بن‌سلمان جولای ۲۰۱۸ دستور بازگرداندن خاشقچی را صادر کرد/ ارتباط داماد ترامپ با کودتای بن‌سلمان
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «دیوید ایگناتیوس»، روزنامه‌نگار مشهور آمریکایی در یادداشتی که روزنامه واشنگتن‌پست، محل قلم‌زدن «جمال خاشقچی»، روزنامه‌نگار مقتول منتقد بن‌سلمان آن را منتشر کرده، ابعاد جدیدی از جنگ قدرت داخلی در خاندان حاکم بر عربستان و ماجرای قتل خاشقچی منتشر کرده است.
در این گزارش مفصل که گزیده‌ای از آن تقدیم مخاطبان خواهد شد، آمده است: «در پس قتل بی‌رحمانه جمال خاشقچی، جنگ قدرت در خاندان سلطنتی عربستان سعودی قرار دارد که پارانویا و بی‌ملاحظگی ولی‌عهد محمد بن‌سلمان را افزایش داده است. در نهایت این خشم در خاندان سلطنتی، به مرگ و قطعه‌قطعه‌شدن روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست انجامید.»
* سریال بازی تاج و تخت
در این گزارش می‌خوانیم: طرح‌های بی‌رحمانه پشت‌پرده در خاندان سعود [در سال‌های پس از مرگ ملک عبدالله]، کاملا با فانتزی‌های سریال «بازی تاج و تخت» جور در می‌آید. در شرایطی که دو شاخه از خاندان سعودی در جنگ قدرت به‌سر می‌برند، ترکش‌های این جنگ قدرت به آن‌سوی مرزهای عربستان از جمله ایالات متحده، چین، سوئیس و دیگر کشورها هم رسیده است. در شرایطی که تنش‌ها رو به افزایش بود، اطرافیان محمد بن‌سلمان در دیوان سلطنتی حتی جرات آن را به خود دادند که یک عضو شاخه عبدالله (فرزندان پادشاه قبلی سعودی) را در عملیاتی گستاخانه در اوت 2016 در پایتخت چین بربایند.
بن‌سلمان در خصوص آنهایی که دشمنشان تلقی می‌کرد به شدت نگران و تهاجمی شد. به گفته کارشناسان سعودی و آمریکایی، در بهار 2017، یک تیم از عوامل استخبارات سعودی، تحت کنترل دیوان سلطنتی، شروع به سازمان‌دهی ربودن مخالفان در خارج و داخل کشور کرد. افراد دستگیر شده، در مکان‌های مخفی نگهداری می‌شدند و سعودی‌ها با تکنیک‌های جدید بازجویی - حسن تعبیری برای شکنجه - تلاش می‌کردند تا آنها را به حرف آورند. آنها مجبور به امضای قسم‌نامه‌هایی می‌شدند که اگر چیزی از این رفتار را افشا کنند، پذیرای عواقبی سخت خواهند بود.
به گزارش فارس، نویسنده واشنگتن‌پست ادامه می‌دهد: این داستان‌های واقعی در سلسله‌گفت‌وگوهایی با کارشناسان سرشناس سعودی و آمریکایی در خارج از این کشور و در هفته‌های پس از قتل خاشقچی به من گفته شده است. آنها اطلاعات دست اولی از رویدادهای رخ داده داشتند اما چون درگیر مسائل بین‌المللی هستند، خواستند تا نامی از آنها برده نشود. اطلاعات این افراد با منابع آمریکایی چک شد تا صحت آنها مشخص شود. این اطلاعات کمک می‌کند گرداب خشم و بی‌قانونی که در نهایت جمال خاشقچی پس از ورود به کنسول‌گری سعودی در استانبول بلعید، توضیح داده شود.
بر اساس گزارش فوق، خاشقچی به‌وسیله تیمی به قتل رسید که از سوی دیوان سلطنتی اعزام شده بود، تیمی که خود بخشی از نیروی واکنش سریعی بود که 18 ماه قبل شکل گرفته بود. شیوه روزنامه‌نگاری تحریک‌آمیز خاشقچی و روابط او با قطر و ترکیه ولی‌عهد اقتدارگرای سعودی را آزار داده بود و همین باعث شد که او در جولای سال 2018، دستور دهد «او را برگردانید.» به ادعای نویسنده، دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا در آن زمان متوجه این دستور نشدند و تنها سه‌ماه بعد یعنی پس از ناپدید شدن خاشقچی فهمیدند که چنین دستوری در کار بوده است.
