تبعات خروج ایران از برجام
فرارو- یک تحلیلگر مسائل هسته ای گفت: «درصورت خروج ایران از برجام تنها قطعنامه ۱۹۲۹ برمی گردد که از همه قطعنامه های دیگر برای ایران سخت تر و خطرناک تر خواهد بود و ایران نمی تواند از پس آن بربیاید. این قطعنامه تمام قطعنامه های قبلی را پشتیبانی می کند و می تواند ایران را با مشکلات جدی مواجه کند. زیرا در آن ایران را به عنوان یک خطر برای جهان معرفی و قلمداد کرده است؛ لذا نباید اجازه دهیم کار به آنجا برسد و الان باید به دنبال راه حل مشترک با اروپا و چین و روسیه باشیم.»
به گزارش فرارو؛ این روز ها بعد از خروج ایالات متحده از توافق هسته ای، یکی از موضوعاتی که از سوی طیف تندرو در کشور مطرح می شود خروج ایران از برجام است. آن ها بر این باورند که مذاکره با دیگر کشور های طرف توافق به هدر دادن زمان است و بهترین واکنش به تصمیم دونالد ترامپ اقدام مشابه است. اما آیا این پیشنهاد همانطور که آن ها عنوان می کنند تبعات زیادی برای ایران ندارد؟
در همین خصوص حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل هسته ای در گفتگو با فرارو اظهار کرد: «در مسئله برجام ابتدا باید بررسی کنیم که آیا خروج ایالات متحده به معنی پایان این توافقنامه است یا خیر؟ به عقیده من تصمیم ترامپ به معنی پایان برجام نیست. زیرا مجموعه ای از تعهدات بین المللی ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ وجود دارد که آمریکا و تمام کشور های طرف توافق را موظف می کند به آن ها عمل کنند و اینکه آمریکا از این توافقنامه خارج شده است به معنی آن نیست که باقی کشور ها به خصوص کشور هایی که به آن رای داده اند هم موظف هستند به تعهدات خود عمل نکنند. به هرحال برجام یک سند بین المللی است که دیگر کشور ها را موظف به اجرای تعهدات خود می کند و حالا که ایالات متحده از آن خارج شده، صرفا به معنی این است که او قصد ندارد به این تعهدات عمل کند.»
وی افزود: «نکته دوم این است که به هرحال ایران در تلاش است تا نشان دهد که طرف صادق در توافق نامه ما هستیم و با وجود اینکه آمریکا سال ها تلاش کرده به جامعه بین الملل این را القا کند که ایران فریب کار است، حالا قصد ندارد بر توافق انجام شده پایبند بماند و به تعهدات خود عمل کند و این یک راه ساده است که ایران باید برود. زیرا الان دنیا دیدند که آژانس بین المللی هسته ای یازده بار پایبندی ایران را تائید کرده است و طرف دروغگو و فریب کار ایالات متحده است؛ بنابراین لازم است که ایران به اجرای برجام تاکید کند.»
او ادامه داد: «نکته سوم این است که آیا با اتفاق اخیر اتحادیه اروپا می تواند به برجام پایبند باشد یا خیر؟ پاسخ این سوال این است که آن ها با توجه به موضع گیری هایشان، می خواهند که در راستای منافع خود و جهان در برجام بمانند، اما اینکه آیا آن ها قادر هستند در برابر تحریم های ثانویه آمریکا مقاومت کنند، خیلی بعید است. زیرا آن ها با توجه به معاملات اقتصادی گسترده ای که با آمریکا دارند، نشان داده اند که نمی توانند قید آن را بزنند و به سمت ایران بیایند که منافع کمتری برای آن ها دارد.»
این تحلیل گر مسائل بین الملل تصریح کرد: «بنابراین حالا این سوال مطرح می شود که اگر اروپا در برابر مواضع آمریکا در خصوص برجام کوتاه بیاید، قصد دارد در موارد مشابه هم همین کار را انجام دهد؟ زیرا نمونه های مشابهی مانند پیمان آب و هوا وجود دارد دارد که ایالات متحده قصد ندارد به آن ها هم متعهد بماند حالا آیا اروپا دربرابر آن ها هم کوتاه می آید یا با توجه به منافع بلند مدتی که دارد، در برابر تصمیمات ترامپپ مقاومت می کند؟ این هنوز مشخص نیست و باید صبر کرد دید آن ها چه تصمیمی اتخاذ می کنند.»
وی تاکید کرد: «اما در شرایط فعلی مهم این است که ایران به گونه ای عمل کند که هم افکار عمومی جهان و هم داخل کشور را قانع کند که ما تمام تلاش خود را انجام دادیم تا این توافق پابرجا بماند و به دنبال صلح و آرامش بوده است. حالا توپ در زمین اروپا است که آیا می خواهد در این مسیر ایران را همراهی کند یا خیر؟ که به نظر من همانطور که عرض کردم در این باره تردید های جدی وجود دارد. با تمام این مسائل آنچه که ایران انجام می دهد کار درستی است و باید این مسیر را ادامه دهد و خروج از برجام در این مرحله اصلا معنا ندارد.»
