سفارت‌خانه‌های بدون سفیر

کمتر از یک ماه پیش ، دو نماینده مجلس در تذکری به رییس جمهور و وزیر امور خارجه خواستار مشخص شدن وضعیت سفارتخانه ایران در بلغارستان و تسریع در معرفی سفیر جمهوری اسلامی ایران در صوفیا شدند، این تذکر نمایندگان مجلس در حالی از تریبون مجلس قرائت شد که در کنار بلغارستان چندین سفارتخانه مهم دیگر ایران در خارج از کشور همچنان بی سفیر هستند که البته این سفارتخانه ها مستثنی از نمایندگی هایی هستند که در اثر تحولات دوجانبه سفرای آنها به تهران بازگشته و یا اینکه سطح روابط دیپلماتیک دو کشور از سطح سفیر به کاردار و یا سرپرست تقلیل پیدا کرده است.

 به گزارش ایسنا ، تذکر نمایندگان مجلس در مورد وضعیت سفارتخانه های ایران در خارج از کشور به مسئولان وزارت امور خارجه  در چندماه اخیر  به مورد فوق محدود نشده است و در اسفند ماه سال گذشته نیز ظریف در هنگام حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این ارتباط مورد سوال قرار گرفت چنان که علیرضا بیگی نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی مدعی شد که در انتخاب برخی از سفرا وابستگی فامیلی مدنظر بوده است که محمدجواد ظریف این موضوع را تکذیب کرد.

او همچنین در این جلسه در پاسخ به اظهارات فاطمه حسینی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی مبنی بر چرایی عدم استفاده از زنان در سطوح مدیریتی وزارت خارجه از جمله سفارتخانه ها اعلام کرد: در سطح روسای ادارات چندین نفر از بانوان را معرفی کردیم و از دیگر سو سه سفیر جدید زن نیز برای انتصاب به دستگاه های مسئول تصمیم گیر  پیشنهاد داده ایم.

در این گزارش  به چند سفارتخانه مهمی که در حال حاضر در فقدان سفیر به سر می برند اشاره شده است. یکی از این سفارتخانه ها نمایندگی ایران در بلغارستان است. در حال حاضر حسن دوطاقی به عنوان کاردار ایران این نمایندگی را اداره می کند و در سال جاری نیز ظریف در حالی به صوفیا سفر کرد که این سفارتخانه فاقد سفیر بود. در آبان سال 95 حمید ناطق نوری فرزند احمد ناطق نوری و برادزاده علی اکبر ناطق نوری به عنوان سفیر ایران در این کشور جنوب شرقی اروپا انتخاب شد ولی او پیش از عزیمت به صوفیا از این سمت استعفا داد.

انتخاب حمید ناطق نوری که دارای دکترای حقوق است و از سابقه سفارت و فعالیت در وزارت خارجه برخوردار است، دارای حاشیه هایی نیز بود از جمله اینکه برخی از جمله  نمایندگان مجلس معتقد بودند که این انتصاب به نسبت فامیلی او  به برخی از بزرگان حکومت باز می گردد ، در همین چارچوب  از ظریف در مورد انتصاب سوال کردند  که او در پاسخ تاکید کرد این انتخاب هیچ ربطی به آقای علی اکبرناطق نوری ندارد، ایشان مشکلی برای سفیر شدن ندارند،  اقای ناطق نوری دارای سابقه فعالیت در وزارت خارجه هستند و خودشان در نهایت از حضور در این مسئولیت استعفا دادند.

یکی دیگر از سفارتخانه های مهم ایران که در حال حاضر توسط سرپرست اداره می شود، نمایندگی کشورمان در توکیو است. در شهریور 1391 رضا نظرآهاری به پیشنهاد علی اکبرصالحی وزیر امور خارجه وقت و تایید محمود احمدی نژاد به عنوان سفیر ایران در ژاپن عازم این کشور جنوب شرقی آسیا شد. دوران مسئولیت وی در نیمه دوم سال 1396 به پایان رسید و در حال حاضر  شاکری سرپرستی این سفارتخانه را بر عهده دارد.