* دیدار خصوصی کوشنر و بن‌سلمان
اما نکته مهم دیگری که ایگناتیوس به آن پرداخته در سطور بعدی گزارش واشنگتن‌پست رخ می‌نماید. ایالات متحده از نزدیک شاهد کشمکش داخلی در خاندان سعودی بوده است. «جرد کوشنر»، مشاور و داماد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به مشاور نزدیک محمد بن‌سلمان تبدیل شده بود. کوشنر در اکتبر 2017 (تقریبا یک‌سال قبل از قتل خاشقچی)، در سفری خصوصی با بن‌سلمان دیدار کرد. هرچند جزئیات گفت‌وگوهای این دو نفر فاش نشده اما محتمل است که در خصوص دسیسه‌های دیوان سلطنتی با هم صحبت کرده باشند (نشان به آن نشان که) یک هفته پس از این دیدار، یعنی در چهارم نوامبر 2017، بن‌سلمان دست به اقدامی زد که قریب به یک کودتای داخلی بود: «دستگیری بیش از 200 شاهزاده و تاجر سعودی و حبس آنها در هتل ریتزکارلتون ریاض.» برنامه‌ریزی‌های مربوط به این دستگیری‌ها توسط نزدیکان مورد اعتماد بن‌سلمان در دیوان سلطنتی صورت گرفته بود.
در راس دشمنان بن‌سلمان که در ریتزکارلتون محبوس شدند، «ترکی بن عبدالله»، فرزند جاه‌طلب شاه سابق سعودی قرار داشت. وی پیش از دستگیری، نگرانی‌های خود را در خصوص رفتارهای نسنجیده بن‌سلمان به رابطان چینی و آمریکایی خود منتقل کرده بود. او همچنان در بازداشت است و دستیار ارشد نظامی‌اش، «ژنرال علی القحطانی»، در جریان حبس در هتل ریتزکارلتون جان باخت.
* سیلی‌های سلمان در راهروی بیمارستان
به گزارش فارس، بخش دیگری از گزارش واشنگتن‌پست به دوره پس از مرگ عبدالله، پادشاه سابق عربستان سعودی اختصاص دارد؛ یعنی وقتی که سلمان، پادشاه فعلی عربستان، ولی‌عهد بود. وقتی او در تاریخ 23 ژانویه سال 2015 وارد بیمارستان محل بستری برادرش عبدالله می‌شود، سوال می‌کند «برادرم کجاست؟» «خالد الطویجری»، رئیس وقت دیوان سلطنتی و متولی پول‌های سعودی‌ها می‌گوید که او در حال استراحت است. به گفته یک سعودی که خود آنجا بوده اما خواسته تا نامش فاش نشود، عبدالله آن موقع مرده بود. وقتی سلمان متوجه واقعیت شد، به شدت خشمگین شد. در راهروی بیمارستان، صدای سیلی زدن او به الطویجری پیچیده بود؛ کسی که بعدا از ریاست دیوان سلطنتی عزل شد و در نوامبر 2017 در خیل محبوسان ریتزکارلتون قرار گرفت. منابع سعودی می‌گویند الطویجری اکنون در حبس خانگی است، البته پس از آن که پول‌هایی را که به صورت غیر قانونی در دوران پادشاهی عبدالله به جیب زده بود، پس داد.
«طارق عبید»، یک مدیر بازرگانی سعودی که مشاور شاخه عبدالله در خاندان سعودی است، می‌گوید که «الطویجری برای پسران ملک عبدالله بسیار پرضرر بوده است.»
ایگناتیوس در بخش دیگری در خصوص دوران پساعبدالله در عربستان سعودی می‌نویسد: اعضای خاندان سلطنتی از قبل در حال جاسوسی از یکدیگر بودند و در این حال بود که چالش جانشینی پدیدار شد. گفته می‌شود که یکی از پسران عبدالله تلفن بسیاری از شاهزادگان شنود می‌کرده است. همچنین اردوگاه فرزندان عبدالله دستگاهی از چینی‌ها خریده بود که شماره شناسایی گوشی‌های تلفن همراه را در شعاع صد یاردی کشف می‌کرد. ابزارهای جاسوسی در زیرسیگاری‌ها و اشیای دیگر در کاخ‌های مختلف ریاض کار گذاشته شده بودند تا توطئه‌ها و حرف‌های پشت پرده کشف شوند.
* سعود القحطانی که بود؟
اما شخصی که در آن روزها به یاری اردوگاه سلمان می‌آید تا جای پای خود را محکم کند، «سعود القحطانی» است. او یک وکیل و عضو سابق نیروی هوایی سعودی بود که میل فراوانی به شبکه‌های اجتماعی و هک کردن از خود نشان می‌داد. اردوگاه سلمان بدوا به القحطانی مظنون بود چرا که او در دیوان سلطنتی به‌عنوان دستیار الطویجری خدمت کرده بود؛ القحطانی حتی بازجویی شد و کتک خورد اما خیلی سریع توانست وفاداری خود را به محمد بن‌سلمان ثابت کند.