بهشتی پور گفت: «ایران باید یکی تعامل مثبت و مفید با اروپا و چین و روسیه ایجاد کند که بتواند آمریکا را در انزوا قرار دهد. نمی توان نادیده گرفت که الان آمریکا دارای قدرت و نفوذ است و با تمام توان به دنبال این است که اروپا و تمام کشور های حامی برجام را تحت فشار قرار دهد؛ بنابراین در این موقعیت ایران نباید تصمیم عجولانه بگیرد و از برجام خارج شود و بهتر است به دنبال تامین منافعش باشد، اما در این میان به دنبال یک راه جایگزین هم باید باشد، زیرا نمی توان روی هیچ کدام از کشور های اروپایی و روسیه و چین نمی تواند حساب کند.»
این تحلیلگر مسائل هسته ای در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به این مسائل می توانیم بگوییم برجام به پایان خود رسیده است، گفت: «خیر به نظر من نباید هم چنین صحبتی مطرح شود. ما منافعمان در وجود برجام و ماندن در آن است، اما نباید چشممان را روی واقعیت ها ببندیم. به همین دلیل است که می گویم ایران باید به دنبال راه های جایگزین باشد، اما تا آن زمان تصمیم به خروج از برجام به ضرر ما خواهد بود و فعلا باید به دنبال یک راه حل مشترک با اروپا باشیم. در یک کلام نباید از خروج از برجام استقبال کنیم.»
وی در خصوص اینکه آیا بعد از خروج ایران از برجام تمام تحریم های قبل علیه ایران به جریان می افتد یا خیر، عنوان کرد: «به نظر من بعید است که چنین اتفاقی رخ بدهد. یک تئوری به نام «تئوری ماشه» است که شورای امنیت به احتمال زیاد آن را در دستور کار قرار خواهد داد. به این شکل که اعلام می کنند اگر خارج از چارچوب بین المللی اقدام کنیم، آن ها با ما برخورد خواهند کرد و تحریم ها و قطعنامه های جدیدی را در دستور کار قرار خواهند داد.»
او ادامه داد: «ببینید در چنین مواردی وقتی یکی از طرفین توافق از اجرای تعهدات خود سرباز می زند، موضوع به شورای امنیت می رود و در آنجا باید بابت این اتفاق تصمیم گیری کنند. برای این تصمیم هم یک ماه فرصت دارد و در این جا هیچکدام از کشور ها حق وتو ندارند. اما اگر شورای امنیت به یک تصمیم نرسد و اختلافات زیاد و پیچیده باشد، دوباره تحریم ها برمی گردد، اما اگر به یک تصمیم نهایی و واحد برسد و اکثر کشور های حاضر در این شورا به آن رای دهند، طبق همان عمل می شود. حالا باید دید که این تصمیم به کدام سمت و سو پیش می رود. زیرا باید منافع همه با این تصمیم تامین شود. به همین دلیل باید سعی کنیم اروپایی ها و چین و روسیه را با خود همراه کنیم که در شورای امنیت اکثریت را داشته باشیم.»
وی تصریح کرد: «البته این به معنی آن نیست که تمام شش قطعنامه قبلی برمی گردد. در این وضعیت تنها قطعنامه ۱۹۲۹ برمی گردد که از همه قطعنامه های دیگر برای ایران سخت تر و خطرناک تر خواهد بود و ایران نمی تواند از پس آن بربیاید. این قطعنامه تمام قطعنامه های قبلی را پشتیبانی می کند و می تواند ایران را با مشکلات جدی مواجه کند. زیرا در آن ایران را به عنوان یک خطر برای جهان معرفی و قلمداد کرده است؛ لذا نباید اجازه دهیم کار به آنجا برسد و الان باید به دنبال راه حل مشترک با اروپا و چین و روسیه باشیم.»
بهشتی پور در پایان با اشاره به آغاز سفر های وزیر امور خارجه کشورمان به چین و روسیه و اروپا، عنوان کرد: «به عقیده من چین و روسیه زمینه های بیشتری دارند تا با ایران همراهی کنند، اما به هرحال منافعی که چین با آمریکا دارد بسیار زیاد است. آن ها حدود دوهزار میلیارد دلار سرمایه گذاری سالانه در ایالات متحده دارند؛ بنابراین باید توجه داشته باشیم چین یک کشور معامله گر است و الان به دنبال این خواهد بود که به شکلی عمل کند که هم منافعش با آمریکا حفظ شود هم با ایران.»
نظر شما :