سفارت ایران در کشور پهناور هند یکی دیگر از سفارتخانه هایی است که در حال حاضر بدون حضور سفیر اداره می شود. تا اواخر سال گذشته غلامرضا انصاری که در حال حاضر معاون اقتصادی وزیر خارجه است مسئولیت اداره این سفارتخانه را برعهده داشت. انصاری از دی ماه 1391 برای اداره نمایندگی ایران در دهلی نو عازم هند شد و تا اواخر سال 96 این مسئولیت را بر عهده داشت.

انصاری در اوایل بهمن ماه با توجه به تغییرات ایجاد شده در ساختار وزارت خارجه از سوی ظریف به عنوان معاون اقتصادی انتخاب شد . او حدود یک و نیم ماه بعد از این انتصاب و پس از انجام سفر رییس جمهور به هند در اواسط اسفند به تهران برگشت و فعالیت رسمی خود را در سمت جدیدش در دستگاه دیپلماسی کشور آغاز کرد.

سفارت ایران در سوئیس دیگر نمایندگی کشورمان است که در حال حاضر توسط کاردار موقت اداره می شود ، آخرین سفیر ایران در این کشور غلامعلی خوشرو بوده که در حال حاضر مسئولیت نمایندگی ایران در نیویورک را برعهده دارد.  پس از این که غلامعلی حوشرو از برن به نیویورک رفت  از سال 1393 تا سال 1395 مهدی عابدی به عنوان کاردار ایران مسئولیت اداری این سفارتخانه را بر عهده داشت و از سال 1395تاکنون علیرضا سبزعلی در سمت کاردار موقت این مسئولیت را بر عهده گرفته است. برخی از زمزمه ها گویای این است که  رییس دفتر سابق ظریف به  عنوان سفیر  جدید ایران در این کشور انتخاب شده و این موضوع مراحل اداری خود را طی می کند .

سفارت ایران در یمن نیز از جمله سفارتخانه هایی است که در حال حاضر بدون حضور سفیر است که البته در این ارتباط قطعا تحولات اخیر در این کشور در رخ دادن چنین موضوعی بی تاثیر نبوده است. طبق برخی از اخبار از سال 1394 و آغاز حملات عربستان به یمن و حوادث داخلی که در این کشور رخ داده، ایران سفیری در یمن ندارد چرا که امکان رفت و آمد نیز به این کشور به دلیل تحریم ائتلاف سعودی امکان پذیر نیست.

 با توجه به در پیش بودن تابستان و نهایی شدن تغییرات در وزارت امور خارجه به نظر می رسد طی ماه های آینده شاهد معرفی جمعی از سفرای جدید در نمایندگی های ایران در خارج از کشور باشیم ، نمایندگی هایی که در حال حاضر بدون سفیر هستند و یا مدت زمان فعالیت سفرایی که اکنون مشغول به کار هستند به اتمام رسیده و به زودی راهی تهران می شوند .

 از دیگر سو برخی از سفارت خانه های ایران در خارج از کشور به دلیل کاهش سطح روابط و اختلافات سیاسی ، توسط کاردار یا سرپرست ادراه می شود که یکی از مهم ترین این نمایندگی ها ، سفارت ایران در ابوظبی است. در دی ماه 1394 پس از حمله عده ای خودسر به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، دولت امارات در حمایت از عربستان سعودی تصمیم گرفت که تعداد دیپلمات های ایرانی را در ابوظبی و دبی کاهش دهد و از دیگر سو سطح روابط دو کشور را از سطح سفیر به کاردار منتقل کرد که در این راستا محمدرضا فیاضی سفیر ایران در ابوظبی نیز به تهران بازگشت.

روابط سیاسی ایران و مصر سیاسی تا قبل از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷، در بالاترین سطح روابط قرار داشت. اما پس از انقلاب روابط این دو کشور پایین آمد. ایران در سال ۱۹۷۹ میلادی در اعتراض به امضای قرارداد صلح کمپ دیوید بین قاهره و تل آویو روابط خود را با مصر قطع کرد و در حال حاضر علی رغم برخی از تلاش ها هنوز دو کشور نتوانسته اند روابط خود را به سطح سفیر ارتقا دهند و دو کشور دارای دفتر حافظ منافع هستند .

کشورهای آمریکا، کانادا، عربستان، مراکش، بحرین و سودان، سومالی، کومور  نیز از جمله کشورهایی هستند که به دلیل قطعی روابط در حال حاضر سفارتخانه های ایران در آنها تعطیل هستند و فعالیت دیپلماتیکی ندارند.