کش مکش برگزیت در بحبوحه کرونا

دیپلماسی ایرانی: در حالی که موج های دوم و سوم کرونا سراسر قاره اروپا را فرا گرفته و آمارهای مبتلایان در کشور های مختلف اروپایی درحال رکورد زدن مجدد است و در شرایطی که اولین نشست سران  اتحادیه اروپایی در هفته گذشته پس از مدت ها ویدئو کنفرانسی برگزار شدن  به صورت حضوری در  بروکسل  تشکیل شد تا به مشکلات پیش روی اتحادیه رسیدگی کند، موضوع مذاکرات خروج بریتانیا از اتحادیه اروپایی موسوم به  برگزیت، همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد و نگرانی ها در مورد راهبرد پنهان لندن برای "خروج بدون توافق" از اتحادیه همچنان محافل رسمی و غیررسمی قاره سبز را به خود  مشغول کرده است.

در روزهای منتهی به آخر هفته گذشته که سران اتحادیه اروپایی می‌بایست در بروکسل گرد هم می آمدند، تیم های مذاکره کننده اروپایی و انگلیسی  برگزیت  به دلیل عدم توانایی در دسترسی به تفاهمات و خطوط مشخص تعیین  شده از سوی دو طرف میز مذاکره کننده، تعلیق  مذاکرات را اعلام کردند. 

بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا که پیش از این تاریخ ۱۵ اکتبر را به عنوان آخرین فرصت برای رسیدن به تفاهم تعیین کرده بود، در اولین عکس العمل نسبت به تعلیق گفت وگوهای برگزیت، موضوع ناچار شدن لندن برای ورود به مرحله  "خروج بدون توافق" از اتحادیه را مطرح کرد. البته اظهارات نامبرده به گونه ای طراحی شده بود که امکان ادامه مذاکرات را نیز مسدود نمی کرد.

از طرفی امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه که مشهور است تندترین مواضع را در جمع سران کشورهای اروپایی علیه خروج بریتانیا از این اتحادیه اتخاذ می کند، در پایان اجلاس بروکسل با وانمود به اینکه هیچ‌ گونه نگرانی خاصی از وضعیت پیش آمده ندارد،  خاطرنشان ساخت که لندن بیش از ما نیاز به توافق برای خروج دارد. البته رئیس جمهوری فرانسه که این روزها شدیداً تحت فشارهای داخلی و بین المللی اظهارات نسنجیده  خود در قبال کاریکاتور های هفته نامه فکاهی "شارلی ابدو" و دفاع بی محاسبه از آن قرار گرفته به خوبی به این امر واقف است که اگر موضوع بغرنج ماهیگیری در دریای مانش به یک راه‌ حل مرضی الطرفین نرسد و لندن بخواهد از این امتیاز خود استفاده نهایی را در مذاکرات با اتحادیه به عمل آورد، چه عوارض و مشکلاتی صنعت ماهیگیری و ماهیگیران فرانسوی و اروپایی با آن روبه رو خواهند شد،  و لذا تنها همین یک موضوع کافی است که در صورت فقدان تفاهم، مذاکرات را به بن‌ بست برساند و خروج بدون توافق لندن را زمینه سازی کند.

سایر سران اتحادیه نیز در جریان حضور در اجلاس بروکسل بر این نظر بودند که بر اثر اصرار و فشار فرانسه مذاکرات با لندن به این سمت سوق داده شده که بدون توافق ماهیگیری، توافقی برای خروج به دست نخواهد آمد. در حالی که  بوریس جانسون از سران اروپا گله مند است که پس از ۴۵ سال حضور بریتانیا در اروپای متحد هم ‌پیمانان سابق اروپایی لندن حاضر نیستند توافقی مشابه توافق اتحادیه اروپایی با کانادا در مورد تجارت آزاد را با انگلیس به امضا برسانند.

در این بین و در حالی که همگان منتظرند که مذاکرات تعلیق شده با انعطاف پذیری دو طرف در روزهای آتی از سر گرفته شود و دولت بوریس جانسون با اعلام آمادگی خود برای انجام مذاکرات در لندن در حال آماده سازی افکار عمومی داخلی کشورش برای تصمیمات جدی تر و اجرایی کردن است، "مایکل گو"، نفر دوم کابینه بریتانیا و مسئول تهیه پرونده خروج بریتانیا "بدون توافق" از اتحادیه اروپایی، در اظهار نظری رسانه ای در پاسخ به این که شما گفته بودید که بیش از دو سوم موضوعات (دو طرف) امکان تحقق دارند؟  با قاطعیت پاسخ داد که موضوعات مورد توافق کمتر از عددی است که شما یادآوری کردید. به  عبارت دیگر،  این مسئول بلند پایه دولت انگلیس حتی به بخشی از راه طی شده در طول مذاکرات طولانی بریتانیا و اتحادیه اروپایی نیز ایجاد  تردید کرد.

به هر صورت ساکنین دو سوی "مانش" مجدداً آمادگی خود را برای از سرگیری مذاکرات اعلام کردند. "میشل بارنیه"، مسئول مذاکرات اتحادیه اروپایی در سخنرانی چهارشنبه گذشته خود در پارلمان اروپایی با اشاره به اینکه توافق  همواره در دسترس است، لیکن برای رسیدن به آن باید دو طرف آماده باشند، اشاره غیرمستقیم به شرایطی داشت که مواضع دولت انگلیس در مذاکرات به خروج به وجود آورده است.

اگرچه تمامیت ارضی انگلیس در آب های پیرامونیش یکی از محورهای اصلی اختلافات و مورد نزاع بر سر موضوع ماهیگیری در این آب ها بین اروپا و انگلیس است و چنانچه فرض های حاشیه ای مذاکرات جاری به واقعیت نزدیک باشد، طرفین به تفاهماتی در این موضوع نزدیک شده اند. لیکن اگر به اظهارات "مایکل گو"، نفر دوم کابینه انگلیس و مسئول "پروژه خروج بدون توافق" در خصوص وجود بیش از ۳۰ درصد موضوعات مورد نزاع دو طرف توجه داشته باشیم و  تاریخ اعلامی ۱۵ اکتبر از سوی نخست وزیر انگلیس برای آخرین فرصت برای رسیدن به توافق را نیز مد نظر بگیریم گمانه زنی رسانه های انگلیسی مبنی بر اینکه بوریس جانسون، نخست وزیر محافظه کار انگلیس آماده خروج بدون توافق با اتحادیه اروپایی می شود بیشتر جلب نظر می‌کند.