به‌عنوان مدیر مرکز مطالعات و امور رسانه دیوان سلطنتی، القحطانی به تقویت ظن بن‌سلمان علیه رقبا و طراحان کودتا کمک می‌کرد. وی همچنین دست به ایجاد سلاح‌های سایبری برای خدمت به بن‌سلمان زد. او در ژوئن سال 2015، با یک گروه ایتالیایی در سایه موسوم به «تیم هک» برای دست‌یابی به برخی ابزارهای سایبری ارتباط گرفت.
اکنون محققین سعودی و آمریکایی به این نتیجه رسیده‌اند که القطحانی در شکل دادن قتل خاشقچی نقش داشته است.
* اخراج در همان هفته اول
به گزارش خبرنگار بین‌الملل فارس، ایگناتیوس تصریح کرده که از همان هفته اول پس از تثبیت در قدرت، تیم ملک سلمان سیاستی سخت‌گیرانه را در قبال خانواده خود اتخاذ کرد. در اواخر ژانویه سال 2015، یک دستور سلطنتی دو پسر عبدالله، ترکی و مشعل را از حکومت ریاض و مکه مکرمه ساقط کرد. اخراج این دو از قدرت آثاری از پی داشت که هنوز هم از بین نرفته‌اند. محمد بن‌سلمان که آن‌روزها تنها 29 سال سن داشت، به عنوان وزیر دفاع منصوب شد. محمد بن‌نایف، فرزند وزیر قدرتمند سابق کشور و فرد محبوب سیا نیز به عنوان جانشین ولی‌عهد (شاهزاده مقرن) انتخاب شد.
سلمان و پسرش در آوریل 2015 حلقه قدرت خود را تنگ‌تر کردند. مقرن از ولی عهدی کنار گذاشته شد و بن‌نایف جای او را گرفت. بن‌سلمان نیز جاشنین ولی‌عهد شد و رسما در مسیر جانشینی پادشاه قرار گرفت.
در حالی که هنوز 30 ساله بود، محمد بن‌سلمان با الهام از «محمد بن‌زاید»، ولی‌عهد ابوظبی و «شیخ تهنون»، یک مقام اطلاعاتی بلندپایه امارات که آخر هفته‌ها او را در قایق تفریحی‌اش ملاقات می‌کرد، به یک «شهریار ماکیاولی» بدل شده بود. ... بن‌سلمان ادعا می‌کرد که قصد نوسازی پادشاهی را دارد اما نسبت به رقبا نظیر فرزندان عبدالله، محمد بن‌نایف و این اواخر روزنامه‌نگار ناراضی خاشقچی، دچار پارانویا بود.
* به جای بن‌نایف با بن‌سلمان دیدار کن!
ایگناتیوس در ادامه گزارش مفصل خود به اطلاعاتی بسیار جالب توجه اشاره می‌کند، اطلاعاتی که در همان زمان باید هشدارآمیز تلقی می‌شده است. «جوزف وستفال»، سفیر آمریکا در ریاض، به جده می‌رود تا با محمد بن‌نایف، ولی‌عهد وقت دیدار کند اما از مسیر بازگردانده می‌شود و به دیدار بن‌سلمان فرستاده می‌شود! این نشانه‌ای از آن است که وستفال باید می‌دانست رئیس واقعی کیست! در همان ماه، یک مقام اطلاعاتی کهنه‌کار سعودی با نام «سعد الجبری» به دیدار «جان برنان»، رئیس وقت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در واشنگتن می‌رود اما پس از بازگشت اخراج می‌شود چون به بن‌سلمان اطلاع نداده بود به کجا می‌رود! او مشاور نزدیک بن‌نایف محسوب می‌شد.
اعضای شاخه عبدالله در خاندان سعودی نظاره‌گر تسلط بن‌سلمان بر سطوحی از قدرت بودند که پیش‌تر در دست آنها بود. برخی پسران عبدالله می‌دانستند برنان و دیگر اعضای دولت اوباما دل خوشی از بن‌سلمان ندارند، یک شرکت مهم مشاوره راهبردی در واشنگتن را به استخدام درآوردند تا در خصوص وضعیت جدید در روابط بین آمریکا و سعودی اطلاعات جمع آوری کند.
ایگناتیوس در ادامه از دیدارهای بین ترکی بن عبدالله به همراه ژنرال علی القحطانی و عبید به عنوان نزدیک‌ترین مشاورش با مقامات سابق سیا و وزارت خارجه آمریکا در جورج‌تاون خبر داده است.
آنچه خواندید تنها بخش‌هایی از گزارش واشنگتن‌پست به قلم دیوید ایگناتیوس بود.
نظر شما :