ایران و امریکا را تقویت کند؟
آقای لولا رئیس جمهور برزیل نشان داده که فرد لایقی است که به دنبال پیدا کردن فرصت‌ها در صحنه جهانی است. او درصدد است از این فرصت‌ها برای تامین منافع ملی کشور خود استفاده کند، لذا چندان احتمال صحت این گمانه زنی‌ها بعید نیست.
به نظر می‌رسد که با توجه به بحث هسته‌ای برزیل و نزدیکی موضوعات این بحث به مسائل هسته‌ای ایران همراهی با ایران به نفع این کشور خواهد بود، ضمن این که ایران یکی از بزرگترین شرکای تجاری برزیل در خاورمیانه است و برزیلی‌ها می‌توانند از این محل هم برای افزایش ارتباط و صادرات به ایران استفاده کنند.
باید منتظر آینده بود، البته در اخبار آمده بود که آقای احمدی نژاد سفری را به برزیل خواهند داشت و در همین زمینه ملاقاتی هم میان ایشان و رئیس جمهور برزیل در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل انجام شود، به نظر می‌رسد برزیل علاقمند به این ارتباط و بازدید آقای احمدی نژاد از کشورش است. به عقیده من تلاش برزیل برای توسعه ارتباطات خود با ایران در راستای واقع گرایی هیات حاکمه این کشور است.
آیا روابط سیاسی ایران و برزیل و برزیل و امریکا به اندازه‌ای عمق دارد که امکان بهره‌گیری از این روابط در ابعاد دیپلماتیک میان طرفین وجود داشته باشد؟
روابط ایران و برزیل روابطی عمیق و طولانی است، دو کشور رابطه سیاسی با قدمت صد و چهار سال دارند و جالب این که سفارت ایران در برزیلیا بر اولین سفارتی است که در این کشور و توسط رئیس جمهور وقت برزیل افتتاح می‌شود. به این ترتیب سوابق روابط بسیار طولانی و گسترده است و اکنون نیز روابط در سطح خوبی است اما بدان معنا نیست که ارتباط میان دو کشور در سطحی که باید باشد، ادامه دارد.
فرصت‌های کار با برزیل بسیار زیاد است و امکان دارد با اقداماتی که در دست بررسی است فضای گسترش فرصت‌ها میان دو کشور فراهم شود. در این مسیر برزیل باید به واقعیت‌ها در روابط با ایران توجه کند و برای هماهنگی و همکاری با ایران نه تنها در بعد اقتصادی بلکه در سطح سیاسی گام بردارد.
با توجه به رویکرد جدید رئیس جمهور امریکا در برابر کشورهای آمریکای لاتین، روابط برزیل با امریکای دوران اوباما موفق‌تر خواهد بود یا روابط برزیل با ایران در دوران محمود احمدی نژاد؟
به نظر من برخی سیاست‌های برزیل نزدیکی زیادی با سیاست‌های ایران دارد؛ به عنوان مثال در ایران مبحث عدالت اجتماعی مطرح است و در برزیل مبحثی تحت عنوان FUME ZERO یعنی گرسنگی صفر مورد نظر دولت است یا در هر دو کشور فراهم سازی امکانات برای قشر محروم جامعه مطرح است.
اما از طرف دیگر روابط برزیل با ایالات متحده امریکا روابط کاملا استراتژیکی است و امریکا بزرگ ترین شریک تجاری برزیل است، برداشت شخص من این است که به دلیل این که سیاست خارجی برزیل از ثبات و درایت و عقل‌گرایی نسبی بر مبنای منافع ملی برخوردار است، دولتمردان این کشور به گونه‌ای عمل می‌کنند که نه ایران ناراضی باشد و نه امریکا.
در عین حال معتقدم که امریکایی‌ها برای حل مسئله خود با ایران دنبال آلترناتیوهایی هستند و با پذیرش این مساله به نظر می‌رسد که برزیل می‌تواند یک آلترناتیو مناسب باشد چراکه ایران برزیل با یکدیگر هیچ مشکلی ندارند. روابط مناسبی میان دو کشور برقرار است و سیاست‌ها و منافع مشترک فراوانی دارند. به این ترتیب آقای اوباما برای این که یخ روابط با ایران را به نحوی آب کند دنبال انتخاب یکی از شرکای اقتصادی یا سیاسی ایران است که قادر باشد این نقش را به خوبی ایفا کند.
ممکن است این سوال مطرح شود که چرا ونزوئلا برای این کار انتخاب نشده است؟ در پاسخ باید گفت که نقش ونزوئلا و رابطه این کشور با امریکا یک رابطه تعریف شده ثابت و درست نیست و لذا این نقش را نمی‌تواند بازی کند، از سوی دیگر به دلیل حضور موثر و مثبت ایران در امریکای لاتین، امریکاییان مایل هستند اولا عملکرد ایران را در آمریکای لاتین کنترل کنند و ثانیا اگر قرار است ما نیز در آمریکای لاتین کاری انجام دهیم این کار، همراه و هماهنگ باشد به نحوی که برای امریکا ایجاد اشکال نکند.
اقداماتی که ایران طی سالیان اخیر در آمریکای لاتین انجام داده در راستای منافع ملی کشور بوده و به هیچ وجه در تعارض با امریکاییان نبوده، ایران تنها با حضور در آمریکای لاتین در صدد بوده از فرصت‌های موجود در این منطقه بهره گیرد.
نظر شما :