سفر «ظریف» به آسیای مرکزی؛ حضور پررنگ «تهران» در روندهای منطقه

به اعتقاد کارشناسان مسائل منطقه، سفر وزیر امور خارجه ایران به آسیای مرکزی پیام نقش‌آفرینی فعال «تهران» در فرآیندهای منطقه‌ای را بیان خواهد کرد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در سفر دوره ای خود به آسیای مرکزی، با مقامات عالی‌رتبه کشورهای این منطقه در خصوص روابط دوجانبه و سایر مسائل منطقه‌ای و بین المللی مورد علاقه مذاکرات انجام می‌دهد.

با توجه به امضای سند همکاری های بلندمدت و جامع بین ایران و چین در بیش از یک هفته پیش، سفر ظریف به منطقه مورد توجه بالای نه تنها در سطح رسانه های داخلی و خارجی، بلکه دوایر سیاسی و اتاق های فکر کشورهای منطقه قرار گرفته است.

بیشتر تحلیلگران بر آنند که با امضای این سند، «تهران» نقش آفرینی فعال تری در حوزه های جغرافیایی مختلف و از جمله آسیای مرکزی خواهد داشت و از منافع ژئوپلیتیکی خود بهتر از گذشته دفاع خواهد کرد.

به اعتقاد «بختیار ایرگشوف» مدیر مرکز ابتکارات پژوهشی «معنا»، در صورت تحقق سند یادشده بین ایران و چین، دیوار تحریم های آمریکا علیه ایران ترک بزرگ خواهد برداشت و چنانچه تهران به عنوان عضو دائمی وارد اتحادیه اقتصادی اوراسیا شود، این دیوار کاملاً فرو خواهد ریخت.

به نظر وی، ایران می‌تواند نخستین کشوری باشد که عدم تاثیر تام و سراسری تحریم های آمریکا و متحدانش را به نمایش گذارد. تجربه ایران می تواند در سایر کشورهایی که تحت تحریم های آمریکا قرار دارند، مورد استفاده قرار گیرد.

ایرگشوف معتقد است طی سفر ظریف به منطقه، موضوعات مربوط به پروژه های حمل و نقل و لجستیک محور مذاکرات وی با مقامات کشورهای آسیای مرکزی را تشکیل خواهد داد، زیرا جمهوری اسلامی از طریق زمینی فقط توسط کشورهای آسیای مرکزی می تواند با چین ارتباط داشته باشد.

بنابراین تهران نسبت به تحقق پروژه های زیربنایی حمل و نقلی و از جمله راه آهن «چین-قرقیزستان-ازبکستان» و «ازبکستان-افغانستان-ایران» توجه نشان خواهد داد. ضمنا در سال گذشته میلادی نخستین محموله ها از طریق مسیر جاده ای «ایران-افغانستان-آسیای مرکزی» انتقال یافتند.

«نعمت میرزا احمد» کارشناس مسائل منطقه، سفر دوره ای وزیر امور خارجه ایران به کشورهای آسیای مرکزی را با توجه به تحولات منطقه ای و به خصوص مذاکرات صلح افغانستان مهم عنوان کرد.

وی ادامه داد: نقش ایران در مبارزه با داعش و سایر گروه های تروریستی و سرکوب آنها در خاورمیانه برای همه جهانیان روشن است. کشورهای منطقه از آنکه تعدادی از گروه های تروریستی و افراطی در افغانستان قرار گرفته و برخی هم برنامه نفوذ به آسیای مرکزی را در دستور اجرا دارند، احساس نگرانی می کند.

بنابراین تبادل نظر و تجربیات با ایران در این زمینه برای مقامات آسیای مرکزی دارای اهمیت بالایی است.

به نظر میرزا احمد، پس از امضای سند همکاری های جامع و راهبردی بین ایران و چین، توجه کشورهای آسیای مرکزی به جمهوری اسلامی بیشتر شده است که این موضوع زمینه برای نقش آفرینی فعال و مثبت تهران در منطقه را بیش از گذشته فراهم خواهد کرد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی منطقه معتقد است که افزایش نقش و حضور ایران در آسیای مرکزی با منافع مهمترین بازیگران این حوزه و به خصوص روسیه و چین در تناقض قرار ندارد که این مهم باید به درک طرف های یادشده برسد.

وی ادامه داد: چنانچه تهران بتواند دقیق و حساب شده اقدام کند، در آینده نه چندان دور شاهد نقش آفرینی فعال آن در عرصه های مختلف منطقه خواهیم بود، با پشتوانه عظیم مشترک فرهنگی و تمدنی ایران و کشورهای آسیای مرکزی این موضوع کاملا قابل تحقق خواهد بود.