سرعت تحریم‌ها از پیشرفت هسته‌ای پیشی می‌گیرد
در حالی که به گفته دیپلمات های غربی بعد از سه سال افزایش مداوم تعداد سانترفیوژها در تاسیسات هسته‌ای ایران، از اواخر ماه مه تعداد سانتریفیوژهای فعال افزایش نیافته است اما روند تشدید تحریم‌های اقتصادی فارغ از چگونگی وضعیت هسته‌ای ایران سرعت بیشتری گرفته است.
برای طرف‌های غربی این سوال پیش آمده که چرا ایران علی رغم وجود سانتریفیوژهای اضافی در شرایط کنونی از آنها استفاده نمی‌کند، در پاسخ دو گزینه مطرح است؛ این‌که تصمیم ایران برای توقف افزیش سانتریفیوژها آگاهانه و برای کاستن از سرعت پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای است که در این صورت امید پیشرفت مذاکرات تهران و 1+5 تقویت می‌شود یا این که مشکلات فنی مانع از به کارگیری سانتریفیوژهای اضافی و افزایش تعداد آنها شده است که در این صورت تاکید ایران بر ادامه غنی سازی اورانیوم و پیشبرد برنامه‌ها و اهداف هسته‌ای کشور با مشکلاتی مواجه می‌شود که احتمالا بازهم از قدرت چانه زنی ایران در مذاکرات می‌کاهد.
در حالی که ایران مکررا بر همکاری خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید می‌کند و حتی به تازگی زمینه توسعه نظارت بازرسان این نهاد بین المللی از تاسیسات هسته‌ای کشور را فراهم ساخته است اما شرایط به گونه‌ای در حال گذر است که انتظار می‌رود گروه ۵+۱ روز دوم سپتامبر حمایت از مجموعه چهارم تحریم‌ها علیه ایران را به چین و روسیه بقبولاند.
از سوی دیگر اقدامات یک جانبه امریکا علیه ایران که در قالب تصویب طرح ممنوعیت فروش بنزین به این کشور خود را نشان داد با ادامه سکوت تهران در برابر پیشنهاد مذاکره مسیر شورای امنیت را طی می‌کند تا به شکل قطع نامه‌ای جدید با همراهی اروپا، چین و روسیه حلقه فشارها را بر ایران تنگ‌تر کند.
در مقابل ایران طی سال‌های گذشته به دلیل نگرانی از احتمال تحریم‌های بین‌المللی اقداماتی را به اجرا گذاشت که گرچه از شکل اقدامات پیشگیرانه خارج شده اما شاید به نظر برخی مسئولین بتواند کمکی بر بهبود وضعیت باشد. با قوت يافتن احتمال تحريم صدور بنزين به ايران، وزارت نفت ایران اعلام کرد که تدابير لازم برای تأمين بنزين کشور صورت گرفته و منابع خبری داخلی بر اساس گزارشات وزارات نفت میزان ذخایر استراتژیک بنزین کشور را حدود یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون لیتر اعلام کردند که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته حدود ۲۵۰ میلیون لیتر افزایش داشته است.
اعتقاد مقامات دولتی ایران همواره این بوده که روند رو به رشد تحریم‌ها اثر مستقیمی بر وضعیت اقتصادی کشور نداشته و حتی تحریم بنزین نیز ابزاری ناکارآمد برای فشار بر فعالیت‌های هسته‌ای کشور است، به گفته غلامحسن نوذری وزير نفت سابق نفت، ايران دارای يکی از عظيم‌ترين منابع نفتی دنيا است و به همين خاطر هيچ کشوری نمی‌تواند بنزين ايران را تحريم کند.
طرح تحريم صدور مواد نفتی پالايش شده از جمله بنزين و گازوئيل به ايران اخیرا در سنای امریکا تصویب شده و بر اساس آن شرکت‌های تامين کننده نفت و گازوئيل ايران دسترسی به بازار آمريکا را از دست خواهند داد، مگر آن که ارتباط خود با ايران را قطع کنند.
گفته شده که از زمان تصویب این طرح شرکت‌های هندی فروش بنزین به ایران را متوقف کرده اند و به گفته برخی کارشناسان اقتصادی بزودی شرکت‌های دیگری که با ایران مبادلات بنزین و گازوئیل داشته‌اند نیز روش شرکت‌های هندی را پیش خواهند گرفت.
گرچه ایران 40 درصد از بنزین مورد نیاز را از خارج وارد می‌کند و این امید وجود دارد که تحریم بنزین با به کارگیری راهکارهایی بر روال عادی زندگی مردم تاثیرگذار نباشد اما واقعیت این است که سخن از تحریم پیش از اجرا، خود به خود بر شرایط اقتصادی جامعه تاثیر می‌گذارد و اکنون با جدی‌تر شدن برخی ابعاد تحریم نمی‌توان آثار آن را بر ساختار اقتصادی کشور و به تبع آن وضعیت معاش مردم انکار کرد.
در عین حال به جز روند روز افزون تورم در جامعه ایران، اقتصاد کشور با دو مشکل عمده دیگر نیز روبروست؛ نخست اين‌که به خاطر کاهش قيمت نفت و کم شدن تقاضا در بازار بين المللی نفت، درآمدهای نفتی کاهش پيدا کرده و دوم اين‌که اولويت‌های حکومت عوض شده است، يعنی اگر دولت در سال‌های گذشته سیاست‌های تسهیل کننده‌ای در مورد اقشار مختلف به اجرا می‌گذاشت اکنون شرایط سیاسی جامعه می‌طلبد که سیستم‌های ضروری برای حفظ امنیت جامعه مورد حمایت بیشتری قرار گیرند.
گرچه محمود احمدی نژاد گفته است که: "ایران می‌‌تواند در عرض یک هفته با تغییراتی در خط تولید تمام بنزین مورد نیاز خود را تأمین کند" اما باید متوجه پیشی گرفتن سرعت تحریم‌ها بر پیشرفت‌های هسته‌ای کشور باشیم.
نظر شما :